Του Γιώργου Γιαννούλη,
Οδεύοντας προς τις βουλευτικές εκλογές με την ανάγκη να προκύψει κυβερνησιμότητα, καταγράφεται η στάση των κομμάτων της ελάσσονος Αντιπολίτευσης στο ενδεχόμενο συνεργασιών. Αδιαμφισβήτητα, μια σταθερή συμπαγής κυβέρνηση λειτουργεί ως παράγοντας αποτροπής κακόβουλων ενεργειών που θα μπορούν να γίνουν, αν υπάρξει πολιτική αστάθεια. Σε ένα περιβάλλον προκλήσεων, την ευθύνη για τη σταθερότητα έχουν τόσο τα δύο μεγάλα κόμματα όσο και τα μικρότερα σε ποσοστά.
Πρώτο από όλα φαίνεται να είναι δημοσκοπικά το ΠΑ.ΣΟ.Κ., καθώς στην τελευταία σχετική έρευνα φτάνει περίπου στο 10%. Ο επικεφαλής του, Νίκος Ανδρουλάκης, δηλώνει ότι δεν επιθυμεί συνεργασία –σε επίπεδο αρχηγών– ούτε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ούτε με τον Αλέξη Τσίπρα. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. όμως, ως το κόμμα με το μεγαλύτερο ποσοστό στην ελάσσονα Αντιπολίτευση, θα πρέπει να αναλάβει την ευθύνη που του αναλογεί και να μην αφήσει τη χώρα ακυβέρνητη!
Μπροστά στο ενδεχόμενο αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, χρειάζεται όλες οι πλευρές να κάνουν τις όποιες υποχωρήσεις ανάλογα, φυσικά, και με το εκλογικό ποσοστό που θα έχουν. Υπάρχει λογική στο να μην είναι Πρωθυπουργός ο Πρόεδρος του πρώτου κόμματος; Μα, για να είναι ένα κόμμα στην πρώτη θέση, επιλέχθηκε από τους πολίτες στις εκλογές ως πρώτο. Κατά συνέπεια, ο λαός θέλει να κυβερνηθεί από τον Αρχηγό του πρώτου κόμματος. Πώς παρεμβαίνει ο Νίκος Ανδρουλάκης, ως Πρόεδρος του τρίτου κόμματος στη βούληση του λαού; Είναι σαν να εκβιάζει για να μπει σε κυβέρνηση συνεργασίας. Ή απλώς είναι μια αφορμή για να μην μπει ποτέ και να μην αναλάβει την ευθύνη.
Ας υποθέσουμε, όμως, ότι είτε ο Κυριάκος Μητσοτάκης είτε ο Αλέξης Τσίπρας δέχονται να μην αναλάβουν τη θέση του Πρωθυπουργού μετά από τις εκλογές, προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας. Δεν φαίνεται εφικτό, αλλά ας κάνουμε μια υπόθεση εργασίας. Το τρίτο πρόσωπο, ο τεχνοκράτης, που θα συμφωνήσουν να αναλάβει την Πρωθυπουργία, δεν θα έχει την κοινωνική αποδοχή και την πολιτική βούληση να κάνει ενέργειες, να πάρει τις απαραίτητες πρωτοβουλίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι σε μια ενδεχόμενη κρίση στο Αιγαίο ή αλλού, θα πρέπει να υπάρχει στο Μαξίμου ένας Πρωθυπουργός με κύρος, με βάση τη λαϊκή βούληση, να είναι, δηλαδή, αναγνωρισμένος από τους πολίτες μέσω της εκλογικής διαδικασίας, ώστε, αν χρειαστεί, να μπορέσει πιο εύκολα να ενεργοποιήσει τις αμυντικές συμφωνίες που έχουν συναφθεί μέσω της Διπλωματίας. Το τρίτο πρόσωπο που θα προτείνει ο κύριος Ανδρουλάκης, δεν θα είναι εκλεγμένο. Θα συμπεριφέρεται, δηλαδή, σαν Υπηρεσιακός Πρωθυπουργός, αλλά το ζητούμενο είναι να αποφύγουμε ή έστω να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομη η θητεία της υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Είναι αντιληπτή η δύσκολη θέση του Νίκου Ανδρουλάκη, ειδικά μετά την υπόθεση της Ε.Υ.Π. και τη ρήξη του ιδίου με τον Πρωθυπουργό, τον οποίο και κατηγορεί. Είναι ζήτημα Δημοκρατίας και πρέπει να ξεκαθαριστεί η υπόθεση πριν από τις εκλογές. Ο Πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ., ενώ έχει τη δυνατότητα κατ’ εξαίρεση ενημέρωσης –επειδή είναι πολιτικός και Πρόεδρος του τρίτου κόμματος– δεν το έχει πράξει μέχρι στιγμής, κάτι που ίσως θα βοηθούσε στη διαλεύκανση ή, τουλάχιστον, θα ήταν ένα βήμα προς την κατεύθυνση αυτήν…
Δεύτερο κόμμα στην ελάσσονα Αντιπολίτευση έρχεται το Κ.Κ.Ε. –το οποίο δεν έχει κυβερνήσει ποτέ μόνο του– και το εκλογικό του ποσοστό (5%) είναι σχεδόν ίδιο εδώ και πολλά χρόνια. Σκοπός του φαίνεται ότι δεν είναι η κυβερνησιμότητα, καθώς αρνείται να συζητήσει οποιοδήποτε ενδεχόμενο για ψήφο εμπιστοσύνης ή έστω, ανοχής ακόμη και σε μια πιο κοντινή ιδεολογικά προς το ίδιο κυβέρνηση. Ο Γενικός Γραμματέας του, Δ. Κουτσούμπας, δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του ότι δεν προτίθεται να στηρίξει μια πιθανή κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α.–ΠΑ.ΣΟ.Κ.–ΜΕ.Ρ.Α.25. Δεν προκαλεί εντύπωση, φυσικά, καθώς η κοινοβουλευτική διαδρομή του ΚΚΕ είναι γνωστή κατά της συναίνεσης, κρατώντας τη στάση είτε του «ΟΧΙ» είτε του «ΠΑΡΩΝ». Παρωχημένη οπτική. Αλλά τι θα γίνει, άραγε, όταν υπάρχει το ενδεχόμενο ακυβερνησίας;
