Της Ευανθίας Τσαγγάρη,
Πολλές φορές, όταν αφιερώνεσαι με το είναι σου σε κάτι, είναι σαν να παραμερίζεις κάθε όριο. Παλεύεις με την ψυχή σου για απατηλά όνειρα ή καταστάσεις που δεν οδηγούν πουθενά. Άλλωστε, η επιμονή είναι αρετή εικάζεις και κάπου μέσα σου ευελπιστείς πως όλος αυτός ο κόπος θα ανταμειφθεί. Αυτό, όμως, μπορεί να μην γίνει ποτέ.
Είναι, εξάλλου, φύσει αδύνατο να τα έχουμε όλα ή να πετυχαίνουμε σε όλα. Όπως ακριβώς ο αγρότης τη μία χρονιά θα έχει σοδιά και την άλλη όχι. Έτσι, λοιπόν, είναι αναπόφευκτο πως κάποια στιγμή θα πέσουμε σε αδιέξοδο. Αυτό το αδιέξοδο θα μπορούσε να είναι μία τοξική σχέση, μία ανούσια φιλία, μία ψυχοφθόρα δουλειά ή μία μονότονη ρουτίνα.
Πάντως, έχουμε δει πολλάκις αυτό το μοτίβο: δεσμεύεσαι με ένα task ή ένα project και παγιδεύεσαι σε αυτό. Σύντομα, αποκτάς εμμονή και εξαντλείς όλη σου την ενέργεια και τον χρόνο, προκειμένου να δεις τα επιθυμητά αποτελέσματα. Μετά από ένα σημείο, αρχίζεις να κουράζεσαι, άλλα δεν θες όλη σου η προσπάθεια να πάει στράφι, οπότε συνεχίζεις ακάθεκτος σε αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Το ίδιο, βέβαια, συμβαίνει και με τις σχέσεις. Αδυνατείς να δεχτείς ότι η εν λόγω σχέση, φιλική ή ερωτική, δεν λειτούργησε για τους όποιους λόγους και δεν δέχεσαι να τη λήξεις, παρ’ όλο το ληξιπρόθεσμό της, καθώς είχες και συνεχίζεις να καταβάλλεις ιδιαίτερη προσπάθεια γι’ αυτήν. Κατ’ ουσία, δεν θέλεις να εγκαταλείψεις την επένδυση που έχεις ήδη κάνει. Όμως, αυτό δεν είναι ανούσιο;
Είναι παράλογο να προσπαθείς να κάνεις κάτι να δουλέψει και να σπαταλάς χρόνο, μόνο και μόνο επειδή προσπάθησες γι’ αυτό στο παρελθόν. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η επιμονή δεν αποτελεί ένδειξη δυναμισμού, αλλά ένδειξη δειλίας. Δεν παλεύεις για το project, για τη δουλειά, ή τη σχέση σου, επειδή είσαι δυνατός ή “big achiever”, αλλά γιατί φοβάσαι. Φοβάσαι να παραδεχτείς ότι έκανες λάθος, φοβάσαι να παραδεχτείς την ήττα σου και δεν μπορείς να προχωρήσεις.
Όταν κάτι έχει φτάσει στο τέλος του, το ξέρεις. Όσο καλά κι αν προσπαθείς να το κρύψεις. Αυτό που μένει, λοιπόν, είναι το κομμάτι της αποδοχής. Εκεί ακριβώς, φαίνεται η δύναμη της ψυχής: Στο πώς αντιμετωπίζεις την ήττα, η οποία όμως δεν συνεπάγεται την αποτυχία. Η όλη ουσία έγκειται στην αναγνώριση του ότι η έκβαση των πραγμάτων επηρεάζεται, πολλές φορές, από εξωτερικούς παράγοντες, που δεν μπορούμε οι ίδιοι να ελέγξουμε. Κατ’ επέκταση, όταν υπάρχει η ψευδαίσθηση του ελέγχου θολώνει η κρίση μας, με αποτέλεσμα να υπερεκτιμούμε την ικανότητά μας να ελέγχουμε γεγονότα και, εν τέλει, όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως έχουμε υπολογίσει, να απογοητευόμαστε.
Το να ξεκαθαρίσεις τι μπορείς να ελέγξεις και τι όχι είναι απαραίτητο για να προβείς σε μια ποιοτική απόφαση, σχετικά με το αν θα τα παρατήσεις ή αν θα επιμείνεις. Πρόκειται καθαρά για ένα ζήτημα εστίασης. Πρέπει να πάψει να υπάρχει το εγωιστικό «Α, όχι, εγώ δεν είμαι quitter» και να εστιάσεις σε αυτό που πραγματικά μπορείς να ελέγξεις, ώστε να αξιολογήσεις καλύτερα εάν τελικά οι συνεχείς προσπάθειες αξίζουν τον κόπο. Το να ξοδεύεις προσπάθεια και συναίσθημα σε πράγματα που δεν μπορείς να ελέγξεις μπορεί να είναι τόσο εξουθενωτικό όσο και αποδυναμωτικό, κι εσύ να καταλήξεις δυστυχισμένος.
