Της Ελισάβετ Τσολάκη,
Είναι γνωστό το πόσο τοξικά μπορούν να γίνουν τα social media για όλους μας. Σπαταλάμε χρόνο που θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε εποικοδομητικά για να «σκρολάρουμε» ανούσια, να περιηγούμαστε στο προφίλ ενός ατόμου χωρίς κανένα νόημα, να βάζουμε σε κίνδυνο τον εαυτό μας και άλλα τόσα που λέγονται και ξαναλέγονται. Από τις πιο τοξικές συνέπειες, όμως, κατά τη γνώμη μου, που έχουν επιφέρει τα social media, είναι ότι μας έχουν βάλει και στο εξής «τρυπάκι»: να συγκρινόμαστε με τους άλλους. Να κοιτάμε το παραπάνω που μπορεί να έχει ο άλλος σε σχέση με εμάς, και αυτό, γιατί συνέχεια τροφοδοτούμαστε από εικόνες και πληροφορίες για τη ζωή του, για το πού πήγε, τι έκανε, τι φόρεσε, με ποιον έχει σχέση. Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, έχει ενδυναμωθεί το σύνδρομο του FOMO.
Το FOMO (Fear of missing out) αναφέρεται στον φόβο του να χάσω κάτι ή να αφήσω μια ευκαιρία να πάει χαμένη. Είναι ένα είδος κοινωνικού στρες που έχει το άτομο, έχοντας την αίσθηση ότι οι άλλοι, κάπου, μια δεδομένη στιγμή, ζουν μια καλύτερη ζωή από το ίδιο, περνούν καλύτερα. Θεωρεί ότι μπορεί να έχει πάρει τη λάθος απόφαση για το πώς να περάσει τον χρόνο του, σκεπτόμενο τι θα έπρεπε να κάνει για να περάσει καλύτερα και έχει την ανάγκη να ελέγχει τι κάνουν οι άλλοι. Τα social media, λοιπόν, έχουν τροφοδοτήσει το σύνδρομο αυτό, αφού μας βομβαρδίζουν με εικόνες και φωτογραφίες ατόμων στις highlight στιγμές τους, βάζοντάς μας στη διαδικασία να σκεπτόμαστε ποια φοράει τα καλύτερα ρούχα, ποιος έχει πάει στον καλύτερο προορισμό διακοπών, ποιος έχει πάει στο πιο ξακουστό κλαμπ κ.λπ. κ.λπ. Με αυτόν τον τρόπο, ενισχύονται οι ανασφάλειές μας και νιώθουμε συνεχώς ότι υπολειπόμαστε.
Το φαινόμενο αυτό συναντάται σε πάρα πολλά άτομα, ιδιαίτερα αν για μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είναι ικανοποιημένα με τη ζωή τους ή δεν περιτριγυρίζονται από άτομα που να τους καλύπτουν συναισθηματικά. Είναι εύκολο κι εμείς να γίνουμε θύματα του συγκεκριμένου μοτίβου, αφού –σχεδόν όλοι μας– είμαστε χρήστες των εφαρμογών αυτών και ο «πειρασμός» του να παρακολουθούμε, να «σταλκάρουμε», να θέλουμε να μαθαίνουμε για τη ζωή του άλλου είναι μεγάλος. Κάποιες συμπεριφορές που μαρτυρούν ότι έχουμε πέσει στην «παγίδα» του συνδρόμου είναι:
- Όταν αδυνατούμε να πούμε όχι σε κάποια έξοδο
- Όταν είμαστε συνέχεια στο κινητό, ακόμη και όταν βρισκόμαστε έξω με παρέα
- Όταν παραπονιόμαστε συχνά πως θα μπορούσαμε να περάσουμε καλύτερα τον χρόνο μας
- Όταν θεωρούμε πως οι άλλοι ζουν μια καλύτερη ζωή από εμάς.
Μήπως τα παραπάνω μας θυμίζουν τον εαυτό μας; Αν ναι, τότε μάλλον βρισκόμαστε σε κακό δρόμο, πράγμα που πρέπει να αντιστρέψουμε εξ’ ολοκλήρου, προκειμένου να μην μας κατακλύσει η ανασφάλεια. Ας αφήσουμε το κινητό στην άκρη, ας βάλουμε σωστές προτεραιότητες και, το πιο σημαντικό, ας απομυθοποιήσουμε όσα βλέπουμε στα social media, τα οποία δεν αποτελούν παρά τα «καλύτερα στιγμιότυπα», εικόνες που τραβήχτηκαν και «ρετουσαρίστηκαν» χίλιες φορές μέχρι να δημοσιευθούν. Δεν σημαίνει ότι το χλιδάτο story, η φωτογραφία που ανέβασε η τάδε ότι κάνει dolce vita, ή το βίντεο ότι «το καίνε» στο κλαμπάκι αντανακλούν την πραγματικότητα στο 100% της. Εξάλλου, όπως λέει και ένα απόφθεγμα, «Οι καλύτερες στιγμές δεν τραβήχτηκαν ποτέ στόρι», και είναι αλήθεια. Ας ζήσουμε, λοιπόν, τη στιγμή, και αν απολαμβάνουμε αυτό που κάνουμε, ας μην δώσουμε δεκάρα για το πού βρίσκονται οι άλλοι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- FOMO: Τι σημαίνει και πώς θα αντιμετωπίσετε το σύνδρομο των social media;, vita4you.gr, διαθέσιμο εδώ
- Σύνδρομο FOMO | Τι είναι και πώς να το αντιμετωπίσετε;, csii.gr, διαθέσιμο εδώ