Της Δήμητρας Γρηγοριάδου,
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Τυφῶν ή Τυφάων ή Τυφωεύς ήταν ένα τερατώδες ον γιγαντιαίων διαστάσεων, που γεννήθηκε από τη Γαία μετά την εξόντωση των Γιγάντων. Όταν, λοιπόν, νικήθηκαν οι Γίγαντες από τους Θεούς του Ολύμπου, η οργισμένη και αγανακτισμένη Γαία έσμιξε με τον γιο της Τάρταρο (ή με τον Ουρανό, σύμφωνα με άλλες εκδοχές), και από την ένωση αυτή γεννήθηκε στην Κιλικία ο Τυφώνας, του οποίου το μέγεθος και η δύναμη ήταν πολύ μεγαλύτερα από τα υπόλοιπα παιδιά της Γαίας. Σύμφωνα με την εκδοχή του Ομήρου, η οποία εκφράζει τη διαταραχή της ατμόσφαιρας, ο Τυφώνας ήταν γιος της Ήρας, που γεννήθηκε σε κάποια στιγμή διχόνοιας του ουράνιου ζεύγους, την οποία έσπειρε η Γαία για να εκδικηθεί για τον θάνατο των παιδιών της.
Ο Τυφώνας, λοιπόν, ήταν ψηλότερος από όλα τα βουνά και το κεφάλι του ακουμπούσε τα αστέρια! Όταν άνοιγε τα χέρια του, αυτά έφταναν από την Ανατολή μέχρι τη Δύση, ενώ στους ώμους του στηρίζονταν κεφάλια από εκατό δράκους. Από τη μέση και πάνω έμοιαζε με άνθρωπο, αλλά από τη μέση και κάτω είχε σώματα κουλουριασμένων φιδιών. Τα μάτια του έβγαζαν φωτιές και από τα κεφάλια των δράκων έβγαιναν απόκοσμα ουρλιαχτά και συριγμοί. O κορμός του, αν και έμοιαζε με ανθρώπινο, καλυπτόταν με φτερά.
Καθώς μεγάλωνε ο Τυφώνας, μετά από παρότρυνση της Γαίας, αποφάσισε να εκδικηθεί τους θεούς για την εξόντωση των Γιγάντων και έτσι επιτέθηκε στον Όλυμπο, εκσφενδονίζοντας τεράστιους βράχους με απίστευτο μένος. Οι θεοί προσπάθησαν να γλιτώσουν με όποιον τρόπο μπορούσαν: ο Δίας μεταμορφώθηκε σε κριό, ο Απόλλων σε γεράκι, ο Ερμής έγινε υδρόβιο πτηνό, ο Άρης και η Άρτεμις έγιναν ψάρια, ο Διόνυσος τράγος και οι υπόλοιποι θεοί σε διάφορα άλλα ζώα και έφυγαν εσπευσμένα με κατεύθυνση προς την Αίγυπτο. Η θεά Αθηνά ήταν η μοναδική που έμεινε και αντιστάθηκε, κατηγορώντας κυρίως τον Δία για τη δειλία του. Θιγμένος τότε ο Δίας, επέστρεψε και αντιμετώπισε τον Τυφώνα με τους κεραυνούς του, μέχρι που τον ανάγκασε να οπισθοχωρήσει και να φτάσει στο Κάσιον όρος (σημερινή Συρία). Εκεί έγινε και η μεγάλη μάχη ανάμεσά τους, στην οποία ο Τυφώνας ακινητοποίησε τον Δία και του απέσπασε τους κεραυνούς.
Στη συνέχεια, με την οδοντωτή άρπη (δρεπάνι), με την οποία ο Κρόνος είχε ακρωτηριάσει τον ουρανό, ο Τυφώνας έκοψε τους τένοντες των χεριών και των ποδιών του Δία. Ύστερα, παρέδωσε τον Δία και τα όπλα του στην αδελφή του, Δράκαινα Δελφύνη, με εντολή να φυλάξει τον αιχμάλωτο και τους κομμένους τένοντες, όμως ο Ερμής και ο Πάνας έκλεψαν τους κομμένους του τένοντες και τους έβαλαν πάλι στο σώμα του Δία, ο οποίος ανέκτησε τις δυνάμεις του και εφοδιάστηκε με νέους κεραυνούς από τον Όλυμπο. Στο πλευρό του στάθηκαν, επίσης, και οι Μοίρες που εξαπάτησαν τον Τυφώνα, δίνοντάς του να φάει καρπούς, που τον εξασθένησαν και η νέα μάχη έλαβε χώρα στο όρος Αίμος στη Θράκη (πήρε το όνομά του από τους τόνους αίματος του Τυφώνα που χάθηκαν εκεί).
Ο Τυφώνας εκσφενδόνισε ολόκληρα βουνά κατά του Δία, ο οποίος τον καταδίωκε ασταμάτητα με τους κεραυνούς του, μέχρι που ο Τυφώνας αναγκάστηκε να καταφύγει στη Σικελία και να πέσει στη θάλασσα για να ανακουφιστεί από τα εγκαύματα, τα οποία του είχαν δημιουργήσει οι κεραυνοί. Εκεί ήρθε και το τέλος του, αφού η προσπάθειά του να καταπλακώσει τον Δία με το όρος Αίτνα στράφηκε εναντίον του και βρέθηκε, τελικά, ο ίδιος καταπλακωμένος από το όρος αυτό. Εγκλωβισμένος έκτοτε από τον Δία στα έγκατα της γης, με φύλακα τον Ήφαιστο, κατά καιρούς εκβάλλονται φλόγες και «κραυγές» που διατηρούν το ηφαίστειο ενεργό. Σύμφωνα με την ερμηνεία του Ομήρου, βέβαια, ο Τυφώνας αλυσοδέθηκε στη χώρα των Αρίμων (Κιλικία-Φρυγία).
Ο Τυφώνας είχε παιδιά με την Έχιδνα, αλλά και με την Αφροδίτη. Ανάμεσα στους απογόνους του, που ήταν κυρίως μυθικά τέρατα, ήταν ο Κέρβερος, η Χίμαιρα, η Σφίγγα, η Λερναία Ύδρα, η Πανδώρα, ο Εωσφόρος και η Αστάρτη.
Υπάρχουν πολλές απεικονίσεις του Τυφώνα και της μάχης του με τον Δία στην αρχαιοελληνική τέχνη, καθώς και σε ρωμαϊκά αντίγραφα. Μια από τις γνωστότερες είναι ο Τρισώματος Τυφών, το αρχαίο αττικό γλυπτό του συμπλέγματος που υπήρχε στο αέτωμα του Παρθενώνα. Το γλυπτό αυτό βρέθηκε κατά τις ανασκαφές στην Ακρόπολη το 1888 και σήμερα φυλάσσεται στην Αθήνα, στο Μουσείο της Ακρόπολης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- theoi.com, Typhoeus, Διαθέσιμο εδώ
- archaia-ellada.blogspot.com, Ο Τυφών και η μάχη του με τον Δία, Διαθέσιμο εδώ
- mnimesellinismou.com, Ο Τυφώνας, ο γιος της Γαίας και τρόμος των θεών, Διαθέσιμο εδώ
