Του Νίκου Αστυρακάκη,
Στις 4 Φεβρουαρίου 2023, πλήθος κόσμου κατέβηκε στην Ελευσίνα για την Τελετή Έναρξης της «2023 Ελευσίς». Αν και η τελετή χαρακτηρίστηκε από ποίκιλες εκδηλώσεις, ίσως η πιο διαφημισμένη και η πιο πολυαναμενόμενη ήταν μία: η επανένωση της καλύτερης –σύμφωνα με το MTV– ελληνικής μπάντας όλων των εποχών, τους θρυλικούς πλέον Stereo Nova.
Σε μια μοναδική εμφάνιση στο προαύλιο του πρώην εργοστασίου ΙΡΙΣ, με ειδικά διαμορφωμένη φωταγώγηση και δύο… τσιμεντόλιθους στο κεφάλι, οι Στέρεο Νόβα έπαιξαν ένα συνονθύλευμα των παλιών επιτυχιών τους σε πλήθος θαυμαστών, γεγονός τους έκανε να θυμηθούν γιατί τους ερωτεύτηκαν την πρώτη φορά. Τι ήταν, όμως, αυτό που έκανε τόσους να τους ερωτευτούν, τόσο σε Ελλάδα όσο και σε εξωτερικό, και γιατί έχουν χαρακτηριστεί από τόσους ως η καλύτερη ελληνική μπάντα όλων των εποχών;
Οι Στέρεο Νόβα ξεκίνησαν το 1987, παιδί της αγάπης δύο νέων από το Περιστέρι, τον Κωνσταντίνο Μπαρμπόπουλο (κοινώς γνωστός ως Κωνσταντίνος Βήτα) και τον Μιχάλη Διαμαντόπουλο (Μιχάλης Δέλτα), για την τότε αναπτυσσόμενη acid house ηλεκτρονική σκηνή της Μεγάλη Βρετανίας. Άρχισαν να πειραματίζονται και οι ίδιοι με αυτήν τη μουσική, αρχικά ως Bobby Blast, ενώ στην Ελλάδα μέχρι τότε δεν υπήρχε αντίστοιχη σκηνή. Όσο στη Βρετανία και στον υπόλοιπο κόσμο αναπτύσσονταν νέα είδη ηλεκτρονικής μουσικής, όπως η dance, η ambient, η rave και η trip hop, τόσο και οι Bobby Blast έπαιρναν επιρροές από όλα αυτά. Μάλιστα, ο Κωσταντίνος Βήτα άρχισε να ασχολείται με τη στιχουργία, δημιουργώντας έτσι τον χαρακτηριστικό ήχο των Στέρεο Νόβα, όπως και μετονομάστηκαν το 1991.
Με αρκετές παράλληλες δουλειές, πολλές απορρίψεις από εταιρείες και βρισκόμενοι σε μια χώρα όπου πολλοί δεν αναγνώριζαν καν την ηλεκτρονική μουσική ως μουσική, οι Στέρεο Νόβα κυκλοφόρησαν το ομώνυμο ντεμπούτο τους το 1992. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από μια μικρή, ανεξάρτητη δισκογραφική, ηχογραφημένος σε πολύ χαμηλό προϋπολογισμό και με σχεδόν μηδενικό μάρκετινγκ και συναυλίες για την προώθησή του. Ωστόσο, ο μοναδικός συνδυασμός ηλεκτρονικών στοιχείων, ισάξιος με πολλές αντίστοιχες προσπάθειες του εξωτερικού, με τους στίχους του Κ. Βήτα, που φαινόταν μέσα από αυτούς έντονα μελαγχολικός, άμεσος, και κοινωνικά οξυδερκής, απαγγελμένος σε ένα στυλ που θύμιζε ολίγον ραπ ολίγον απαγγελία ποίησης, οδήγησε σε πολλούς νέους να δουν τον εαυτό τους μέσω αυτού του δίσκου. Έτσι, θα μπορούσαν να δουν βαθιά ριζωμένα συναισθήματα αστικής αποξένωσης, ταξικής οργής και νεανικής μελαγχολίας να παίρνουν μορφή, υπόσταση και ήχο, δίνοντάς τους το σάουντρακ για «όταν ονειρεύονται ξύπνιοι στο σκοτάδι», όπως λέει και ο ίδιος ο Κ. Βήτα.
