Της Μαρίας Βέργου,
Πόσα εμπόδια θα βάλουμε πλέον στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους; Πόσο μόνοι μας θα καταλήξουμε τελικά να είμαστε, περιμένοντας και επιδιώκοντας σχέσεις ουσιαστικές που δε θα έρθουν και δε θα μπορούν να επιτευχθούν ποτέ; Η κοινωνία πλέον έχει μετατραπεί σε υποχείριο της τεχνολογίας και εμείς τείνουμε καθημερινά να βάζουμε τη δεύτερη εμπόδιο στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους. Η αληθινή επικοινωνία ήταν πάντοτε ένα δύσκολο κομμάτι στη ζωή μας, αλλά πλέον φαντάζει κάτι ανέφικτο, σχεδόν ουτοπικό… Πώς όμως φτάσαμε ως εδώ;
Η ανάπτυξη των τεχνολογικών πόρων ξεκίνησε χρόνια πριν, και η αρχική ιδέα είχε έναν πολύ βασικό στόχο: η ζωή του ανθρώπου να γίνει πρακτικά ευκολότερη. Με τα χρόνια, όμως, και όσο η τεχνολογία κερδίζει έδαφος στην καθημερινότητά μας, εμείς ως άνθρωποι χάνουμε άλλα, μείζονος σημασίας πράγματα. Οι σχέσεις μεταξύ μας έχουν διαβρωθεί, έχουν «σκουριάσει», σαν μία μεταλλική πόρτα ενός σπιτιού που εδώ και χρόνια προσπαθεί να επιβιώσει από τις κακουχίες. Μπροστά μας δεν έχουμε πλέον τα πρόσωπα των ανθρώπων που αγαπάμε, εκτιμάμε και σεβόμαστε, αλλά απρόσωπες οθόνες, ή μάλλον οθόνες που κρύβουν μέσα πολλά πρόσωπα, πολλά από τα οποία δεν έχουν καμία ιδιαίτερη σημασία στη ζωή μας, απλά υπάρχουν.
Για να μην είμαι άδικη, όμως, πρέπει να πω ότι η τεχνολογία αποτελεί σωτήριο εργαλείο για πάρα πολλά πράγματα. Το πρόβλημα για εμένα ξεκινάει όταν παύει να είναι εργαλείο και γίνεται ο κύριος άξονας της ζωής και της ύπαρξής μας. Η τεχνολογία έχει καταφέρει να μας φέρει σε επαφή με την άλλη άκρη του κόσμου, αλλά πλέον μας απομακρύνει από τον δικό μας κόσμο και τους ανθρώπους που τον περιβάλλουν. Και το ερώτημα εδώ είναι: τελικά χάνουμε περισσότερα από όσα κερδίζουμε· και αν αυτό συμβαίνει, πώς εμείς μπορούμε να το αποτρέψουμε;
Η τεχνολογία αποτελεί με μεγάλη σιγουριά αναπόσπαστο κομμάτι της σύγχρονης ζωής και της καθημερινότητάς μας. Αυτό που επιβάλλεται εμείς να κάνουμε είναι να την αξιοποιούμε σωστά και να την περιορίζουμε στο σημείο που πρέπει προτού πάρει την πρωτοκαθεδρία σε όλων των ειδών σχέσεις μεταξύ μας, όπως οι διαπροσωπικές, οι οικογενειακές και οι φιλικές σχέσεις, που απαιτούν φυσική επαφή η οποία στηρίζεται στον ουσιαστικό διάλογο, που τους επιτρέπει να αναπτυχθούν και να ακμάσουν. Επίσης, εμείς οι ίδιοι καλό είναι να προσπαθούμε όσο περισσότερο γίνεται να επενδύουμε στην ανθρώπινη επαφή, να γνωρίζουμε κόσμο δια ζώσης και —ακόμη και αν αυτό πολλές φορές φαντάζει δύσκολο για τον οποιονδήποτε λόγο— να προσπαθούμε να το επιτύχουμε με διαφορετικούς τρόπους.
Για παράδειγμα, η ενασχόληση με κάποια δραστηριότητα που μας ενδιαφέρει, όπως η μουσική, οι τέχνες, το θέατρο, το γυμναστήριο, μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για ανθρώπινη επαφή, καθώς περιτριγυριζόμαστε από άτομα με τα οποία υπάρχει κάποιο σημείο σύγκλισης και μία αρχή στην επικοινωνία, λόγω του κοινού ενδιαφέροντος. Συνάμα, πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε με κριτική σκέψη και σύνεση τις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο, κάτι που για να πραγματοποιηθεί απαιτεί κατάλληλη ενημέρωση κατά την παιδική ηλικία, τόσο από το οικογενειακό όσο και από το σχολικό περιβάλλον.
Κάπου, λοιπόν, έχει χαθεί η ουσιαστική επικοινωνία, και εμείς οφείλουμε πρώτα για εμάς να τη βρούμε και να τη δημιουργήσουμε ξανά. Ο κόσμος μας δε φτιάχτηκε μέσα σε τοίχους και παρόλα αυτά, ο καθένας από εμάς «χτίζει» κάθε μέρα τους δικούς του και απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τον διπλανό του. Έτσι, χάνεται η εμπιστοσύνη, η κατανόηση και η ενσυναίσθηση, και είναι η πρώτη φορά που η τεχνολογία κάνει κάτι πιο δύσκολο από ότι θα έπρεπε να είναι: την ανθρώπινη επαφή. Ας το αλλάξουμε αυτό, λοιπόν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο αντίκτυπος του διαδικτύου στις ανθρώπινες σχέσεις, psychologynow.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πώς η τεχνολογία επηρεάζει τις σχέσεις μας, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- The Εffects of Τechnology on Ηuman Ιnteraction, What are they?, brainspire.com, διαθέσιμο εδώ