Της Μαρίνας Ταμπάκογλου,
Με το βιβλίο Η αγάπη άργησε μια μέρα, που δημοσιεύθηκε το 1994 από τις Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, η Λιλή Ζωγράφου αναφέρεται στην καταπίεση που βιώνει μια πολύτεκνη οικογένεια και σε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα. Εκείνον που μια μικρή σε ηλικία κοπέλα με έναν νεαρό Ιταλό στρατιωτικό δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν πότε.
Η Λιλή Ζωγράφου γεννήθηκε το 1922 στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου και μεγάλωσε. Φυλακίστηκε κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, διάστημα κατά το οποίο ήταν έγκυος. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και τη συγγραφή. Η επίσημη εμφάνισή της στα Ελληνικά Γράμματα πραγματοποιήθηκε το 1950 με τη συλλογή από νουβέλες με τον τίτλο Αγάπη, ωστόσο ευρέως γνωστή έγινε με το βιβλίο που τιτλοφορείται Νίκος Καζαντζάκης, ένας τραγικός. Το μυθιστόρημα Η Συβαρίτισσα είναι το πιο επιτυχημένο έργο της, στο οποίο μάλιστα εντοπίζονται αυτοβιογραφικά στοιχεία. Παράλληλα, σημαντική είναι η συμβολή της και στον τομέα των θεατρικών κειμένων.
Ημέρες πολέμου, με τη δυστυχία να βρίσκεται στην πόρτα κάθε σπιτιού της Ελλάδας. Οι Ιταλοί έχουν κυριεύσει όλη τη χώρα, ο πόλεμος έχει ήδη ξεκινήσει. Όμως, μέσα σε ένα κλίμα χάους και τρόμου, μια νεαρή κοπέλα θα πιστέψει στην αγάπη και θα ξεχάσει όλα τα δυσάρεστα, χυμένη στην αγκαλιά του αγαπημένου στρατιώτη της.
Βρισκόμαστε σε ένα χωριό της Κρήτης, και συγκεκριμένα, στο σπιτικό της οικογένειας Φτενούδου. Ο Ιταλός στρατιώτης θα χτυπήσει την εξώπορτα του σπιτιού της κοπέλας καταπονημένος, μη έχοντας τη δύναμη να αρθρώσει ούτε μια λέξη. Τότε, η ίδια, ούσα έρμαιο του παρορμητικού ενστίκτου της, θα τον κρύψει —με απόλυτη μυστικότητα, χωρίς να το ξέρει κανείς— στο υπόγειο του σπιτιού της, ώστε να περιποιηθεί εκείνον και τα τραύματά του. Στο σημείο αυτό, ένας μεγάλος έρωτας σταδιακά ανθίζει.
Οι μέρες περνούν. Ο Ιταλός και η Ελληνίδα έρχονται πολύ κοντά, γεγονός –θα λέγαμε– οξύμωρο για τα δεδομένα της εποχής. Παρά ταύτα, ερωτεύονται παράφορα και κάτι αγνό δημιουργείται μεταξύ τους. Η ευτυχία αυτή, όμως, δεν θα κρατήσει για πολύ, καθώς φτάνει η μέρα που οι δρόμοι τους χωρίζονται. Εκείνος φεύγει με την ελπίδα πως θα την ξαναδεί και έτσι αποχαιρετίζονται, δίνοντας υπόσχεση για το μέλλον. Η μοίρα και η μητέρα της, όμως, έχουν άλλη άποψη. Ένα μυστικό που δεν μπόρεσε να λυθεί ποτέ και ένας έρωτας που δεν είχε την ανεμελιά και την αγάπη που του άξιζε.
Πέρα από την ιστορία αγάπης που ξετυλίγεται, το έργο αυτό μας μιλά για τη θέση της γυναίκας εκείνη την εποχή και τον ρόλο που αυτή επιτελούσε στην κοινωνία σε σχέση με τον άνδρα. Άλλοτε η γυναίκα παρουσιάζεται ως θύμα του πατριαρχικού καθεστώτος και της ανδρικής επιβολής επάνω της, ενώ άλλοτε ως χειραφετημένο άτομο, που παίρνουν τη ζωή στα χέρια της και αντιστέκεται σθεναρά απέναντι σε ό,τι την καταπιέζει. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα δημιούργημα που μας θέτει εν γένει ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο τα παλιά ήθη και οι αρχές μπορούν να επιβάλλονται πάνω σε ανθρώπους που επιζητούν την αγάπη και την ευτυχία.
Η αγάπη του κοινού οδήγησε στην ιδέα για τη μεταφορά του βιβλίου σε σειρά. Το 1997, το πρώτο επεισόδιο της σειράς προβλήθηκε από τον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ, σε σκηνοθεσία του Κώστα Κουτσομύτη. Τους βασικούς ρόλους κράτησαν οι Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Τάνια Τρύπη, Πέγκυ Τρικαλιώτη και Αφροδίτη Γρηγοριάδου.
Τελικά, η αγάπη γιατί άργησε μια μέρα;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η Αγάπη Άργησε μια Μέρα, app.ertflix.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η ΑΓΑΠΗ ΑΡΓΗΣΕ ΜΙΑ ΜΕΡΑ / ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΛΙΛΗ, politeia.net, διαθέσιμο εδώ
- I agapi argise mia mera (TV Series 1997–1998), imdb.com, διαθέσιμο εδώ
