Της Γεωργίας Αλεξανδράκου Αλμπάνη,
Από την απαρχή της συγκρότησης και δημιουργίας των σύγχρονων κρατών, ορισμένα δικαιώματα και παροχές υπέρ των πολιτών υπάγονται στις υποχρεώσεις των εκάστοτε κυβερνητικών σχεδίων. Δημιουργούνται, έτσι, τα λεγόμενα κράτη πρόνοιας, τα κοινωνικά κράτη που παρέχουν –με ασπίδα την αστική ευθύνη του δημοσίου– όλα τα απαραίτητα (ή και όχι) αγαθά για τη διαβίωση των πολιτών. Στη χώρα μας διάφορα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου έχουν ιδρυθεί με σκοπό την εξασφάλιση αυτών των αγαθών και την απόλαυσή τους από όλους όσοι κατοικούν στην ελληνική επικράτεια. Τι συμβαίνει, όμως, σήμερα με τη λεγόμενη ιδιωτικοποίηση, την αποκριάτικο ποίηση, δηλαδή, αρκετών φορέων;
Τα τελευταία χρόνια, η Δ.Ε.Η., ο κρατικός πάροχος ενέργειας, έχει περάσει, σχεδόν ολόκληρη, σε χέρια ιδιωτών και έτσι το πολύτιμο αγαθό της ενέργειας αποτελεί πλέον ιδιωτική υπόθεση. Πολύτιμο, άλλωστε, καθώς οι Έλληνες πολίτες το πληρώνουν «χρυσό», με την τιμή της κιλοβατώρας να έχει εκτοξευθεί στα ύψη, σε συνδυασμό πάντα με τους επιπλέον φόρους που επιβάλλονται για να έχει και κάποιο κέρδος το κράτος(!). Πολλοί θα πουν ότι αυτό οφείλεται κυρίως στην εμπόλεμη κατάσταση που επικρατεί στην Ουκρανία, όμως πώς μπορεί να ισχύει κάτι τέτοιο, εφόσον τέτοιες κατακόρυφες αυξήσεις σημειώνονται μόνο στη χώρα μας; Προφανώς, κανείς δεν ισχυρίζεται ότι και άλλες χώρες δεν αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα, αλλά στην Ελλάδα το φαινόμενο παρατηρείται εντονότερο. Μήπως θα έπρεπε να δημιουργηθεί κάποιο πλαφόν τιμών, ώστε όλο αυτό να μην καταντά αισχροκέρδεια εις βάρος των πολιτών, αντί απλώς να διανέμονται κάποια οικονομικά βοηθήματα; Από τη μεριά της, δηλαδή, η Κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι έκανε ό,τι μπορούσε, αλλά μήπως αυτό δεν είναι αρκετό; Μήπως θα έπρεπε να υπήρχε μεγαλύτερος κρατικός έλεγχος, ώστε να αποφευχθούν όσο το δυνατόν περισσότερες αρνητικές συνέπειες;
Τις τελευταίες μέρες, στο επίκεντρο της πολιτικής διένεξης στη Βουλή βρίσκεται και πάλι το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων, αυτή τη φορά για μια άλλη κρατική παροχή. Κατά πλειοψηφία, λοιπόν, πέρασε η ιδιωτικοποίηση του Ογκολογικού Κέντρου Παίδων, το οποίο θα αποτελεί πλέον Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Από τη μεριά τους γιατροί, γονείς και διάφοροι φορείς που εξακολουθούν να αντιδρούν στην εν λόγω κατάσταση, κάνουν λόγο για αναίτια δράση, που θα καταρρεύσει λόγω της έλλειψης υποδομών στο εν λόγω τμήμα και άρα η ύπαρξή του ως αυτόνομο, όπως υποστηρίζεται από την Κυβέρνηση, δεν ευσταθεί. Παράλληλα, εκφράζουν τις ανησυχίες τους για τις κρατικές επιχορηγήσεις που θα είναι εμφανώς λιγότερες, αλλά και για τις συμβάσεις εργασίας των γιατρών και τις αποχωρήσεις αρκετών από αυτούς, για λόγους αντίδρασης στα νέα μέτρα.
Ο Υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, υποστήριξε το νομοσχέδιό του και τόνισε με τη σειρά του πως ό,τι γίνεται για το καλό της παρεχόμενης υγείας που στο εν λόγω υγειονομικό κατάστημα παρουσίαζε μια εικόνα κατάρρευσης. Έτσι, σύμφωνα με τον Υπουργό, η ιδιωτικοποίηση εδώ έρχεται να μας δείξει το «καλό της πρόσωπο», καθώς θα συμβάλει στην αναβάθμιση ενός παραρτήματος του νοσοκομείου με ιδιάζουσα σημασία. Άλλωστε, και όπως υποστήριξαν οι αρνητές της κατάστασης αυτής, είναι ένα τμήμα που χρειάζεται ενδυνάμωση και αυτό το νομοσχέδιο είναι ικανό να την προσφέρει. Μάλιστα, τόνισε πως καμία διαφοροποίηση δεν θα υπάρξει ως προς τις εργασιακές σχέσεις από τη μεριά του Υπουργείου, ενώ και πως οτιδήποτε ακούγεται περί αντιτίμου είναι αναληθές. Μπορεί, όμως, κανείς να είναι σίγουρος για αυτά, βλέποντας την κατάσταση που επικρατεί και τις αλλαγές που συμβαίνουν κάθε φορά σε φορείς του κράτους που περνούν στα χέρια ιδιωτών; Για τον λόγο αυτό, οι σχετικές συμβάσεις θα έπρεπε να μην περιέχουν κομμάτια δεκτικά πολλαπλών ερμηνειών και, άρα, η διαφάνεια να πρωτοστατεί.
