Του Νικηφόρου Παγώνη,
Για κάποιο άτομο που δεν γνωρίζει τι σημαίνει ο όρος τεχνητή νοημοσύνη, θα μπορούσαμε σύντομα να την ορίσουμε ως την ικανότητα μιας μηχανής να αναπαράγει τις γνωστικές λειτουργίες ενός ανθρώπου, όπως η μάθηση, ο σχεδιασμός, η δημιουργικότητα. Με πιο απλά λόγια, είναι η βοήθεια εκείνη με την οποία οι μηχανές μπορούν να δρουν αποδοτικότερα και με μεγαλύτερα ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα. Έχουμε, δηλαδή, ένα εργαλείο προόδου, έναν κλάδο της πληροφορικής, ο οποίος έχει να μας αναδείξει χρήσιμες λειτουργίες οι οποίες θα βοηθήσουν πολλά επαγγέλματα.
Αρκετοί μιλούν για μια προσπάθεια ψηφιοποίησης των ανθρώπινων κοινωνιών, ενώ κάποιοι άλλοι αναφέρουν ότι με την ανάπτυξη τέτοιων λειτουργιών μηδενίζεται ο ανθρώπινος παράγοντας. Στο παρόν άρθρο, ωστόσο, θα αναφερθούμε σε όλα εκείνα τα σημαντικά, τα οποία, συνδυαστικά με τον ανθρώπινο παράγοντα, θα μας οδηγήσουν στη βελτιστοποίηση της ποιότητας ζωής. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της βελτίωσης, ας αναλογιστούμε πόσο έχει αλλάξει η καθημερινότητά μας χάρις στην τεχνητή νοημοσύνη: μηχανές αναζήτησης, drones, παροχή εξατομικευμένων συστημάτων προώθησης διαφημίσεων, εικονικός βοηθός σε ένα smartphone, σύστημα αυτόματης μετάφρασης, ακόμα και συσκευές θερμομέτρησης από απόσταση. Παρατηρούμε, δηλαδή, ότι αρκετά από τα εργαλεία τα οποία χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας, βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, δεν παραγκωνίζουν τον άνθρωπο· αντίθετα, τον βοηθούν να αποκτήσει μια πιο εύκολη και παραγωγική καθημερινότητα.
Σε αυτό το σημείο, αξίζει να αναφέρουμε τη βοήθεια του κλάδου αυτού της πληροφορικής στο εργατικό δυναμικό. Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορέσει να είναι ένας πολύ καλά ενημερωμένος βοηθός ενός εργαζόμενου, βοηθώντας τον στο να είναι περισσότερο αποδοτικός. Εκτός αυτού, βασικές πτυχές της ανθρώπινης ζωής, όπως η υγεία, η ασφάλεια και η εκπαίδευση, μπορούν να ενισχυθούν. Στην υγεία, λόγου χάριν, ένας γιατρός θα μπορέσει να είναι αποδοτικότερος και να βοηθήσει περισσότερους ασθενείς. Επιπλέον, μέσω καλά ενημερωμένων συστημάτων, είναι δυνατόν να βρεθούν κοντά σε υπηρεσίες υγείας άνθρωποι, οι οποίοι δεν έχουν τη δυνατότητα. Στην ασφάλεια, μια πολύ καλά ενημερωμένη μηχανή (όποια μορφή και αν έχει) μπορεί να προειδοποιήσει τον άνθρωπο για το εάν κινδυνεύει σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο.
