Του Άγγελου Μεταλλίδη,
Ο Καρλομάγνος ήταν Βασιλιάς των Φράγκων και ο πρώτος αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, «διαδόχου» αυτοκρατορίας της ρωμαϊκής στη Δύση. Επιπλέον, από το 774 τέλεσε βασιλιάς της Ιταλίας, ενώ ταυτόχρονα το 800 μ.Χ., ήταν ο πρώτος αυτοκράτορας στη Δυτική Ευρώπη, ύστερα από τη διάλυση της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το 476. Το εκτεταμένο φραγκικό κράτος που ίδρυσε έμεινε γνωστό ως Αυτοκρατορία των Καρολιδών.
Ο Κάρολος, όπως ήταν το όνομά του, ήρθε στο κόσμο στις 2 Απριλίου του 747 ή του 748 μ.Χ., και γονείς του ήταν ο Πιπίνος Βραχύς και η Μπερτράντα του Λον. Το όνομα του ως Κάρολος το πήρε από τον παππού του, Κάρολο Μαρτέλο. Το «Κάρολος Μέγας», το οποίο έλαβε μετά την Νορμανδική κατάκτηση της Αγγλίας, μετατράπηκε σε «Καρλομάγνος». Έγινε ξακουστός στο σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών της εποχής του, ενώ σε αρκετές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, μεταφράζεται και ως «ο βασιλιάς» λέξη πιθανότατα προερχόμενη από το τίτλο «Καίσαρας» που είχε καθιερωθεί επί ρωμαϊκής περιόδου.
Έχοντας το προσωνύμιο του «Πατέρα της Ευρώπης», ο Καρλομάγνος κατόρθωσε να ενώσει το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Ευρώπης, μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, σε ένα ενιαίο κράτος. Με συνεχείς πολέμους κατόρθωσε να επεκτείνει το Φραγκικό Βασίλειο, του οποίου ήταν ήδη ηγέτης, και να δημιουργήσει ένα πανίσχυρο χριστιανικό κράτος. Η δραστηριοποίηση του Καρόλου στα τεκταινόμενα της Ιταλίας, είχε ως αφετηρία το 774, όταν εκείνος κατήργησε το κράτος των Λογγοβάρδων. Ύστερα από αυτή τη κατάκτηση, η ισχύς του φραγκικού κράτους εκτοξεύθηκε στα ύψη, καθιστώντας τον Κάρολο εξουσιαστή ενός βασιλείου με πολλούς λαούς, επισκιάζοντας τα παλαιά γερμανικά βασίλεια. Το κράτος του έδωσε το έναυσμα στην Καρολίγγεια Αναγέννηση, που επρόκειτο για μια περίοδο πολιτιστικής και πνευματικής δραστηριότητας εντός της Καθολικής Εκκλησίας. Τους μετέπειτα αιώνες, οι μονάρχες της Γαλλίας και της Γερμανίας θεωρούσαν τους εαυτούς τους απογόνους του Καρλομάγνου.
Στις 25 Δεκεμβρίου του 800 μ.Χ., πραγματοποιήθηκε η στέψη του Καρόλου, η οποία αποτέλεσε το βήμα για το απόγειο της δόξας και της δύναμής του. Όντας κακοποιημένος από τους εξουσιαστές της Ρώμης, που προσπάθησαν να του βγάλουν τα μάτια και να του ξεριζώσουν τη γλώσσα ο πάπας Λέων Γ΄, δραπέτευσε και αμέσως κατέφυγε στον Καρλομάγνο στο Παντερμπόρν, ζητώντας του την άμεση επέμβαση στη Ρώμη, ούτως ώστε να τον βοηθήσει στην αποκατάστασή του. Ο Καρλομάγνος, αφού ζήτησε τη βοήθεια και συμβουλή του λόγιου Αλκουίνο της Υόρκης, συμφώνησε να ταξιδέψει στη Ρώμη, ταξίδι το οποίο πραγματοποίησε το Νοέμβριο του 800, και τη 1η Δεκεμβρίου συγκάλεσε έκτακτο συμβούλιο. Περίπου 20 ημέρες, μετά ο πάπας έδωσε έναν όρκο αθωότητας. Στη Λειτουργία των Χριστουγέννων όταν ο Καρλομάγνος γονάτισε στην αγία τράπεζα να προσευχηθεί, ο πάπας τον έστεψε Αυτοκράτορα των Ρωμαίων. Πλέον, ο Καρλομάγνος είχε τη δυνατότητα να θέσει σε ισχύ τα σχέδιά του και να εφαρμόσει τις πολιτικές του. Η εξωτερική πολιτική του υπήρξε σαφέστατα επεκτατική. Ωστόσο, απώτερος στόχος ήταν να διατηρήσει την ενότητα μεταξύ των κατακτημένων λαών, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις καλλιέργειας κοινής συνείδησης μέσω της ίδιας θρησκείας των υπηκόων του.
Ο Καρλομάγνος όρισε ως έδρα του το σημερινό Άαχεν, το οποίο αναδείχθηκε σε διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο της αυτοκρατορίας. Προκειμένου να είναι σε θέση να ασκεί τον έλεγχο ενός τόσο εκτεταμένου κράτους, προέβη σε οργάνωση των πολιτικών και διοικητικών θεσμών του βασιλείου, αξιοποιώντας τη ρωμαϊκή παράδοση αλλά και τα γερμανικά έθιμα. Ταυτόχρονα, η αποκατάσταση της τάξης και η οργάνωση του κράτους, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για οικονομική ανάκαμψη, μέσω της αύξησης της αγροτικής παραγωγής και της αναζωπύρωσης του εμπορίου.
Όμως, η στέψη θεωρήθηκε από την Βυζαντινή αυτοκρατορία, ως σκάνδαλο και σφετερισμός των νόμιμων και αποκλειστικών δικαιωμάτων τους στη ρωμαϊκή κληρονομιά, στους ρωμαϊκούς τίτλους και κυρίως του δικαιώματος χρήσης του όρου βασιλεύς των Ρωμαίων. Η διάσταση μεταξύ Ανατολής και Δύσης, επεκτάθηκε μεταξύ των άλλων εκφάνσεων τώρα και στην πολιτική σφαίρα. Η οικουμένη, σύντομα διασπάστηκε γλωσσικά, πολιτικά, αλλά και θρησκευτικά σε δύο αντίπαλους κόσμους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ζενάκος, Αυγουστίνος, (2008), Καρλομάγνος 742-814, Διαθέσιμο εδώ
- Λαυράνου, Ελένη, (2020), Καρλομάγνος: Ο πατέρας της ευρωπαϊκής ιδέας, Διαθέσιμο εδώ
- Μελιτσιώτης, Νίκος, (2020), Καρλομάγνος: Το Φως του Μεσαίωνα τυφλώνει το Βυζάντιο, Διαθέσιμο εδώ
- Χαλάστρας, Κωνσταντίνος, (2020), Οι σχέσεις του Καρόλου του Μεγάλου και Βυζαντίου (768-800), Διαθέσιμο εδώ
- Χαιρετάκης, Μανώλης, (2017), Ο Καρλομάγνος και η προπαγάνδα, Διαθέσιμο εδώ
- Laning Lee Michael, Καρλομάγνος, ο θρυλικός βασιλιάς των Φράγκων που ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας της αναβιωμένης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Πολεμούσε για 40 χρόνια και ο στρατός του ήταν εθελοντές που είχαν δικαίωμα στα λάφυρα, Διαθέσιμο εδώ
- versus travel, Άαχεν-Μια ιστορία από το χέρι του Καρλομάγνου, Διαθέσιμο εδώ