Toυ Ελευθέριου Χονδρού,
Η μετανάστευση είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα σε πολλά μέρη του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας. Τα τελευταία χρόνια, η χώρα έχει δει μια αύξηση του αριθμού των προσφύγων και των μεταναστών που ζητούν άσυλο, γεγονός που έχει δημιουργήσει σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις για τη χώρα. Για αυτό και η Κυβέρνηση αγωνίζεται μανιωδώς να μειώσει τις μεταναστευτικές ροές στη χώρα. Ωστόσο, οι αντιμεταναστευτικές πολιτικές έχουν αυξήσει την ξενοφοβία και τα αισθήματα κατά των μεταναστών σε ορισμένες περιοχές της χώρας, οδηγώντας σε πολιτική πόλωση και κοινωνική αναταραχή.
Την Κυριακή, μόλις μερικούς μήνες μετά το τελευταίο τραγικό περιστατικό στα ανοιχτά της Ιταλίας, ένα πλοίο που μετέφερε πάνω από 200 άτομα βυθίστηκε κοντά στην Κρότονα, με τα τελευταία στοιχεία να κάνουν αναφορά για περισσότερους από 65 νεκρούς. Ταυτόχρονα, πρέπει να αναφερθεί ότι οι εισαγγελείς εντόπισαν ύποπτους λαθρέμπορους, που φέρονται να χρέωναν € 8.000 για κάθε άτομο που έκανε το «ταξίδι θανάτου» από Τουρκία προς Ιταλία. Το ναυάγιο προκάλεσε εκφράσεις θλίψης και αιτήματα για δράση από τους ηγέτες σε όλο το πολιτικό φάσμα στην Ιταλία.
Τα μέλη της ακροδεξιάς ιταλικής Κυβέρνησης έχουν από καιρό εκστρατεύσει κατά της μετανάστευσης και έχουν προτείνει αντιμεταναστευτικές πολιτικές, με την Πρωθυπουργό της Ιταλίας, Giorgia Meloni, να ασκεί συχνά πίεση για «ναυτικό αποκλεισμό» στη θάλασσα, για να εμποδίσει τις αφίξεις. Τα μέτρα που έχει προωθήσει στην Κυβέρνηση μέχρι τώρα φαίνονται ολοένα και πιο περιορισμένα σε εύρος. Για παράδειγμα, η Meloni, υποστηρίζοντας ότι η παρουσία φιλανθρωπικών σκαφών στην κεντρική Μεσόγειο ενθαρρύνει τους μετανάστες να περάσουν, έπεισε το υπουργικό συμβούλιο να ψηφίσει πρόσφατα έναν κώδικα συμπεριφοράς για τα πλοία παροχής βοήθειας μεταναστών, που θα περιόριζε τον χρόνο τους στη θάλασσα. Σύμφωνα με το νέο νόμο, τα πλοία πρέπει να αναζητούν πρόσβαση σε ένα λιμάνι και να πλέουν σε αυτό «χωρίς καθυστέρηση» μετά από κάθε διάσωση.
Ο Πρόεδρος της Ιταλίας, Sergio Mattarella, χαρακτήρισε το ναυάγιο «την πολλοστή τραγωδία στη Μεσόγειο που δεν μπορεί να αφήσει κανέναν αδιάφορο». Κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αντιμετωπίσει τα αίτια της μετανάστευσης, προσθέτοντας σε μια ασυνήθιστα σκληρή δήλωση: «Είναι εξίσου απαραίτητο η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει επιτέλους συγκεκριμένη ευθύνη» να ελέγξει τη μετανάστευση και να την πάρει από τα χέρια των εμπόρων ανθρώπων. Τα λόγια του αναμεταδόθηκαν από την Πρωθυπουργό της Ιταλίας, Giorgia Meloni, η οποία εξέφρασε σε μια δήλωση τη «βαθιά της θλίψη», αλλά δεν ξέχασε να προσθέσει ότι οι μετανάστες πρέπει να σταματήσουν να διακινδυνεύουν τη ζωή τους σε επικίνδυνα θαλάσσια περάσματα. «Το θέμα είναι ότι όσο περισσότεροι άνθρωποι ξεκινούν, τόσο περισσότεροι κινδυνεύουν να πεθάνουν», δήλωσε στην κρατική τηλεόραση RAI αργά τη Δευτέρα.
Στο μεταξύ, ο Υπουργός Εσωτερικών Matteo Piantedosi ανέφερε στοιχεία –που υποστηρίζουν τη μακροχρόνια απογοήτευση της Ιταλίας– ότι τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν τηρούν τις δεσμεύσεις να αποδεχθούν ένα μερίδιο των μεταναστών που ζητούν άσυλο όταν φτάνουν στην Ιταλία. Ο Piantedosi είπε ότι ενώ αυτές οι δεσμεύσεις κάλυψαν περίπου 8.000 μετεγκαταστάσεις μεταναστών από τον Ιούνιο του περασμένου έτους έως αυτόν τον μήνα, μόνο 387 άτομα μεταφέρθηκαν στην πραγματικότητα σε άλλα έθνη της Ε.Ε, με τη Γερμανία να δέχεται τα περισσότερα από αυτά.
Μετά από ένα ναυάγιο στα ανοικτά των ακτών της Σικελίας το 2013, όπου 368 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους, όταν ανατράπηκε η βάρκα τους, η Ευρώπη ξεκίνησε μια ευρεία επιχείρηση έρευνας και διάσωσης που διήρκεσε χρόνια. Μόλις εξαντλήθηκαν τα κεφάλαια, ωστόσο, αυτή η αποστολή μείωσε το εύρος της και οι Κυβερνήσεις των χωρών ήταν απρόθυμες να αναλάβουν πρόσθετη ευθύνη έρευνας και διάσωσης, αφήνοντας το μεγαλύτερο μέρος των περιπολιών στην κεντρική Μεσόγειο σε μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Αν και μόνο ένα μικρό μέρος των μεταναστών που φτάνουν στην Ιταλία το κάνουν με πλοία που λειτουργούν από τέτοιους οργανισμούς, έχουν γίνει στόχος διαδοχικών ιταλικών Κυβερνήσεων που επιδιώκουν να επιδείξουν δράση κατά της μετανάστευσης. Την Κυριακή, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης προέτρεψε τις χώρες να ενισχύσουν το σύστημα έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα, χαρακτηρίζοντάς το «ανεπαρκές» και να ανοίξουν τακτικά κανάλια μετανάστευσης. Ενώ φαντάζει μακρινό σενάριο, θα ήταν ιδανικό εάν αυτές οι εκκλήσεις του Διεθνή Οργανισμού έφταναν στα αυτιά των Ιταλών πολιτικών, ώστε να αποφευχθούν κρίσεις σαν αυτή στο εγγύς μέλλον.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Italy migrant boat shipwreck: More than 100 people feared dead, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Shipwreck off Italy: Stadium filled with coffins of migrants, Washington Post, διαθέσιμο εδώ
