Της Σταματίας Κουιμτζή,
Οι υγροβιότοποι, ή αλλιώς υγρότοποι, ορίζονται ως όλοι οι τόποι (φυσικοί ή τεχνητοί) που, πλειοψηφικά, καλύπτονται από νερά. Στους πιο σημαντικούς συμπεριλαμβάνονται οι ποταμοί, τα ρυάκια με συνεχή ροή, τα Δέλτα ποταμών, οι ποτάμιες πλημμυρογενείς πεδιάδες, οι λίμνες γλυκού νερού, οι υφάλμυρες λίμνες και έλη, οι λιμνούλες με έλη γλυκού νερού και τα έλη με θαμνώδη βλάστηση. Ακόμα, τα δάση σε έλος γλυκού νερού, τα έλη με τυρφώδη πυθμένα, οι Αλπικοί υγρότοποι, οι υγρότοποι τούνδρας, οι πηγές γλυκού νερού, οι οάσεις και γεωθερμικοί υγροβιότοποι. Πολλοί από τους παραπάνω ενδείκνυνται για χαλαρές βόλτες, ξεκούραση, εξορμήσεις και –γιατί όχι αν είναι κανείς περιπετειώδης και ατρόμητος– για κολύμπι και extreme sport.
Στην Ελλάδα οι υγρότοποι ανέρχονται στους 411, ενώ πρέπει να σημειώσουμε πως 10 από αυτούς έχουν διεθνή σημασία. Παρακάτω θα δούμε μερικούς από τους σπουδαιότερους υγροτόπους της χώρας μας.
1. Τεχνητή Λίμνη Κερκίνη
Ένας από τους σημαντικότερους υγροτόπους είναι η τεχνητή λίμνη Κερκίνη, που δημιουργήθηκε το 1932 με τη συγκρότηση του φράγματος στο Στρυμόνα. Βρίσκεται, συγκεκριμένα, στον νομό Σερρών και απέχει 35 χιλιόμετρα από τις Σέρρες και 80 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, κάτι που τον καθιστά ιδανικό και κοντινό προορισμό τόσο για τους Σερραίους όσο και για τους Θεσσαλονικείς. Πέρα από την πρακτική του χρήση που σχετίζεται με την αποθήκευση νερού, μπορεί κανείς να κατανοήσει ότι αποτελεί την «καρδιά της φύσης» και συμβάλλει στην ανάπτυξη της πανίδας και της χλωρίδας.
Συγκεκριμένα, εντυπωσιάζουν τα παραποτάμια δάση, τα νούφαρα, η ποικιλία των ψαριών (30 διαφορετικά είδη με σημαντικότερα τα χέλια και τα γριβάδια), αλλά και τα είδη θηλαστικών που γοητεύουν τους επισκέπτες, όπως το τσακάλι, ο λύκος, η αγριόγατα, η βίδρα, η νυφίτσα, το ζαρκάδι, ο λαγός, το αγριογούρουνο. Επιπλέον, υπάρχουν 10 είδη αμφίβιων και περίπου 20 είδη ερπετών, ενώ στην περιοχή γύρω από τη λίμνη έχουν καταγραφεί περίπου 300 είδη πουλιών. Ο αργυροπελεκάνος και η λαγγόνα που ζουν εκεί είναι μοναδικά στον κόσμο είδη, απειλούμενα με εξαφάνιση. Υπάρχουν και πολλά σπάνια αρπακτικά, όπως ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο πετρίτης.
Η περιοχή αποτελεί μοναδικό πεδίο έρευνας σχετικά με τους υγροτόπους και τη διαχείρισή τους. Ακόμη, εκεί συναντά κανείς τον μεγαλύτερο πληθυσμό βουβαλιών στην Ελλάδα, που υπερβαίνουν τα 4.000. Η λίμνη και η περιοχή γύρω από αυτή είναι ιδανική για τη δημιουργία προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και δράσεις για ανάπτυξη του οικοτουρισμού, ώστε να προσελκύσει τους φυσιολάτρεις αλλά και τους τουρίστες που αγαπούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
2. Υγρότοπος Νέστου
Ο υγρότοπος του Νέστου αποτελεί τον τρόπο σύνδεσης του συστήματος των υγροτόπων της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Τα όρια ξεκινούν από το δέλτα του Νέστου και φτάνουν μέχρι τις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα. Επρόκειτο για έναν υγρότοπο μεγάλης σημασίας τόσο για τα ελληνικά όσο και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Στην περιοχή των Στενών του Νέστου θα γνωρίσει κανείς πλούσια χλωρίδα όπως πλατάνια, σκλήθρα, λεύκες αγροκουμαριές, κουτσουπιές, αγριελιές, πουρνάρια,περιπλοκάδες, αγριοκλήματα, κισσούς, ανεμώνες, ίριδες και πολλά ακόμη. Η πανίδα είναι εξίσου πολυποίκιλη με είδη αετών, πετροχελίδονα, μπούφους και πουλιά, λαγγόνες, ερωδιούς, χουλιαρομύτες, αγκαθοκαλημάνες, φαλαρίδες, πάπιες, αλλά και θηλαστικά όπως αγριόχοιρους και αλεπούδες. Αξιοθαύμαστη είναι και η ύπαρξη νεροβούβαλων, ενός σπάνιου είδους βουβαλιών που επιβιώνουν με την προσωπική φροντίδα και αγάπη ενός ιδιώτη, του κ. Μαραγκού Νίκου, που ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει.
3. Αμβρακικός Κόλπος
Ο Αμβρακικός Κόλπος αποτελεί σίγουρα ένα από τα σημαντικότερα εθνικά πάρκα και δημοφιλή υγροβιότοπο της Ελλάδας. Διακρίνεται για τις θαλάσσιες χελώνες, τα δελφίνια και τα σαλάχια που ζουν στην περιοχή. Είναι, επίσης, γνωστός για τη γαρίδα γάμπαρη και για το ομορφότερο ηλιοβασίλεμα.
Τέλος, για να μην θρηνούμε θαλάσσιες ζωές και για την προστασία του πλανήτη πρέπει να αναπτύξουμε την οικολογική μας συνείδηση, να μάθουμε να αξιοποιούμε σωστά αυτούς τους υγρότοπους και τους καρπούς που μας προσφέρουν και να τους εκμεταλλευόμαστε όπως ορίζει η νομοθεσία, αλλά και η ηθική μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αμβρακικός κόλπος, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Λίμνη Κερκίνη, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Υγροβιότοπος, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Δέλτα Νέστου Ποταμού, topeiros.gr, διαθέσιμο εδώ
- Οι 10 σημαντικότεροι υγρότοποι της Ελλάδας, followgreen.gr, διαθέσιμο εδώ