Ο δίσκος διαδόθηκε από στόμα σε στόμα, οδηγώντας σε αυξημένες πωλήσεις και τους Στέρεο Νόβα να εισχωρούν σιγά-σιγά στην συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας. Μετά από υπογραφή στη μεγάλη ανεξάρτητη δισκογραφική FM Records και την προσθήκη ενός τρίτου μέλους, του Αντώνη Παλάσκα (Αντώνης Πι), κυκλοφόρησαν το δεύτερό τους άλμπουμ το 1993, «Ντισκολάτα», το οποίο πολλοί θεωρούν το καλύτερό τους. Πιο πειραματικό, με επιρροές τζαζ και breakbeat αλλά και Λένας Πλάτωνος και Μάνου Χατζιδάκι, αλλά και με εντονότερο και μελαγχολικότερο στίχο, ο δίσκος αυτός απέσπασε ομόφωνα διθυραμβικές κριτικές, τους εδραίωσε στο mainstream, τους καθιέρωσε στο εξωτερικό, όπου τους «έπιασαν» οι κάμερες του MTV. Όλες οι προαναφερθείσες επιτυχίες οδήγησαν στα πρώτα βίντεο κλιπ και τις συναυλίες τους.
Με αυτήν την αναγνώριση κυκλοφόρησαν μόλις έναν χρόνο μετά τον τρίτο τους δίσκο, «Ασύρματος Κόσμος». Ως «σίκουελ» του «Ντισκολάτα», ο δίσκος έχει παρόμοιο, αν και πιο επιθετικό, περιεχόμενο και επιρροές από πιο ambient καλλιτέχνες, καθώς και το τότε νεοσύστατο κίνημα της Intelligent Dance Music (IDM). Το 1996 κυκλοφορούν τον τέταρτό τους δίσκο, το διπλό άλμπουμ «Τέλσον», το οποίο είναι πιο προσωπικό, πειραματικό, και σκοτεινό από οτιδήποτε έχουν κυκλοφορήσει μέχρι στιγμής, ενώ σημειώνεται και η πρώτη περίσταση του Κ. Βήτα να τραγουδάει σε δίσκο. Η δυσκολία στην ηχογράφησή του, που δοκίμασε τη συνοχή της μπάντας, και ο παγερός, αδιάφορος τρόπος που τον αντιμετώπισαν πολλοί φαν, έφεραν εντάσεις στην μπάντα, με αποτέλεσμα την αποχώρηση του Αντώνη Πι από την μπάντα. Το πάλι ντουέτο των Στέρεο Νόβα ηχογράφησε έναν ακόμα δίσκο, την «Βιταμίνα Τεκ», που ενέπλεκε παραδοσιακές ελληνικές μελωδίες με trip hop και electronica, έχοντας για πρώτη φορά καλεσμένους στα φωνητικά. Μετά από αυτό όμως, οι Κ. Βήτα και Μ. Δέλτα πήραν ξεχωριστούς δρόμους και συνέχισαν με σόλο καριέρες.
Ωστόσο, οι Στέρεο Νόβα δεν σταμάτησαν εκεί. Με τον κατάλογό τους να συνεχίζει να γνωρίζει απήχηση στους νέους της Ελλάδας, την κυκλοφορία αρχειακού υλικού και επανακυκλοφορίες του κλασσικού καταλόγου τους στις πλατφόρμες streaming (πέρυσι μάλιστα προστέθηκε για πρώτη φορά ο πρώτος τους δίσκος στο Spotify, με αφορμή τα 30 χρόνια κυκλοφορίας του) και τις περιστασιακές επανενώσεις και επανεμφανίσεις της μπάντας στον 21ο αιώνα, οι Στέρεο Νόβα έχουν καταφέρει να βρουν μια θέση στις καρδιές πολλών ανθρώπων, είτε τους αρέσει η ηλεκτρονική μουσική είτε όχι.
Πολλοί καλλιτέχνες έχουν δηλώσει κατά καιρούς τον θαυμασμό που έχουν για τη μπάντα. Επομένως, πολλά τραγούδια τους όπως το «Κλεμμένο Ποδήλατο» και «Ο Εξώστης» θεωρούνται σταθμοί στην Ελληνική μουσική. Χωρίς ποτέ να χάσουν την ιδιοσυγκρασία τους και να συμβιβαστούν στην ποπ «παράδοση», κατάφεραν να αγγίξουν άπλετο κόσμο –όπως φάνηκε και στην πιο πρόσφατη επανεμφάνισή τους– και να γίνουν σταθερή αναφορά στην Ελληνική ποπ κουλτούρα. Διόλου άσχημα για ένα ηλεκτρονικό συγκρότημα σε μια χώρα που δεν είχε καν ηλεκτρονική σκηνή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Στέρεο Νόβα | Discography, discogs.com, διαθέσιμο εδώ
- «Ένα τοπίο άβατο»: 30 χρόνια από το ντεμπούτο των Στέρεο Νόβα, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Είδαμε στους Στέρεο Νόβα στην Ελευσίνα, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στέρεο Νόβα στην Ελευσίνα γιατί ήταν Σάββατο Βράδυ, athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ
