Της Γεωργίας Δημοπούλου,
Δεν είναι λίγες οι φορές που τα μικρά παιδιά μιας οικογένειας παρακαλούν τους γονείς τους να υιοθετήσουν κάποιο κατοικίδιο ζώο. Πράγματι, οι μικροί μας φίλοι δε διστάζουν να δείξουν την αγάπη που τρέφουν για τα ζώα και το πόσο τα νοιάζονται. Όταν ήδη από τη νηπιακή τους εκπαίδευση έρχονται σε τριβή με θεματικές όπως τα οικοσυστήματα και τα αντίστοιχα ζώα, είναι λογικό — φυσικά — να ευαισθητοποιούνται σε τέτοιο βαθμό.
Η σπουδαία επιστήμη της παιδοψυχολογίας, ωστόσο, έχει προχωρήσει τη μελέτη της τρυφερής αυτής σχέσης ένα βήμα παρακάτω, διερευνώντας τους λόγους για τους οποίους μια τέτοια στενή διασύνδεση παιδιού-κατοικίδιου θεωρείται επιθυμητή και ευκταία. Αναμφίβολα, τα συμπεράσματα της σχετικής μελέτης δεν εκπλήσσουν, εφόσον εδώ και δεκαετίες η σημασία της φροντίδας ενός κατοικίδιου από ένα παιδί μικρής κιόλας ηλικίας είναι αυταπόδεικτη.
Ειδικότερα, το πιο ωφέλιμο στοιχείο που φαίνεται να αντλείται από τη συνύπαρξη αυτήν είναι η εξοικείωση του παιδιού με την ανάληψη ευθυνών και γενικότερα με την υιοθέτηση της υπευθυνότητας ως στάσης ζωής. Η υιοθεσία ενός ζώου εντός του σπιτιού ενέχει σαφώς κάποιες απαιτήσεις, όπως η διατροφή, η στέγη και οι ψυχολογικές ανάγκες του κατοικίδιου, απέναντι στις οποίες το παιδί πρέπει να ανταποκριθεί. Για αυτό και συχνά οι γονείς του εκάστοτε «αφεντικού» τού τονίζουν πως οφείλει να είναι πράγματι σε θέση να τις εκπληρώσει προκειμένου να υιοθετήσει ένα. Μια τέτοια συμπεριφορά είναι βεβαίως καθοριστική και για τη γενικότερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου, αφού — μεγαλώνοντας — θα μπορεί να αναλάβει το βάρος των ευθυνών του και να αντιμετωπίζει τις απόρροιες των επιλογών του.
Πέραν, όμως, της οικοδόμησης της ωριμότητας αυτής, μια πολύ σημαντική παράμετρος που πρέπει να υπολογιστεί είναι εκείνη της διαχείρισης των δυσάρεστων συναισθημάτων, ακόμα και του πένθους. Κι αυτό, διότι, δυστυχώς, κάποια στιγμή το κατοικίδιο ζώο θα αντιμετωπίσει προβλήματα υγείας που —ο μη γένοιτο— ίσως το οδηγήσουν και στο πέρας της ζωής του. Πρόκειται σίγουρα για μια επώδυνη εμπειρία, δύσκολα βιώσιμη ακόμα και από ενήλικες, πόσο μάλλον για ένα παιδί. Ωστόσο, η όλη εμπειρία εξοικειώνει το παιδί με την έννοια του κύκλου της ζωής και τις έννοιες της αναπαραγωγής, της γέννησης και του γήρατος, σημεία-κλειδιά για την κατανόηση ακόμα και της ανθρώπινης πορείας.
Στη λίστα με τα ευεργετικά αποτελέσματα της συμβίωσης με κατοικίδια ζώα οφείλει να προστεθεί και η συνδρομή των τελευταίων στην υγεία του παιδιού. Σε σωματικό, αφενός, επίπεδο, έχει αποδειχθεί πως το ανοσοποιητικό τους σύστημα ενδυναμώνεται σημαντικά, σε ψυχικό επίπεδο αφετέρου είναι αξιοσημείωτος ο σημαντικός τους ρόλος στη μείωση του άγχους και την εδραίωση της συναισθηματικής ισορροπίας στον εσωτερικό κόσμο του παιδιού.
Τέλος, έχει αποδειχθεί πανηγυρικά από τις εμπειρίες μονογονεϊκών ή/και οικογενειών με ένα παιδί πως ένα κατοικίδιο συνιστά την καλύτερη συντροφιά και το καλύτερο υποκατάστατο… «παρέας» σε τέτοιες περιπτώσεις. Επόμενο είναι τα παιδιά αυτά να έχουν λίγο παραπάνω την ανάγκη να επικοινωνήσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους σε κάποιον πέραν του οικογενειακού τους περιβάλλοντος. Διοχετεύοντας, λοιπόν, όλη αυτήν τους την ανάγκη για έκφραση της τρυφερότητας και της ενσυναίσθησης που κρύβουν, δίνουν χωρίς υπερβολή τον καλύτερό τους εαυτό στη φροντίδα του κατοικίδιου τους. Τότε είναι, λοιπόν, που πράγματι μιλάμε για μια αμοιβαία ωφέλιμη σχέση, αφού το κατοικίδιο απολαμβάνει στοργή και το παιδί αναπτύσσεται συναισθηματικά.
Λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα παραπάνω ευρήματα, είναι αναμφίβολο πως η παρουσία ενός κατοικίδιου στο σπίτι μόνο οφέλη μπορεί να προσφέρει απλόχερα σε ένα παιδί. Δεν είναι τυχαία η άνοδος της «τάσης», όπως αποκαλείται από πολλούς, για υιοθεσία κατοικίδιων, η οποία θα έπρεπε να ενθαρρύνει όλο και περισσότερες οικογένειες να την ακολουθήσουν, εφόσον πληρούν κάποιες απαραίτητες προϋποθέσεις, φυσικά. Κι αν υπάρχει στο «τέρμα του τούνελ» έστω η ελπίδα να βρει κάθε ζώο μια στοργική αγκαλιά που να του παρέχει όλα όσα χρειάζεται για να ζει αξιοπρεπώς, αυτή είναι η ιδανική ευκαιρία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Παιδί και Κατοικίδιο: Τα οφέλη και τι πρέπει να προσέξεις, swaplanet.com, διαθέσιμο εδώ
- Παιδιά και κατοικίδια: Τα ευεργετικά οφέλη μίας διαφορετικής φιλίας, pallinikennels.gr, διαθέσιμο εδώ
- How Kids Benefit From Pet Ownership, verywellfamily.com, διαθέσιμο εδώ
