Του Ραφαήλ Παπαδόπουλου,
Μία χώρα ξεχασμένη στα βάθη της Ανατολής, περικυκλωμένη από πανύψηλα βουνά και παγετώνες, το Τατζικιστάν αποτελεί μία χώρα που κάθε ορειβάτης θα ήθελε να επισκεφθεί. Συγκεκριμένα, επρόκειτο για μία περιοχή, της οποίας το 93% της χώρας καλύπτεται από οροσειρές. Το κράτος αυτό βρίσκεται στο κέντρο της Ασίας και πλέον έχει ανεξαρτητοποιηθεί από την Πρώην Σοβιετική Ένωση. Η θρησκεία που επικρατεί, κατά 97%, είναι η Μουσουλμανική. Ο λαός που κατοικεί στη χώρα παρουσιάζει πολλά κοινά με αυτόν του βόρειου Αφγανιστάν και λόγω του πλούσιου γεωπολιτικά χώρου που καταλαμβάνει το κράτος τους βρίσκονταν για αιώνες σε διαρκείς συγκρούσεις.
Γεωμορφολογία και Τοπογραφία
Χωρίς καμία πρόσβαση από τη θάλασσα, το Τατζικιστάν θεωρείται περίκλειστο από την ξηρά ενώ, όπως αναφέραμε, στον ορεινό όγκο που κατέχει περισσότερα από τα εννέα δέκατα της έκτασής του, δεν υπάρχουν πεδιάδες και έτσι οι περισσότερες πόλεις–χωριά βρίσκονται σε υψόμετρο άνω των 3.000 μέτρων. Η χώρα τοποθετείται στο νοτιότερο κομμάτι των λεγόμενων «Ουράνιων» Όρων ή Tien Shan, που εκτείνεται έως τα βάθη της Κίνας. Οι παγωμένες κορφές του ορεινού συστήματος Παμίρ, που συνιστά το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο, περικλείουν ακόμη και τα λιγοστά οροπέδια. Επίσης, εκεί βρίσκεται και μία από τις ψηλότερες κορυφές στον κόσμο!
Διαθέτει ένα ακμάζον δίκτυο ποταμών με εκατοντάδες διάσπαρτες πηγές, δημιουργώντας ένα σπάνιο υδρογραφικό σύστημα. Ένα ιδιαίτερο και αρμονικό περιβάλλον δημιουργείται όταν κανείς προσεγγίζει τις λίμνες με τα κρυστάλλινα νερά, που λιώνουν από τους παγετώνες τους θερινούς μήνες. Μεγαλύτερη εξ αυτών να είναι η Karakul («Μαύρη Λίμνη»), που βρίσκεται χιλιόμετρα μακριά από τους «ήχους» του πολιτισμού, ενώ οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι δημιουργήθηκε από σύγκρουση μετεωρίτη. Το κλίμα, παρόλα αυτά, μπορεί να χαρακτηριστεί αρκετά «αλλόκοτο», καθώς οι θερμοκρασίες κυμαίνονται ανάλογα το υψόμετρο, φθάνοντας τους 30 °C το καλοκαίρι, σε αντίθεση με τον χειμώνα που αγγίζουν τους −50 °C στις πιο ακραίες τους τιμές.
Λόγω της τοπογραφίας αυτής, το Τατζικιστάν διαθέτει μία τεράστια ποικιλία φυτών, με πέντε χιλιάδες είδη λουλουδιών να αποτελούν κομμάτι της χλωρίδας του. Όσον αφορά την πανίδα της χώρας, πρέπει να επισημάνουμε ότι είναι ποικίλη, με είδη αρκετά σπάνια, όπως σαύρες, τίγρεις, Μαρκόρ αλλά και Χρυσούς Αετούς.
Αρκετά από τα όρη του Τατζικιστάν θεωρούνται σημεία ενδιαφέροντος και παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO. Σημαντικές κορφές για τους λάτρες της ορεινής περιπέτειας αποτελούν τα Όρη Φαν που κόβουν την ανάσα, η κορυφή Lenin, η κορυφή Karl Marx που αποτελούσε για 75 χρόνια τη νοτιότερη κορφή της Σοβιετικής Ένωσης, τις πηγές Garm Chasma και τη λίμνη Karakul.