Μετά το Κ.Κ.Ε., έπεται το κόμμα Ελληνική Λύση. Ο Πρόεδρός του, Κυριάκος Βελόπουλος, θεωρεί ότι το ποσοστό του κόμματος θα ανέβει αρκετά στις επόμενες εκλογές. Η αλήθεια είναι ότι το έχουμε δει κατά καιρούς να φτάνει στο 5%, όταν στις εκλογές έλαβε 3,7%. Κρίνοντας από το ευρύ άνοιγμα του Πρωθυπουργού προς το κέντρο και τις πιθανές και λογικές απώλειες της Νέας Δημοκρατίας από τα δεξιά –υπάρχει και η αναμενόμενη κυβερνητική φθορά–, δεν αποκλείεται να ευνοηθεί εκλογικά το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου. Ο ίδιος, όμως, δηλώνει συνεχώς ότι δεν πρόκειται να στηρίξει τη Νέα Δημοκρατία. Ίσως, θα μπορούσε να δηλώσει ανοχή, ώστε να σχηματιστεί κυβέρνηση. Από την άλλη, θα σκέφτεται πώς θα το εξηγήσει στους ψηφοφόρους του, καθώς είναι γνωστό ότι όποιο κόμμα, και ειδικά τα μικρά σε ποσοστό, μπήκε σε κυβέρνηση συνεργασίας τα τελευταία χρόνια, εξαφανίστηκε από τον πολιτικό χάρτη. Ωστόσο, θα πρέπει να αναληφθεί η ευθύνη και το κοινωνικό και εθνικό συμφέρον να τεθεί πάνω από το κομματικό και να λυθούν οι διαφορές σε μια σειρά από σημαντικά ζητήματα (μεταξύ άλλων και η εξωτερική πολιτική)! Αυτό, φυσικά, ισχύει και για τα υπόλοιπα κόμματα.
Το έκτο, και τελευταίο, κοινοβουλευτικό κόμμα είναι το ΜΕ.Ρ.Α.25 με επικεφαλής τον Γιάνη Βαρουφάκη. Ίσως εκεί είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα ως προς το ενδεχόμενο κυβερνητικής συνεργασίας με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., αν και το τρίτο μνημόνιο (2015) αποτέλεσε την αιτία να χωρίσουν οι δρόμοι Τσίπρα-Βαρουφάκη. Τώρα όμως, η σφοδρή κριτική που ασκούν στη Νέα Δημοκρατία, τους έχει κάνει να συμφωνούν τελευταία. Θα δούμε να συναντώνται ξανά οι πάλαι ποτέ σύντροφοι, αυτή τη φορά έχοντας και το ΠΑ.ΣΟ.Κ., αν συμφωνήσουν σε μια προοδευτική διακυβέρνηση; Ως προς το πλαίσιο συνεννόησης απαιτείται να υπάρξει προεκλογική προγραμματική συμφωνία. Δεν είναι λανθασμένη αυτή η πολιτική στάση. Οι συμφωνίες πρέπει να γίνονται ανοιχτά, φανερά, ώστε να ξέρει τι ψηφίζει ο πολίτης. Όμως, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να επαναληφθεί το «2015».
Κλείνοντας, δεν είναι σκόπιμο να γίνει αναφορά στα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα, αφού δεν φαίνεται κάποιο να φτάνει στο 3% μέχρι στιγμής. Αξίζει να τονιστεί ότι είναι ανάγκη να σχηματιστεί σταθερή κυβέρνηση το συντομότερο δυνατόν. Ίσως είναι δύσκολο από την πρώτη Κυριακή, αφού στην Ελλάδα δεν υπάρχει κουλτούρα συνεργασιών και η απλή αναλογική μόνο όξυνση της αντιπαράθεσης προκαλεί. Χρειάζεται να υπάρξει συνεννόηση και ρεαλιστικές προτάσεις, ώστε να αποφύγουμε τους κλυδωνισμούς από τις συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις. Ειδικά η σύνθεση της επόμενης Βουλής είναι πολύ σημαντική και θα πρέπει να διαμορφωθεί υπεύθυνα, με τη συμμετοχή στις εκλογές όσο το δυνατόν περισσότερων πολιτών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ανδρουλάκης: Ανοιχτή η πόρτα συνεργασίας με ΝΔ – Τι είπε για το ν/σ για τις υποκλοπές, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κουτσούμπας για συνεργασία με ΣΥΡΙΖΑ: Όχι σε συμμετοχή ή ανοχή σε μια «προοδευτική» κυβέρνηση… μούφα, bankingnews.gr, διαθέσιμο εδώ
- Βελόπουλος για τα περί συνεργασίας με τη ΝΔ: Η συγκυβέρνηση δεν μας αφορά, aftodioikisi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Γ. Βαρουφάκης στο libre: Είμαστε ανοικτοί σε προοδευτική συνεργασία αλλά στη βάση προγράμματος, mera25.gr, διαθέσιμο εδώ
