Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Η ελληνική κοινωνία τελεί ακόμη σε κατάσταση σοκ για την τραγωδία των Τεμπών. Ο μέσος άνθρωπος δεν μπορεί παρά να βάζει τον εαυτό του, την οικογένειά του και τα λοιπά αγαπημένα του πρόσωπα στη θέση των νεκρών, των τραυματιών και των οικείων τους που πενθούν. Αυτό το σκηνικό, επηρεάζει άμεσα τις πολιτικές εξελίξεις και ιδιαίτερα την ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών.
Πριν φτάσουμε στα σενάρια που επεξεργάζεται το Μέγαρο Μαξίμου, αξίζει μια σύντομη θεώρηση του συνολικού πολιτικού υποβάθρου της συγκεκριμένης υπόθεσης: Οι ευρωπαϊκές χώρες επενδύουν στο σιδηροδρομικό δίκτυο, δίνοντας, πλέον, προτεραιότητα σε αυτή την υποδομή εν σχέση με τους αυτοκινητόδρομους. Το τρένο είναι πιο ασφαλές, πιο γρήγορο, πιο φτηνό και πιο οικολογικό σε σχέση με τα μέσα μεταφοράς που κινούνται επί του οδικού δικτύου. Η χώρα μας αντί να ακολουθήσει αυτή την τάση έχει εγκαταλείψει του σιδηροδρόμους στην τύχη τους. Δέσμια των διαχρονικών δυσλειτουργιών της δημοσίας διοικήσεως, εγκλωβισμένη σε ιδεοληπτικές αγκυλώσεις διάφορων πολιτικών αφετηριών και υποκείμενη στη λογική του ρουσφετιού, έφτασε να θρηνεί τόσους ανθρώπους για να ανοίξει η κουβέντα για το παρόν και το μέλλον του τρένου.
Η τραγωδία των Τεμπών απέδειξε, με τον πλέον ηχηρό τρόπο, ότι το μέγεθος της «φούσκας» του νεοελληνικού κατεστημένου φτάνει μέχρι το σημείο όπου συντηρούνται τα επιμέρους συμφέροντα των εκπροσώπων του, εντός μιας κοινωνίας χαμηλών προσδοκιών. Καλό το όνομα «Καραμανλής» ή οποιοδήποτε άλλο brand name πολιτικού τζακιού. Συντηρεί μύθους, δίνει μια αίσθηση σταθερότητας, υποδαυλίζει τη νοσταλγία για τους παλιούς καιρούς, του εξιδανικευμένους. Όταν, όμως, φτάνει η στιγμή που απαιτείται στέρεα ιδεολογικοπολιτική συγκρότηση και μεγάλες ικανότητες κυβερνητικής διαχείρισης, τότε το όνομα δεν μας γλιτώνει από τις τραγικές συνέπειες. Το είδαμε και με τον εξάδελφο τού τέως Υπουργού Μεταφορών, ο οποίος χρεοκόπησε τη χώρα, καθώς και με αρκετούς άλλους πορφυρογέννητους που απεδείχθησαν ελλιπέστατοι, όταν ήρθε η ώρα να ζυγίσουν το πολιτικό τους εκτόπισμα με μεγάλα ζητήματα εφαρμοσμένης πολιτικής.
Το γεγονός ότι διεκδικεί ο Καραμανλής του Αχιλλέως διά των κύκλων του να του αποδοθούν εύσημα για την παραίτησή του, επειδή, δηλαδή, έπραξε το αυτονόητο, αναλαμβάνοντας έμπρακτα την πολιτική ευθύνη που του αναλογεί, είναι ενδεικτικό της μικροψυχίας αυτών που προσπαθούν να αποκομίσουν επικοινωνιακή υπεραξία ακόμα και τέτοιες ώρες… Αυτή η στάση του είναι ενδεικτική και του βαθμού υποτίμησης της κοινής γνώμης. Βέβαια, εδώ δεν έχει εντελώς άδικο. Ο ελληνικός λαός έχει αποδείξει ότι ξεχνάει. Επομένως, ο Καραμανλής τζούνιορ βασίμως μπορεί να ελπίζει ότι μόλις καταλαγιάσει η μπόρα θα επανέλθει στο status του δελφίνου του Μητσοτάκη ως εκπρόσωπος της τρίτης γενεάς των ιδιοκτητών του κόμματος.
