Της Ευστρατίας Γούδα,
Η ομαδικότητα αναφέρεται στην αποτελεσματική εργασία μιας ομάδας, δηλαδή ενός συνόλου ανθρώπων για έναν συλλογικό και κοινό σκοπό. «Το να βρεθούμε μαζί είναι μια αρχή, το να παραμείνουμε μαζί είναι μια πρόοδος και το να δουλέψουμε παρέα είναι μια επιτυχία», είχε πει ο αμερικανός βιομήχανος και επιχειρηματίας Henry Ford, για να τονίσει την αξία της συνεργασίας, της συνεργασίας μέχρι επίτευξης του στόχου. Στον αντίποδα της ομαδικότητας υπάρχει η ανταγωνιστικότητα. Η ομαδικότητα δεν είναι κάτι που έρχεται φυσικά σε όλους. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να επιτευχθεί, ειδικά όταν το άτομο ζει σε μια εποχή όπου στα πάντα γύρω του κυριαρχεί ο απόλυτος, και πολλές φορές αθέμιτος ανταγωνισμός. Ανταγωνισμός στην εργασία για υψηλότερη θέση ή για αύξηση του μισθού, στο σχολείο για καλούς βαθμούς, στην κοινωνία για άνοδο του κοινωνικού status κ.λπ.
Τις περασμένες δεκαετίες, η ομαδικότητα έπαιρνε ολοζώντανη μορφή στις γειτονιές όπου οι άνθρωποι, σε χαρές και λύπες, ήταν παρόντες όπου απαιτούνταν, αφήνοντας τυχόν μικροδιαφωνίες στην άκρη. Είναι γεγονός ότι η τελευταία δεκαετία έχει σημάνει μια επαναστατική κατανόηση του ρόλου που παίζει η δημιουργία και διατήρηση σωστών ομάδων σε κάθε τομέα της ανθρώπινης ζωής. Παρόλα αυτά, η ομαδικότητα παραμένει terra incognita (άγνωστος τόπος) για τους περισσότερους από εμάς, αφού πολλοί είναι αυτοί που, ενώ στη θεωρία τάσσονται υπέρ της άποψης ότι «όλοι μαζί μπορούμε», όταν έρχεται η στιγμή να το αποδείξουν, επιλέγουν να δρουν με βάση το ατομικό τους όφελος, αναιρώντας τα λόγια τους.
Ποιος φταίει, όμως, που η ομαδικότητα απουσιάζει από την κοινωνία του σήμερα; Μήπως φταίνε ο έμφυτος εγωισμός του ανθρώπου, η αλαζονεία, η ιδιοτέλεια, η έλλειψη αφοσίωσης, η έλλειψη συνεργατικού πνεύματος και το πείσμα του; Η δυσκολία μας να λειτουργήσουμε στο πλαίσιο μιας ομάδας πηγάζει κατά βάση από αυτά τα εκ γενετής χαρακτηριστικά μας, ή μήπως φταίει ο τρόπος με τον οποίο, από μικρή ηλικία, μας μεγαλώνει η οικογένεια, το σχολείο, ολόκληρη η κοινωνία, οι οποίοι καλλιεργούν συνεχώς και εμμέσως μια ανταγωνιστική κουλτούρα;
Ο ανταγωνισμός είναι βαθιά ριζωμένος στη νοοτροπία και τον τρόπο ζωής μας. Αντίθετα, η ομαδική εργασία τείνει να εκλείπει. Τις περισσότερες φορές, ο ανταγωνισμός είναι υποσυνείδητος, τόσο καλά κρυμμένος, που αισθανόμαστε ότι δε μας αφορά. Είναι μια συνεχής και βασανιστική προσπάθεια, ένας αγώνας για αυτοβελτίωση που προκύπτει από τη σύγκριση του εαυτού μας με τους «σημαντικούς» άλλους, κάνοντάς μας να εργαζόμαστε καθημερινά με ένα διαρκές αίσθημα αγωνίας και ανικανοποίητου, καταρρέοντας κάθε φορά που δεν πετυχαίνουμε κάποιον στόχο μας. Αν και όλοι οι άνθρωποι συμμετέχουν σε κάποια ομάδα, το ομαδικό κλίμα και η συνεργασία απουσιάζουν.
Για να επιτευχθεί η ομαδικότητα και να παραγκωνιστεί ο ανταγωνισμός, χρειάζεται το άτομο να αποχωριστεί κάτι, το οποίο δεν είναι και τόσο εύκολο, το «εγώ του», και να υιοθετήσει το «εμείς». Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, το ομαδικό πνεύμα είναι σημαντικό να καλλιεργείται από μικρή ηλικία, τόσο στο οικογενειακό περιβάλλον, όσο και στα υπόλοιπα κοινωνικά περιβάλλοντα που έρχεται σε επαφή το παιδί, ώστε αυτό να μάθει τις έννοιες «μοιράζομαι» και «συνεργάζομαι», να κατανοήσει την αναγκαιότητα και τα οφέλη αυτών και, μεγαλώνοντας, να αποκτήσει μια συνεργατική κουλτούρα, με την οποία θα πορεύεται για μια ζωή.
Oι άνθρωποι δεν είναι εύκολο να συνεργαστούμε και να αποκτήσουμε αλληλεγγύη, ούτε και να προσανατολιστούμε πάντα επιτυχώς προς έναν κοινό στόχο. Όμως, όταν υπάρχει προθυμία και προσπάθεια, μπορεί αυτό να επιτευχθεί. Γιατί ένα όνειρο που ονειρευόμαστε μόνοι μας είναι απλά ένα όνειρο. Αλλά ένα όνειρο που ονειρευόμαστε μαζί με άλλους μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Πυλώνας επιτυχίας η ομαδική εργασία και συνεργασία, inbusinessnews.reporter.com.cy, διαθέσιμο εδώ
