Της Μαρίας Πολίτου,
Διεθνώς, υπάρχουν διάφορες επιστημονικές θεωρίες, οι οποίες επιχειρούν να συνδέσουν την προσωπικότητα ενός ατόμου με τα ενδιαφέροντά του, τα χαρίσματά του και να δουν προς ποιο επάγγελμα κλίνει. Στο ερώτημα αυτό, ήρθε να δώσει λύση ο Αμερικανός ψυχολόγος John L. Holland, μέσω της Θεωρίας της Προσωπικότητας (Theory of Personality). Αναλύοντας αυτή τη θεωρία, διαπίστωσε ότι υπάρχουν έξι τύποι ανθρώπινης προσωπικότητας και με βάση αυτούς, ο κάθε άνθρωπος είναι ικανός για ορισμένα επαγγέλματα, με αυτό να κρίνεται από συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του εαυτού του. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, εύλογα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν ορισμένα επαγγέλματα τα οποία αφορούν εσωστρεφείς ανθρώπους και άλλα στα οποία απασχολούνται οι πιο εξωστρεφείς.
Η λέξη «εσωστρεφής» μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συνώνυμο του ντροπαλού ή του κοινωνικά αδέξιου. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με τα ιδανικά επαγγέλματα για τους πιο εσωστρεφείς ανθρώπους. Υπάρχουν πολλά άτομα, τα οποία ακολουθούν μία πιο μοναχική οδό. Γι’ αυτήν την περίπτωση, δημιουργήθηκε ένας ψυχολογικός τύπος, ο οποίος τους χαρακτηρίζει ως ‘‘introverts’’. Τι σημαίνει όμως αυτό; Σημαίνει ότι νιώθουν πιο άνετα να δουλεύουν σε έναν χώρο όπου δεν υπάρχουν πολλοί εργαζόμενοι, και γενικότερα η εργασία τους να παρέχει τη δυνατότητα μίας μεγαλύτερης ανεξαρτησίας.
Η δουλειά, συνεπώς, πρέπει να ταιριάζει σε κάθε άνθρωπο και να τον αντιπροσωπεύει στον βαθμό που μπορεί να γίνει χαρούμενος. Στα συγκεκριμένα επαγγέλματα, μπορούν να συγκαταλεχθούν κυρίως επαγγέλματα όπως είναι ο μηχανικός, ο προγραμματιστής υπολογιστών ή ο γραφίστας. Και φυσικά, επαγγέλματα όπως ο social media manager. Αυτό συμβαίνει, καθώς το διαδίκτυο αποτελεί περισσότερο χώρο έκφρασης των εσωστρεφών ανθρώπων και υπάρχει μία συνθετική διεπαφή ανθρώπου-υπολογιστή. Οι τομείς αυτοί προσφέρουν τη δυνατότητα για έντονη δουλειά και δεν απαιτούν ιδιαίτερη κοινωνικοποίηση. Στους συγκεκριμένους χώρους, η εργασία δεν απαιτεί τη διαδραστικότητα και οι συνθήκες είναι ιδανικές για κάποιον ο οποίος θέλει να αφοσιωθεί στο επάγγελμά του και να μη συναναστρέφεται με πολύ κόσμο.
Συνήθως, λοιπόν, τα δημιουργικά επαγγέλματα είναι εκείνα τα οποία δίνουν περισσότερο ατομικό χώρο στον εργαζόμενο και προσφέρουν περισσότερη άνεση, ώστε να αφιερωθεί χρόνος στα projects τους. Οι εσωστρεφείς άνθρωποι, όμως, δε σημαίνει ότι δε μπορούν να συναναστραφούν με άλλους. Απλώς, οι ιδανικές συνθήκες για την εργασία τους είναι η ησυχία και η αποφυγή της πολυκοσμίας. Οι άνθρωποι αυτοί γνωρίζουν καλά την έννοια της αυτεπίγνωσης και βασίζονται περισσότερο στον εαυτό τους παρά στο εξωτερικό περιβάλλον.
Αντιθέτως, υπάρχουν και επαγγέλματα τα οποία αφορούν ανθρώπους με περισσότερες κοινωνικές δεξιότητες. Στη συγκεκριμένη κατηγορία, θα μπορούσαν να ενταχθούν επαγγέλματα τα οποία σχετίζονται άρρηκτα με τις δημόσιες σχέσεις και την επικοινωνία. Αυτά τα επαγγέλματα αγγίζουν τους τομείς της δημοσιογραφίας, της πολιτικής, της διαφήμισης, του HR management, ακόμα και της διδασκαλίας. Με άλλα λόγια, στις επαγγελματικές αυτές εργασίες, σκοπός είναι η επικοινωνία με άλλους ανθρώπους. Η εργασία βασίζεται στην ομαδικότητα και στην αλληλεπίδραση με τους υπολοίπους. Για παράδειγμα, ένας πολιτικός θα πρέπει να έχει «λέγειν» και να εμπνέει εμπιστοσύνη, ώστε να πείσει μία κοινωνία να τον ψηφίσει.
Στα συγκεκριμένα επαγγέλματα, οι εργαζόμενοι απολαμβάνουν τις αλληλεπιδράσεις, έχουν έντονη κοινωνική επαφή με συνεργάτες και μία ιδιαίτερα «ανοιχτή» γλώσσα του σώματος. Προσαρμόζονται στις συνθήκες χωρίς καμία προσπάθεια, είναι ιδιαίτερα εκφραστικοί και αναζητούν πάντα την καθοδήγηση και την υποστήριξη ενός άλλου ατόμου που θεωρούν κατάλληλο. Το κλίμα που τους αντιπροσωπεύει είναι το ομαδοσυνεργατικό και δεν παραμερίζουν τον ομαδοκεντρικό ρόλο στον χώρο που βρίσκονται.
Επομένως, η ιδιοσυγκρασία και η συναισθηματική όψη του κάθε ατόμου αποτελούν βασικούς παράγοντες για την επιλογή επαγγέλματος. Ένα σύνολο χαρακτηριστικών της προσωπικότητας επιδρά πολύ σημαντικά στην επαγγελματική ανάπτυξη και επιτυχία. Αφού, λοιπόν, η εσωστρέφεια και η εξωστρέφεια αποτελούν κύριους προσανατολισμούς της προσωπικότητας, μήπως θα ήταν καλύτερο οι εργαζόμενοι να επιλέγουν επάγγελμα με βάση αυτά τα κριτήρια και να μην επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες, όπως η απόδοση κύρους;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 18 αντικοινωνικά επαγγέλματα, athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ποιο επάγγελμα ταιριάζει στο χαρακτήρα σου;, womenonly.gr, διαθέσιμο εδώ
- Holland, J. L. (1959), A theory of vocational choice, Journal of Counseling Psychology, διαθέσιμο εδώ
