Της Πέγκυς Παναγοπούλου,
Βρισκόμαστε αισίως στα 200+2 έτη από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, μιας Εθνικής Επανάστασης που συνένωσε όλο το γένος για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού και την κατάκτηση της πολυπόθητης ελευθερίας. Σκληροί αγώνες, αδυσώπητες μάχες, περίλαμπρες νίκες, αλλά και ατιμωτικές ήττες, πλαισίωσαν τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας, ο οποίος —έστω ως έναν βαθμό— πέτυχε.
Οι Έλληνες τρανά απέδειξαν ότι, ένας λαός ενωμένος, με πίστη στις ύψιστες αξίες και τα ιδανικά, μπορεί να κατορθώσει το μεγαλύτερο επίτευγμα. Δίδαξαν αφοσίωση, επιμονή και καρτερία και καλλιέργησαν υγιές και ανόθευτο εθνικό αίσθημα, καθώς και έναν ανιδιοτελή πατριωτισμό. «Σοφοί και αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι», όπως αναφέρει ο Στρατηγός Μακρυγιάννης στα Απομνημονεύματά του, πολέμησαν για «του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία», με παρεπόμενο στόχο τη δημιουργία ενός «εθνικού κράτους», εφάμιλλου των δυτικών κρατιδίων, που προβάλλονταν, ως πρότυπο κοινωνικής και πολιτικής οργάνωσης.
Η Επανάσταση, παρά τα σκαμπανεβάσματα και τη ρευστότητα του αποτελέσματος, που διείπε σημαντικό αριθμό εγχειρημάτων της, και, φυσικά, τις δύο ταραχώδεις περιόδους εμφυλίων (που υπερισχύουσας της έμφυτης εγωτικής φύσης του ανθρώπου κινδύνευσε να καταρρεύσει ολοκληρωτικά ο Αγώνας και να χαθεί ένα ολόκληρο έθνος!) πέτυχε το στόχο της. Οι Έλληνες αποκτήσαμε τη λευτεριά μας και δημιουργήσαμε ή, μάλλον, μας δημιούργησαν κράτος, εθνικό και ανεξάρτητο (φαινομενικά), καθώς προσπάθησε να αποτελέσει ένα πιστό αντίγραφο της προοδευτικής Δύσης. Ενδεικτικά, με σκοπό τον προβληματισμό των αναγνωστών, παραθέτω (αυτολεξεί) την εξής φράση, που ειπώθηκε στα πλαίσια ιστορικού ντοκιμαντέρ για τη συμπλήρωση των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, το 2021, από πασίγνωστο γεωστρατηγικό αναλυτή: «Η Ελληνική Επανάσταση απέτυχε, οι Έλληνες δεν αποκτήσαμε ποτέ την ανεξαρτησία μας (…)».
Το 1821 είναι, θα τολμούσα να πω, κορυφαία στιγμή, όχι μόνο της ελληνικής, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας, η βαρύτητα της οποίας τείνει να λησμονείται από τους σύγχρονους ανθρώπους. Και αυτό, γιατί τη σπουδαιότητα της μεγαλειώδους αυτής Εθνικής Επανάστασης συμπαρασύρει η θλιβερή διαπίστωση ότι οι σημερινοί Έλληνες την αγνοούμε και γενικά έχουμε χάσει την επαφή με την ιστορία μας, και μάλιστα σε βαθμό τόσο επικίνδυνο που καταντήσαμε (γιατί περί κατάντιας πρόκειται!) να συγχέουμε τις δύο εθνικές επετείους (Έπος του ’40 και Ελληνική Επανάσταση) ή να κάνουμε περίεργους συνδυασμούς των γεγονότων και των ημερομηνιών των δύο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι διάφορες δημοσκοπήσεις που γίνονται παραμονές της Επετείου, από μερικούς που διαθέτουν κανάλι στο YouTube, οι οποίες απευθύνονται σε ανθρώπους όλων των ηλικιών και στην ερώτηση: «Τι γιορτάζουμε την 25η Μαρτίου;», η πλειοψηφία απαντά, «χωρίς περίσκεψιν, χωρίς λύπην, χωρίς αιδώ»: «Το “όχι” που είπαμε στους Τούρκους» ή «την απελευθέρωση από τους Ιταλούς το 1840». Αιδώς Αργείοι!
Μέσα σε αυτόν τον πνευματικό μαρασμό, λοιπόν, το 2021 προσπαθήσαμε να «γιορτάσουμε» τα 200 χρόνια από την Εθνική μας Επανάσταση. Και λέω προσπαθήσαμε, γιατί δεν νοείται γιορτή χωρίς συνείδηση και γνώση του εορταστικού γεγονότος. Ο σημαιοστολισμός, ο φωτισμός δημόσιων κτιρίων με τα χρώματα της ελληνικής σημαίας, η σύσταση «εορταστικής» επιτροπής, και η έκδοση συλλεκτικών νομισμάτων, δεν συνιστούν γιορτή, παρά μόνο ένα κακόγουστο φολκλορικό πανηγύρι, κενό περιεχομένου.
Φέτος, με τα ίδια ακριβώς πενιχρά πνευματικά αποθέματα, «γιορτάζουμε» την επέτειο του 1821, σε μια κοινωνία που έχει απεμπολήσει πλήρως τις ύψιστες αξίες και τα ιδανικά που ενέπνευσαν τους Επαναστάτες Έλληνες και έχει στραφεί στο κυνήγι του υλικού ευδαιμονισμού. «Γιορτάζουμε», κατά την ταπεινή μου γνώμη, ανεπίγνωστα την απώλεια της εθνικής μας συνείδησης. Μήπως ήρθε ο καιρός να ανασύρουμε «τα φτερά, τα πρωτινά μας, τα μεγάλα»;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μ. Ευθυμίου: Πώς η Επανάσταση του ’21 διαμόρφωσε την Ελλάδα, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- H εκποίηση ως «παλιγγενεσία», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
