Της Ρομίνας Κούκο,
Μια σειρά από ανεξήγητες δηλητηριάσεις έχουν συμβεί στο Ιράν, με τον Πρόεδρο της χώρας, Ebrahim Raisi, να κατηγορεί τους εχθρούς της Τεχεράνης. Οι πολιτικοί θεωρούν πως αυτές οι δηλητηριάσεις γίνονται από θρησκευτικές ομάδες της χώρας, ενάντια στην εκπαίδευση των κοριτσιών. Οι δηλητηριάσεις αυτές έχουν ξεκινήσει από τον Νοέμβριο στην ιερή πόλη Κομ των Σιιτών του Ιράν, καθώς έχουν εξαπλωθεί σε τέσσερις πόλεις και 30 σχολεία. Στην πόλη Κομ, η οποία βρίσκεται 150 χλμ. από την πρωτεύουσα, τα κορίτσια παραπονέθηκαν για μια περίεργη μυρωδιά στο σχολείο τους, καθώς είχαν προβλήματα αναπνοής, ναυτίας και μουδιάσματος. Ως αποτέλεσμα μεταφέρθηκαν 18 από αυτά τα κορίτσια στο νοσοκομείο. Αιτία ήταν, τελικά, η δηλητηρίαση με τοξικό αέριο.
Έχουν καταγραφεί παραπάνω από 1.000 περιστατικά κοριτσιών υπό τις ίδιες συνθήκες, με τα περιστατικά αυτά να αυξάνονται σταδιακά, καθώς την προηγούμενη εβδομάδα ακόμα δεκάδες μαθήτριες εισήχθησαν στο νοσοκομείο. Πρόκειται για μία απλή διαδικασία, καθώς οι γιατροί, εξετάζοντας τα συμπτώματα, αντιλαμβάνονται ότι το δηλητήριο αποτελείται από έναν ασθενή οργανοφωσφορικό παράγοντα, τα οποία χρησιμοποιούνται κυρίως στη γεωργία και ως φυτοφάρμακο, σύμφωνα με τα λεγόμενα της βρετανικής The Guardian. Μια άλλη ουσία, που εντοπίσθηκε στο δηλητήριο σε ορισμένα σχολεία, σύμφωνα με έναν Ιρανό βουλευτή, είναι και το αέριο άζωτο.
Σε ορισμένες εξετάσεις αίματος των κοριτσιών δεν εντοπίσθηκαν στοιχεία τοξινών. Βέβαια, αυτό δεν αναιρεί την πιθανότητα δηλητηρίασής τους, σύμφωνα με το BBC. Απορίες δημιουργεί, επίσης, το γεγονός ότι ένα βυτιοφόρο καυσίμων βρέθηκε δίπλα σε δύο σχολεία κοντά στην Τεχεράνη, αλλά και σε δυο ακόμα σχολεία. Εκτός από το βυτιοφόρο καυσίμων που βρέθηκε, όπως προαναφέρθηκε, βρέθηκε και ένα ακόμα βυτιοφόρο, τον οδηγό του οποίου συνέλαβαν. Το ίδιο βυτιοφόρο είχε βρεθεί και στην ιερή πόλη Κομ, στο Borujerd, στην επαρχία Lorestan στο δυτικό Ιράν, περιοχές στις οποίες κατέγραψαν περιστατικά δηλητηριάσεων. Υπάρχουν αρκετές μαρτυρίες που αναφέρουν ότι πέταξαν κάποια αντικείμενα στις αυλές των γυναικείων σχολείων. Βέβαια, αυτό δεν μπορεί να διευκολύνει τη διαδικασία εξαγωγής ασφαλών συμπερασμάτων, καθώς αυτές οι «δηλητηριώδεις ουσίες» πολύ εύκολα μπορούν να αλλοιωθούν.
