Του Άγγελου Μεταλλίδη,
Πρωθυπουργός του γερμανικού βαυαρικού κρατιδίου, ο εβραϊκής καταγωγής Kurt Eisner, μια μάλλον συμπαθητική φυσιογνωμία με τη μακριά λευκή γενειάδα, τα μυωπικά γυαλιά, τη μαύρη ρεπούμπλικα και το φαρδύ και μακρύ γκρίζο πανωφόρι του, μετέβαινε πεζός, το πρωί της 21ης Φεβρουαρίου 1919, προς τη βαυαρική Βουλή, για να ανακοινώσει την παραίτησή του. Δεν πρόλαβε όμως να φτάσει σ’ αυτήν, διότι ένας νεαρός βασιλόφρονας πετάχτηκε μπροστά του, και τον πυροβόλησε θανάσιμα. Είχε συμπληρώσει εκατόν πέντε ημέρες στην πρωθυπουργία της Βαυαρίας και είχε πραγματοποιήσει επαναστατικής φύσεως μεταβολές, για τις οποίες άλλοι επαναστάτες της εποχής του, σε άλλα μέρη θυσίαζαν αναρίθμητες ζωές, ενώ εκείνος έμεινε γνωστός στην ιστορία για την αναίμακτη δράση του. Δεν ήταν επαγγελματίας πολιτικός αλλά δημοσιογράφος, ειδικευμένος στο φιλολογικό και καλλιτεχνικό ρεπορτάζ. Ήταν βέβαια πολιτικοποιημένος και ενταγμένος στο ριζοσπαστικό τμήμα της σοσιαλδημοκρατικής παράταξης. Η τοποθέτησή του αυτή, του στοίχισε την αρχισυνταξία στο επίσημο δημοσιογραφικό όργανο του σοσιαλδημοκρατικού κόμματος Vorwarts στο Βερολίνο, το 1905, όταν κατηγορήθηκε για ρεβιζιονισμό.
Ήταν η 21η Φεβρουαρίου 1919, η ημέρα κατά την οποία θα προσερχόταν στο Κοινοβούλιο και θα υπέβαλλε την παραίτησή του. Με την απόφασή του αυτή, ο Eisner επιβεβαίωνε την άποψη που επικρατούσε και τον κολάκευε, ότι ήταν πραγματικά αθεράπευτος δημοκράτης. Στο κρίσιμο αυτό σημείο καμπής της πολιτικής ιστορίας της Βαυαρίας, η οποία βρισκόταν και στον δρόμο της ανεξαρτητοποίησής της από το γερμανικό κράτος, σημείο καμπής και για τον ίδιο προσωπικά, ο Eisner δεν ακολούθησε τον δρόμο του Λένιν. Δεν επιχείρησε να επιβάλει την εξουσία της μειοψηφίας επί της πλειοψηφίας. Δεν επεδίωξε καν να οικειοποιηθεί τη δύναμη των όπλων, που εξασφάλιζαν υπέρ της υπόθεσής του οι στρατιώτες και οι εργάτες, οι οποίοι με το πρώτο του παράγγελμα κατέλαβαν τα υπουργεία και τα σημαντικότερα κτίρια-κλειδιά της εξουσίας, αλλά και το τηλεγραφείο, τον σιδηροδρομικό σταθμό και τις εφημερίδες, την ημέρα της αναίμακτης επανάστασης, την 7η Νοεμβρίου 1918.