Απεδείχθη, επίσης, με τον πλέον τραγικό τρόπο, ότι οι ιδεοληψίες μπορούν να οδηγήσουν σε αιματοχυσία. Ναι, οι συνδικαλιστές του Ο.Σ.Ε. είχαν ενημερώσει για δυσλειτουργίες. Διαδραμάτισαν μήπως κι αυτοί τον ρόλο τους στη πολλαπλή χρεοκοπία του Οργανισμού; Όλα αυτά, φυσικά, με την ανοχή ψοφοδεών κυβερνητικών παραγόντων. Από την άλλη, οι απόστολοι του άκρατου φιλελευθερισμού (a la Greca πάντα…) που έρχονται σε οργασμό και μόνο στο άκουσμα της λέξης «ιδιωτικοποίηση», τι έχουν να πουν; Μήπως τελικά η ιδιωτικοποίηση των πάντων δεν είναι πανάκια, αλλά το σημαντικότερο είναι να προωθηθεί κατά περίπτωση το μοντέλο λειτουργίας που είναι το καλύτερο στις υφιστάμενες περιστάσεις; Διότι, όταν μία χώρα έχει τα προβλήματα της Ελλάδας δεν προσελκύει μόνο σοβαρούς επενδυτές, αλλά και τυχοδιώκτες, που βλέπουν την Ελλάδα σαν μια ευκαιρία να πλουτίσουν γρήγορα, αγοράζοντας φτηνά και δρώντας ανεξέλεγκτοι. Το τραγελαφικό δε της όλης υποθέσεως είναι ότι η ιδιωτικοποίηση έγινε τσάτρα – πάτρα από την Κυβέρνηση της «πρώτης φοράς Αριστερά», στο πλαίσιο του τρίτου και χειροτέρου Μνημονίου που έφεραν οι δήθεν επαναστάτες. Το τίμημα ήταν ευτελές εντός του αποικιοκρατικού πλαισίου στο οποίο είχαμε ενταχθεί. Φυσικά, ουδεμία εντύπωση προκαλεί ο τρόπος που λειτουργεί μεγάλη μερίδα των Μ.Μ.Ε. Ο συγκεκριμένος χώρος έχει εισέλθει εδώ και χρόνια σε φάση πλήρους εξαχρείωσης και δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα καλύτερο από το να προσπαθεί να επιτύχει την προσέλκυση του κοινού και την ικανοποίηση των συμφερόντων των αφεντικών του (επισήμων και μη…), πατώντας επί πτωμάτων.
Εντός του ανωτέρω πλαισίου, το δίλημμα του Μητσοτάκη είναι αν θα προχωρήσει τον αρχικό του σχεδιασμό, ο οποίος, σύμφωνα με τις πληροφορίες που γνωρίζουμε, αφορούσε τη διεξαγωγή εκλογών στις 9 Απριλίου ή εάν θα επιλέξει να στήσει την πρώτη κάλπη στις 25 Απριλίου ή στις 21 Μαΐου. Το ζήτημα δεν έχει να κάνει με την πολιτική φθορά που θα υποστεί η Κυβέρνηση, υπό στενή έννοια. Δεν θα κρίνουν τα Τέμπη τις εκλογές. Κι αν ακόμα τις έκριναν, δύσκολα θα μπορούσε να γυρίζει το παιχνίδι σε ενάμιση μήνα. Ούτε ο Καραμανλής έχασε τις εκλογές το 2007 εξαιτίας των φονικών πυρκαγιών στην Ηλεία. Ούτε ο Τσίπρας έχασε εξαιτίας των κυβερνητικών ευθυνών για τους θανάτους πολιτών στις καταστροφές που έλαβαν χώρα στη Μάνδρα και στο Μάτι. Αφενός, τα κριτήρια βάσει των οποίων αποφασίζει η συντριπτική πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, αν ψηφίσει, είναι άλλα και είναι ευρύτερα. Θα υπάρξουν, πιθανώς, αμφιταλαντευόμενοι ψηφοφόροι, την τελική απόφαση των οποίων θα βαρύνει και το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών. Όμως, αυτοί οι ψηφοφόροι εκ των πραγμάτων διάκειντο μάλλον αρνητικά προς την κυβερνητική παράταξη.