Ποιος είναι ο λόγος αυτών των δηλητηριάσεων;
Υπάρχουν πολλές υποθέσεις για τη δηλητηρίαση των κοριτσιών στα σχολεία τους στο Ιράν. Ευρέως διαδεδομένη είναι η άποψη ότι οι επιθέσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν ως αντίδραση στις διαμαρτυρίες γυναικών και κοριτσιών –ίσως και με κρατική υποστήριξη– στο Ιράν μετά τον θάνατο της Mahsa Amini, τον Σεπτέμβριο του 2022, και μιας σειράς άλλων γεγονότων, όπως, για παράδειγμα, ο θάνατος τριών έφηβων κοριτσιών μετά από χτύπημα στο κεφάλι. Τα ονόματα τους είναι: Setareh Tajik, Sarina Esmailzadeh και Nika Shakarami. Όλα αυτά τα περιστατικά γέννησαν ένα αίσθημα θυμού, κυρίως των νέων έφηβων κοριτσιών της χώρας. Παρόλο που πολλές διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν από τις ίδιες, οι διαμαρτυρίες τους έδειξαν την οργή που ένιωθαν, δεν σώπασαν. Ο θυμός τους ήταν τόσο έντονος, καθώς σε μια διαδήλωση έκαψαν τη φωτογραφία του Ayatollah Khamenei, αλλά και έδειξαν τα μεσαία τους δάχτυλα σε μια ιδιωτική ομάδα διαμαρτυρίας.
Ίσως είναι και ένα είδος απάντησης των εξτρεμιστών στην εκπαίδευση των κοριτσιών στη χώρα, καθώς τα ποσοστά ολοένα και αυξάνονται. Τα ποσοστά των γυναικών στα πανεπιστήμια είναι μεγαλύτερα από αυτά των ανδρών και το ποσοστό του αλφαβητισμού των γυναικών αγγίζει την κορυφή. Μια άλλη υπόθεση είναι ότι ίσως αποτελεί ένα είδος μαζικής κοινωνιογενούς ασθένειας, με συμπτώματα χωρίς βιοατρική, όμως, αιτία.
Ποια ήταν η απάντηση της κυβέρνησης;
Τα περιστατικά δηλητηριάσεων αναγνωρίσθηκαν από την Κυβέρνηση μόλις μια εβδομάδα πριν, καθώς τα ποσοστά δηλητηριάσεων των κοριτσιών αυξάνονταν και η Κυβέρνηση δεν μπορούσε να παραμείνει πλέον σιωπηλή. Ο Πρόεδρος της χώρας ισχυρίζεται ότι στόχος του υπαίτιου ήταν να προκαλέσει αναστάτωση και φόβο στους γονείς και τις μαθήτριες. Δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες για την ταυτότητα των δραστών, αλλά συνήθως οι ηγέτες της χώρας πιστεύουν πως οι Η.Π.Α. και το Ισραήλ πράττουν εναντίον τους. Ο Ayatollah Khamenei, ο οποίος είναι ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης της χώρας, δήλωσε δημοσίως την ανησυχία του για αυτού του είδους τα περιστατικά, τα οποία χαρακτήρισε ως «ασυγχώρητο έγκλημα». Ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, Younes Panahi, αναγνώρισε επίσης τη δηλητηρίαση κοριτσιών στο Κομ.
Ο Yπουργός Eσωτερικών, Ahmad Vahidi, δήλωσε ότι διεξάγεται έρευνα, καθώς το γραφείο των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη για τα ανθρώπινα δικαιώματα ζήτησε να διεξαχθεί έρευνα. Η Ravina Shamdasani, η οποία είναι εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του Ο.Η.Ε. για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, σημείωσε ότι αυτά τα περιστατικά γίνονται κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες και ότι πρέπει οπωσδήποτε να διερευνηθούν.
Η υπόθεση έχει διεγείρει το ενδιαφέρον πολλών, όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο, αλλά και διεθνές. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το δικαίωμα στην εκπαίδευση αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα των κοριτσιών και ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να καταπατάται. Είναι μια κατάσταση που χωρίς χρονοτριβές πρέπει να διερευνηθεί, ώστε τα κορίτσια αυτά να μπορούν να πηγαίνουν στα σχολεία τους άφοβα και με ασφάλεια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Iran president blames foreign enemies for schoolgirl poisonings, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
-
Explainer: Τι συμβαίνει με τις δηλητηριάσεις κοριτσιών στο Ιράν;, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