Ας αφιερώσουμε ένα ξεχωριστό μέρος στην εκπαίδευση, καθώς αποτελεί τον τομέα με τις περισσότερες παρανοήσεις. Σκοπός της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι να «κάνει τα παιδιά ρομπότ», ούτε να τα «απομακρύνει» από την εκπαιδευτική διαδικασία. Σε μια κοινωνία που αναπτύσσεται συνεχώς, είναι λογικό να υπάρχουν αλλαγές. Όπως δεν είχαμε από πάντα τα βιβλία με τη μορφή που γνωρίζουμε σήμερα, έτσι σε 5, 10, 20 χρόνια πιθανώς, να έχουμε ένα άλλο βασικό εργαλείο αντί του βιβλίου. Ο κλάδος αυτός της πληροφορικής θα βοηθήσει τον καθηγητή τόσο στην εκπαιδευτική διαδικασία όσο και στην πρόσληψη των πληροφοριών, που θα γίνεται από τους μαθητές. Έτσι, θα δίνεται η δυνατότητα για παράδοση εξατομικευμένου υλικού και ευκαιρία για περισσότερη υποστήριξη σε όποιον μαθητή χρειάζεται. Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε να αναφέρουμε ξανά ότι δεν μιλάμε για αφανισμό του εκπαιδευτικού, αλλά για βοήθεια προς εκείνον. Η βοήθεια αυτή, φυσικά, θα υπάρξει, εάν το σύνολο των ανθρώπων της εκπαίδευσης εντρυφήσει στη φιλοσοφία της εξέλιξης ως έναν τρόπο μεταφοράς της δουλειάς, της προσπάθειας, της όρεξης για το αντικείμενο αυτό στο σήμερα. Αυτό απαιτεί, βεβαίως, τη δεκτικότητα στο καινούριο και τη διάθεση αλλαγής υλικού και μεθόδων.
Ξετυλίγοντας το κουβάρι αυτό της τεχνητής νοημοσύνης, μπορούμε να αντιληφθούμε ότι δεν πρόκειται για κάτι το κακό, κάτι το επικίνδυνο για εμάς. Φυσικά, εάν κάνουμε λανθασμένη χρήση ή και κακόβουλη χρήση για να επωφεληθούμε από κάποιον ή για να βλάψουμε κάποιον, δεν μιλάμε για «προβληματική» τεχνητή νοημοσύνη, αλλά για «προβληματικό» τρόπο χρήσης της από τον άνθρωπο. Ως ένας τρόπος βελτιστοποίησης του επιπέδου ζωής μας, ως μια εφεύρεση που μας βοηθά να ασχοληθούμε με περισσότερα σημαντικά πράγματα και να είμαστε περισσότερο παραγωγικοί, ως ένας παράγοντας προσωπικής, αλλά και ομαδικής βοήθειας σε διάφορες πτυχές της ζωής, η τεχνητή νοημοσύνη είναι εργαλείο και όχι απειλή.
Ολοκληρώνοντας, μπορεί να λέμε για αφανισμό του ανθρώπου από έναν κλάδο της πληροφορικής, όμως αν το σκεφτούμε καλύτερα, και η τεχνητή νοημοσύνη έχει τον ανθρώπινο παράγοντα, που δύναται να την κάνει ωφέλιμη ή βλαπτική. Ένα συμπέρασμα που πρέπει να βγάλουμε με βάση όλα τα παραπάνω είναι ότι αρκετά επαγγέλματα έχουν βοηθηθεί και θα βοηθηθούν περισσότερο μελλοντικά, όπως και ότι αρκετά πράγματα που εμείς ή άλλοι άνθρωποι με διαφορετικές καταβολές θεωρούμε «δυσπρόσιτα», σίγουρα θα μας είναι «συνηθισμένα» στο μέλλον. Αρκεί μόνο να σκεφτούμε ότι κάποια πράγματα που μας φαίνονται αυτονόητα τώρα, για κάποιους παρελθοντικά ήταν μια τεράστια αλλαγή. Έτσι και για κάποιους στο μέλλον, μπορεί να είναι αυτονόητα κάποια πράγματα, τα οποία εμείς θεωρούμε «γιγάντιες» αλλαγές τώρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Bill Gates just published a 7-page letter about AI and his predictions for its future, businessinsider.com, διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι η τεχνητή νοημοσύνη και πώς χρησιμοποιείται;, europarl.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