Ακόμα, ο Μητσοτάκης έχει και σε αυτό το σημείο την αγαθή τύχη να έχει ως βασικό του αντίπαλο τον Τσίπρα. Όσα λάθη και όσες παραλείψεις κι αν έχουν συμβεί επί των ημερών του, πάντοτε η σύγκριση με τον προκάτοχό του αποβαίνει υπέρ του. Πολύ δύσκολα θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος ότι μια Κυβέρνηση Τσίπρα θα είχε ενεργήσει με τρόπο που θα εξασφάλιζε καλύτερα την ασφάλεια των επιβατών των τρένων ή ότι ο ΟΣΕ και η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα δούλευαν άψογα επί ημερών τους και μέσα σε τέσσερα χρόνια έφτασαν στο σημείο να συγκρούονται μετωπικά δύο τρένα στην ίδια γραμμή και να παλεύουν οι αρμόδιοι τεχνικοί με τα κλειδιά και τις μανιβέλες. Ακόμα και το γεγονός ότι ο τομεάρχης Μεταφορών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., Νίκος Παππάς, είναι ο τελεσίδικα και αμετάκλητα καταδικασμένος για παράβαση καθήκοντος, μόνο θετικά δεν λειτουργεί για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σε περίπτωση που επιχειρηθεί κατά μέτωπον επίθεση στον Μητσοτάκη για τα Τέμπη, αυτός θα απαντήσει στο ίδιο μοτίβο που το έχει πράξει για την οικονομία (που το τρίτο και χειρότερο Μνημόνιο Τσίπρα, εκτός των άλλων, διέλυσε τη μεσαία τάξη), για την υγεία (όπου ουδείς εχέφρων και στοιχειωδώς σοβαρός πολίτης πίστεψε ότι ο Πολάκης με τις ψεκασμένες θεωρίες του θα τα είχε καταφέρει καλύτερα), για την ασφάλεια (που ο Τόσκας συμβούλευε τον κόσμο να κάνει πως κοιμάται) για το μεταναστευτικό (που οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ άνοιξαν τα σύνορα της χώρας) για τα εθνικά ζητήματα (με την εθνικά ζημιογόνο Συμφωνία των Πρεσπών) κ.ο.κ.
Το ζήτημα με τη μετάθεση της ημερομηνίας των εκλογών έχει να κάνει αφενός με λειτουργικές προϋποθέσεις: Με τη χώρα να θρηνεί και να εξοργίζεται με τις καθημερινές αποκαλύψεις για τις συνθήκες της τραγωδίας, δεν είναι δυνατόν διάφοροι κάποιοι να ζητούν την ψήφο των πολιτών με κάθε πιθανό κι απίθανο τρόπο. Αφετέρου, δεν είναι δυνατόν και η Κυβέρνηση Μητσοτάκη να πάει άμεσα σε εκλογές με τη θετική ατζέντα που έχει επιλέξει. Είναι παράδοξο να προβάλεις τα επιτεύγματά σου, όταν λίγες εβδομάδες πριν η κοινωνία έχει θρηνήσει δεκάδες νεκρούς στον κομβικό τομέα των μεταφορών.
Εν πάση περιπτώσει, το πιθανότερο σενάριο είναι οι εκλογές να διεξαχθούν στις 21 Μαΐου. Το ουσιαστικό ζήτημα είναι η απόδοση ευθυνών για την τραγωδία των Τεμπών και η δρομολόγηση των αναγκαίων αλλαγών, ώστε να μην ξαναζήσουμε κάτι ανάλογο. Ας σταθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι στο ύψος τους…
