Της Σπυριδούλας Βλάχα,
Η δημοσιότητα είναι κάτι που συχνά αντιμετωπίζεται από τον «απλό» κόσμο ως ένα εύκολο, διαχειρίσιμο και συχνά επιδιωκόμενο γεγονός. Και πράγματι, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι επιδιώκουν την αναγνωρισιμότητα, με ό,τι κόστος και προσπάθεια αυτή συνεπάγεται. Ωστόσο, υπάρχουν και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι λόγω της δουλειάς τους, μίας φιλίας, μίας συντροφικής σχέσης, αλλά και λόγω οικογενειακής καταγωγής, βρίσκονται συχνά στο στόχαστρο των φακών και των δημοσιογράφων, χωρίς αυτό να είναι κάτι το οποίο επιθυμούν ή επιδιώκουν συνειδητά.
Η ξαφνική δημοσιότητα είναι κάτι το οποίο μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός ατόμου, ιδιαίτερα όταν αυτή λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις. Είναι εξαιρετικά δύσκολο για κάποιον, από εκεί που έκανε τη ζωή του χωρίς κανείς να τον γνωρίζει, τώρα να βλέπει το όνομά του στα πρωτοσέλιδα των περιοδικών, να «διερευνάται» η ζωή του και το παρελθόν του από παρουσιαστές και δημοσιογράφους ψυχαγωγικών εκπομπών και να σχολιάζεται εύκολα κάθε του κίνηση ή δήλωση.
Ειδικά σε χώρες όπως η Αγγλία, με τους γνωστούς ‘‘paparazzi’’, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν πρόκειται για απλές φωτογραφίες και συνεντεύξεις των νέων διάσημων προσώπων ή σχολιασμούς των λεγομένων τους, αλλά για ακραίες παραβιάσεις της ιδιωτικής τους ζωής: πλήθος φωτογράφων έξω από το σπίτι ενός επώνυμου προσώπου, φωτογραφίσεις σε ιδιωτικές στιγμές με αγαπημένα πρόσωπα και φίλους και παρακολούθηση των ατόμων, φτάνοντας πολλές φορές στα όρια της παρενόχλησης.
Φυσικά, μία τέτοια πρωτόγνωρη κατάσταση αναγνωρισιμότητας είναι ιδιαίτερα δύσκολη και χρειάζεται χρόνος, προκειμένου τα άτομα να μάθουν να τη διαχειρίζονται αποτελεσματικά. Ωστόσο, για πολλούς η συνήθεια στη διασημότητα και η κατάλληλη διαχείρισή της δεν αποτελεί μία «γραμμική πορεία». Αυτό αφορά κυρίως εκείνους τους ανθρώπους, οι οποίοι είναι περισσότερο αγχώδεις, νευρικοί και εσωστρεφείς και οι καταστάσεις παρατεταμένης έκθεσης τους προκαλούν δυσφορία. Όπως είναι λογικό, τα άτομα αυτά είναι περισσότερο ευάλωτα στην κριτική και την αξιολόγηση, κάτι που επιδρά άμεσα στην ψυχική τους υγεία. Βέβαια, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη για εκείνους οι οποίοι ήδη πάσχουν από κάποια ψυχική διαταραχή και χρειάζεται να αντιμετωπίσουν και το «φορτίο» της δημοσιότητας.
Όμως, και χωρίς κάποιος/α να διαθέτει τα παραπάνω γνωρίσματα, η ξαφνική έκθεση στον κόσμο και η ενασχόληση του κοινού με τον/την ίδιο/α μπορεί να έχει οδυνηρές ψυχολογικές συνέπειες. Συγκεκριμένα, φαίνεται πως επακόλουθα της παραπάνω κατάστασης αποτελούν η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές, η μελαγχολική διάθεση, οι εξαρτήσεις από ναρκωτικά και αλκοόλ, ενώ σε μερικές περιπτώσεις και η βίαιη συμπεριφορά, ακόμα και η αυτοκτονία.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν δύο μέλη της Βασιλικής Οικογένειας της Αγγλίας: η Πριγκίπισσα Diana και η Δούκισσα του Sussex, Meghan Markle. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ξαφνική δημοσιότητα και η παραβίαση της ιδιωτικότητας που αντιμετώπισαν οι δύο γυναίκες είχε τόσο μεγάλο αντίκτυπο στην ψυχολογική τους κατάσταση, με τις ίδιες να εκδηλώνουν έντονα και σοβαρά καταθλιπτικά συμπτώματα. Ακόμα, ένα παράδειγμα αποτελεί ο διάσημος σεφ Anthony Bourdain, η αυτοκτονία του οποίου συγκλόνισε το παγκόσμιο κοινό, καθώς και η Amy Winehouse, της οποίας ο εθισμός στα ναρκωτικά έγινε ακόμα πιο ισχυρός μετά την απότομη αναγνωρισιμότητά της από το ευρύ κοινό.
Συνεπώς, η δημοσιότητα, αν και εκ πρώτης όψεως μας «μαγεύει» και μας φαίνεται γοητευτική, στην πραγματικότητα είναι αρκετά πιο περίπλοκη. Ιδιαίτερα για τους ανθρώπους οι οποίοι εκτίθενται για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό, η ενασχόληση με το άτομό τους ενδέχεται να αποτελεί μία ιδιαίτερα επίπονη και ψυχοφθόρα διαδικασία. Για τον λόγο αυτό, χρειάζεται η κάθε προσέγγιση αυτών των ατόμων να συμβαίνει μέσα στα πλαίσια του σεβασμού και της αξιοπρέπειας της ανθρώπινης ζωής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Το αρνητικό πρόσωπο της φήμης: Η αυτοκτονία του Άντονι Μπουρντέν, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
- Paparazzi, en.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- 10 διασημότητες που υπέφεραν από τις επιπτώσεις της κατάθλιψης, el.yestherapyhelps.com, διαθέσιμο εδώ
- Amy Winehouse: Η εύθραστη ντίβα και οι δαίμονες της, mikrofwno.gr, διαθέσιμο εδώ