Παράλληλα, σκέφτεται κανείς πως το κράτος χάνει σημαντικές πηγές κερδών και, άρα, για την αναπλήρωσή τους οι πολίτες, μέσω της φορολογίας, θα κληθούν να καλύψουν τις διαφορές; Από την άλλη, σίγουρα η προσοχή που επιδεικνύεται από τον ιδιωτικό τομέα είναι πάντοτε μεγαλύτερη, από αυτή που επιδεικνύεται από το δημόσιο, ενώ οι αυθαιρεσίες είναι στατιστικά μικρότερες. Σίγουρα, ωστόσο, αυτό δεν είναι ένα εξαγνιστικό επιχείρημα, αλλά δεν είναι κάτι που μπορεί να παραβλεφθεί. Δεδομένων, λοιπόν, των ανωτέρω, μια λύση που μπορεί να δοθεί είναι και πάλι ο κρατικός έλεγχος σε συνδυασμό με τη περιορισμένη μεταφορά κερδοφόρων μερών των φορέων στους ιδιώτες που έχει ως συνέπεια τα ζημιογόνα τμήματα να παραμένουν εξ ολοκλήρου στο κράτος. Άλλωστε, η δυσαναλογία αυτή δεν επιτρέπει τη κάλυψη των εξόδων στα τμήματα που διαχειρίζεται το κράτος και, έτσι, χρειάζονται έπειτα άλλα μέτρα για να καλυφθεί το οικονομικό χάσμα.
Και μετά από τις μαζικές κινητοποιήσεις πολιτών έναντι στο ψηφισθέν νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας, έρχεται μια νέα «ιδέα» για την αποκρατικοποίηση αυτή τη φορά του νερού. Πρόκειται, όμως, για τέτοια ή γίνεται μια προσπάθεια απλώς εποπτείας από το κράτος στο κράτος, ώστε να επιλυθούν απλώς ορισμένα προβλήματα που συναντώνται σε διάφορους τομείς της παροχής νερού; Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, τονίζει πως η πραγματικότητα του νομοσχεδίου αντικατοπτρίζεται στη δεύτερη υπόθεση. Άλλωστε, διαβάζοντας κανείς το νομοσχέδιο, βλέπει καθαρά ότι γίνεται λόγος για πρόσωπα δημοσίου δικαίου και ότι πουθενά δεν προβλέπεται κίνηση ιδιωτικοποίησης. Επομένως, για τώρα και για το εγγύς μέλλον, κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί χωρίς, όμως, κανείς να μπορεί να μας εγγυηθεί πως η κατάσταση αυτή δεν θα μεταβληθεί.
Το ζήτημα των ιδιωτικοποιήσεων είναι θέμα δημοσίου συμφέροντος και δεν θα έπρεπε να συναντά όρια κομματικά. Δεν θα έπρεπε οι γνώμες των πολιτών να είναι απόλυτες υπέρ ή κατά των πράξεων αυτών. Τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα θα πρέπει να συνεκτιμώνται τόσο από την πολιτική ηγεσία όσο και από τον λαό, ενώ ρόλο παίζουν και τα δεδομένα που μας έρχονται από ιδιωτικοποιήσεις του παρελθόντος και πως, τελικά, αυτές εξελίχθηκαν. Αξίζει, ακόμα, να πούμε ότι τα σχόλια ορισμένων κομμάτων της αντιπολίτευσης είναι τουλάχιστον υποκριτικά, λαμβανομένου υπ’ όψιν του γεγονότος ότι μελέτες και σκέψεις –αν όχι πράξεις– ιδιωτικοποίησης είχαν γίνει και επί δικών τους κυβερνήσεων. Άρα, η «πίτα του λάθους» μοιράζεται πάλι σε όλους. Σίγουρα, πάντως, αυτό το «γρανάζι» της κοινωνίας χρειάζεται το σωστό κούρδισμα, ώστε να μπορεί να επιφέρει τα πλεονεκτήματα που υπόσχεται.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Έντονες αντιδράσεις στη Βουλή για το νομοσχέδιο για το νερό: «Δεν έχετε ούτε ιερό και όσιο», tanea.gr, διαθέσιμο εδώ
- ΔΕΗ: Τι ισχύει με την ιδιωτικοποίηση- ο ρόλος της ΔΕΔΔΗΕ, τα κεφάλαια που θα μπουν. Πηγή: ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ογκολογικό Κέντρο Παίδων: Οργή από γονείς και υγειονομικούς για την ιδιωτικοποίηση του. Πηγή: news247.gr, διαθέσιμο εδώ