Η ζωή σε απρόσιτες συνθήκες
Η νομαδική ζωή ίσως να μην φαίνεται ιδανική για τους περισσότερους από εμάς, αλλά είναι κάτι κοινότυπο ανάμεσα στον λαό της Δημοκρατίας του Τατζικιστάν. Η μετακίνηση, μάλιστα, βρίσκεται σε πρωτόγονα στάδια και σαφέστατα αυτός ο τρόπος ζωής μπορεί να αποφέρει αρκετά ρίσκα και κινδύνους, αφού το νερό προς κατανάλωση δεν θεωρείται πάντα πόσιμο και μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις. Αυτός είναι και ένας λόγος για τον οποίο οι ταξιδιώτες που εισέρχονται στη χώρα πρέπει να πάρουν ορισμένα μέτρα.
Σημαντικό κομμάτι γης εντός του κράτους είναι το Γκόρνο–Μπαμπακσάν, που θεωρείται αυτόνομη περιοχή και για χρόνια ήταν μια επαρχία που οι κραταιές Αυτοκρατορίες της Βρετανίας και της Ρωσίας ήθελαν να πάρουν στην κατοχή τους. Αυτό προκάλεσε τη δημιουργία του «Διαδρόμου Βαχάν» του Αφγανιστάν χωρίζοντας τις τότε φυλές ίδιας εθνικότητας σε δύο ξένα κράτη, κάτι που ακόμα αποτελεί θέμα μεταξύ των σχέσεων των δύο χωρών, ιδίως τη σημερινή εποχή.
Η καθημερινότητα μπορεί να θεωρηθεί σκληρή εκεί, επειδή η παιδική εργασία συνιστά ακόμη πραγματικότητα για ένα σημαντικό ποσοστό των νέων. Το εκπαιδευτικό σύστημα έχει γνωρίσει κάποια αλλαγή τα τελευταία χρόνια και η κυβέρνησή τους προσπαθεί να την προσφέρει στους πάντες. Ακόμη, η ανεργία κατέχει μεγάλα ποσοστά και οι συνθήκες διαβίωσης είναι άσχημες, με πολλούς πολίτες να μην διαθέτουν κατάλληλο σπίτι ή αυτό να στεγάζει πολλά άτομα. Υγειονομικά προβλήματα είναι το αποτέλεσμα όλων αυτών, με περιστατικά λοιμώξεων–μολύνσεων και αρρώστιες, όπως το AIDS, να εξακολουθούν να επικρατούν. Τέλος, προβλήματα δημιουργούνται συνεχώς στον κοινωνικό τομέα, επειδή στο Τατζικιστάν επικρατεί ισχυρή ανισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα, με τις γυναίκες να μην διαθέτουν σχεδόν καμία ανάμειξη σε κοινωνικοπολιτικά και οικονομικά θέματα.
Τα θεαματικά τοπία και η σπάνιας ομορφιάς θέα από τα «μπαλόνια» της Κεντρικής Ασίας είναι κάτι που πολλοί θα θέλαμε να επισκεφθούμε και να μελετήσουμε. Ο τρόπος ζωής δεν έχει αλλάξει πολύ ανά τους αιώνες και η καθημερινότητα των πολιτών ακολουθεί πιστά το σοβιετικό πρότυπο. Ακόμα και έτσι, το κρυμμένο από τον υπόλοιπο κόσμο μέσα στα βουνά του Τατζικιστάν κατάφερε να διατηρηθεί σχεδόν αμιγές και να κρατήσει τις αρχαίες παραδόσεις του σχεδόν άθικτες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Tajikistan Geography, countryreports.org, διαθέσιμο εδώ
- Tajikistan, britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- Top 10 facts about living condition in Tajikistan, borgenproject.com, διαθέσιμο εδώ
- Tajikistan, peakvisor.com, διαθέσιμο εδώ
