Της Νεφέλης Τσιλοπούλου,
1959. Σε ένα συντηρητικό αμερικάνικο κολλέγιο αρρένων, την Ακαδημία Welton, ο αυστηρός και αποκλειστικός στόχος είναι η εισαγωγή των μαθητών σε υψηλούς ακαδημαϊκούς κύκλους, όπως η Νομική και η Ιατρική. Μέσα, λοιπόν, σε αυτό το τετραγωνισμένο παρόν εμφανίζεται ένας αντισυμβατικός καθηγητής λογοτεχνίας, με όραμα να δημιουργήσει ελεύθερα πνεύματα.
Το 1989 ο Peter Weir σκηνοθέτησε την ταινία που φέρει την ονομασία Dead Poets Society, σε ελληνική απόδοση Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών. Το σενάριο υπογράφει o Tom Schulman και πρόκειται για ένα ημι-αυτοβιογραφικό έργο, αφού είναι εμπνευσμένο από την εμπειρία του, όταν φοιτούσε σε ένα αντίστοιχο προπαρασκευαστικό κολλέγιο της Αμερικής. Ο πρωταγωνιστικός ρόλος του John Keating έμελλε να γίνει μία παγκόσμια παρακαταθήκη του Robin Williams στον κινηματογράφο.
Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών σημείωσε τεράστια επιτυχία όταν κυκλοφόρησε και αποτελεί έως σήμερα ένα κόσμημα για την Ιστορία του κινηματογράφου. Απέσπασε τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ Ά Ανδρικού ρόλου, Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Φωτογραφίας, ενώ κέρδισε το βραβείο για το Καλύτερο Πρωτότυπο Σενάριο.
Το 2023 ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης σκηνοθέτησε τη θεατρική διασκευή του ίδιου του Οσκαρικού συγγραφέα. Στον ρόλο του John Keating, ο Άκης Σακελλαρίου, που πλαισιώνεται μεταξύ άλλων από τον Τάσο Χαλκιά και τον Σπύρο Τσεκούρα. Η μεγάλη ακτινοβολία της ταινίας απαιτούσε και την προσεκτική προσέγγιση από τους παράγοντες, οι οποίοι έδωσαν ένα συγκινητικό και ολοκληρωμένο αποτέλεσμα. Πέρα από τις εξαιρετικές ερμηνείες, βασικό στοιχείο της παράστασης είναι η σκηνική επιμέλεια της Αρετής Μουστάκα και η σπουδαία δουλειά που έκανε με τον φωτισμό η Ζωή Μολυβδά-Φαμέλη.
Η ελληνική θεατρική απόδοση μπορούμε γενναία να πούμε πως είναι εφάμιλλη της ταινίας. Ο Άκης Σακελλαρίου φρόντισε με σεβασμό το υποκριτικό αποτύπωμα του Robin Williams και έδωσε στον John Keating τη δική του υπόσταση. Αλλά φυσικά και ο υπόλοιπος θίασος που απαρτίζεται από νέους ταλαντούχους ηθοποιούς, ολοκλήρωσε το αίσθημα του έργου. Σε αυτό, λοιπόν, το ακαδημαϊκό ολοκληρωτικό καθεστώς, αυτός ο καθηγητής προστάζει στους μαθητές του να ζήσουν μία συναρπαστική ζωή. Τους μαθαίνει για την ομορφιά της ποίησης και της λογοτεχνίας, ως μέσα που μας δημιουργούν αισθήματα, δηλαδή μας κάνουν να νιώθουμε ζωντανοί, να αναπνέουμε καλύτερα. Τους έδειξε πως υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος από ιδέες, εμπειρίες, μα το πιο σημαντικό πως ζουν και οι ίδιοι μέσα σε αυτόν. Τους έμαθες όχι μόνο την Ιστορία, αλλά και το πώς να είναι μέρος αυτής.
Οι νέοι μαθητές του συγκλονίζονται, επηρεάζονται και δρουν με αυτά τα νέα ερεθίσματα. Η παράσταση γίνεται βίωμα συναισθημάτων και έμπνευσης. Ειδική μνεία οφείλουμε να αποδώσουμε στη μουσική που επιμελήθηκε η Μαρίζα Ρίζου και καταλαμβάνει όλο τον χώρο, ολοκληρώνοντας την εκάστοτέ σκηνή. Οι ενδυματολογικές επιλογές της Ηλένια Δουλαδίρη βρίσκονται σε πλήρη συνάφεια με την εποχή που διαδραματίζεται το έργο.
Η παράσταση ακολουθεί το σενάριο της ταινίας και οδηγείται στην κορύφωση. Η συγκίνηση είναι αντιληπτή στον χώρο τόσο από τους θεατές, όσο και από τους ίδιους τους ηθοποιούς, καθώς σε αυτούς του χαλεπούς καιρούς που βιώνει η τέχνη στη χώρα μας η λογοτεχνία, η ποίηση, ο κινηματογράφος, το θέατρο και η μουσική «είναι αυτά που μας κρατάνε… στη ζωή».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών – Θέατρο Βρετάνια, διαθέσιμο εδώ
- Ο κύκλος των χαμένων ποιητών, του Τομ Σούλμαν στο Θέατρο Βρετάνια, musicity.gr, διαθέσιμο εδώ
- Dead Poets Society (1989), IMDb, διαθέσιμο εδώ