Ο Eisner, που ήθελε να κυβερνά με τη θέληση του λαού, δεν μπορούσε να συνεχίσει να το κάνει μετά τη λαϊκή ετυμηγορία της 12ης Ιανουαρίου 1919, έστω και αν οι συνοδοιπόροι και σύντροφοί του σοσιαλδημοκράτες και άλλοι ανεξάρτητοι δημοκράτες τού παρείχαν την απαραίτητη στήριξη στο κοινοβούλιο. Έτσι, η 21η Φεβρουαρίου 1919 ήταν η ημέρα κατά την οποία ο Eisner θα έδινε τέλος στο προσωπικό και πολιτικό του δράμα, παρότι η φήμη του άρχισε να αποκτά διεθνείς διαστάσεις, όπως αποδείχτηκε από την υποδοχή του στο Διεθνές Σοσιαλιστικό Συνέδριο της Βέρνης, στις αρχές Φεβρουαρίου του 1919.
Δεν πρόλαβε, όμως, να ανακοινώσει την παραίτησή του, διότι στον δρόμο προς το Κοινοβούλιο τον περίμενε ο δολοφόνος του. Ένας νεαρός ακροδεξιός, φιλοβασιλικός, με τον τίτλο του κόμη, ο Anton Arco-Valley, που τον έβλεπε ως «ερυθρό, κομμουνιστικό μίασμα» και καταστροφέα του βασιλικού θεσμού. Ο Eisner βάδιζε χωρίς προφυλάξεις, παρότι επρόκειτο για εποχή που όλοι σχεδόν είχαν και από ένα όπλο. Δεξιά του ήταν ο προσωπικός γραμματέας του και αριστερά του ο σωματοφύλακάς του. Κανείς όμως δεν έδειχνε να ανησυχεί, καθώς ο υπό παραίτηση πρωθυπουργός στεκόταν σε ορισμένα σημεία της διαδρομής για να χαιρετίσει, βγάζοντας το καπέλο του, στους πολίτες που υποκλίνονταν όταν τον αντίκριζαν μπροστά τους. Ένας από αυτούς ήταν και ο κόμης Anton Arco-Valley που άδειασε επάνω στον Γερμανό-εβραίο πολιτικό το περίστροφό του. Ο σωματοφύλακας του Eisner καταδίωξε τον δολοφόνο και κατάφερε, με τη βοήθεια περαστικών, να τον συλλάβει και να τον παραδώσει στην Αστυνομία, ενώ ο γραμματέας φρόντιζε για τη μεταφορά του βαριά τραυματισμένου πρωθυπουργού στο πλησιέστερο νοσοκομείο.
Στο μεταξύ στη Βουλή υπήρχε κάποια ανησυχία γιατί, ο πρωθυπουργός είχε καθυστερήσει στο ραντεβού του με την κυβέρνηση και τους βουλευτές. Το ίδιο ανησυχούσε η frau Eisner, η σύζυγος του πρωθυπουργού, η οποία γνώριζε την απόφαση του αγαπημένου της και είχε προσέλθει από νωρίς για να παρακολουθήσει την άχαρη σκηνή της παραίτησής του, από τη θέση της στο θεωρείο κυριών. Κάποια στιγμή η frau Eisner άκουσε την πόρτα του θεωρείου να ανοίγει πίσω της. Γύρισε και είδε τον σωματοφύλακα του συζύγου της, με πιτσιλισμένη τη στολή του από αίματα, να ορμάει σ’ αυτή και να της αναγγέλλει τη φοβερή είδηση. Την ίδια στιγμή η είδηση διαχεόταν στη μεγάλη αίθουσα του Κοινοβουλίου, όπου σημειωνόταν σκηνές αλλοφροσύνης με τους υπουργούς και τους βουλευτές να σπεύδουν προς τις εξόδους της για να πληροφορηθούν περισσότερα για το θλιβερό γεγονός από τη Γραμματεία του Κοινοβουλίου και τη Φρουρά του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- bavarikon.de, The Murder of Kurt Eisner, 21 February 1919, Διαθέσιμο εδώ
- brittanica.com, Kurt Eisner, Διαθέσιμο εδώ
- buchenwald.de, Kurt Eisner Jr., Διαθέσιμο εδώ
- outdooractive.com, Kurt Eisner: How a piece of Munich history died, Διαθέσιμο εδώ
