Της Κατερίνας Σφυράκη,
Τα παιδικά χρόνια των περισσότερων από εμάς είναι συνυφασμένα με την ανάγνωση παιδικών παραμυθιών εντός των οποίων κλασικοί ήρωες και ηρωίδες ενείχαν συχνά διδακτικό ρόλο. Η διδαχή αυτή, ωστόσο, δεν σταματά στη νηπιακή ηλικία, γεγονός που η συγγραφέας Αγγελική Τσέλιου αποδεικνύει με μεγάλη μαεστρία στο βιβλίο της Τι απέγιναν οι ήρωες των παραμυθιών;, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη.
Παραδοσιακά, η ανάγνωση παραμυθιών αποτελεί μια συνήθεια που λαμβάνει συχνά χώρα πριν τον βραδινό ύπνο ή τη μεσημεριανή ξεκούραση, καθώς ως τελετουργία είναι στενά συνδεδεμένη με τη χαλάρωση, αλλά και τη διέγερση της φαντασίας. Λειτουργεί, όμως, και με τρόπο παιδαγωγικό, ως η πυροδότηση των ονείρων μας με πλασματικούς ήρωες και ηρωίδες, αναπτύσσοντας έτσι τη σημαντική δεξιότητα της καλλιέργειας της δημιουργικότητας. Οι πρωταγωνιστές/τριες μπορεί να είναι μεν φανταστικοί, αλλά παρουσιάζουν πολλά ρεαλιστικά χαρακτηριστικά προσωπικότητας, με αποτέλεσμα να λειτουργεί θετικά η ανάγνωση παραμυθιών και από τους/τις ηλικιακά μεγαλύτερους/ες. Με αφορμή αυτή τη διαπίστωση, η συγγραφέας Αγγελική Τσέλιου περιγράφει το βιβλίο της ως «ένα νέο παραμύθι-έμμετρο θεατρικό αφήγημα για μικρούς και μεγάλους» και η περιγραφή αυτή δεν θα μπορούσε να μας βρίσκει περισσότερο σύμφωνους/ες.
Η Αγγελική Τσέλιου γεννήθηκε το 1968 στην Αθήνα και εργάστηκε στο Υπουργείο Εθνικής Αμύνης. Με το πέρας της θητείας της, ασχολήθηκε ενεργότερα με την ποίηση και τη συγγραφή θεατρικών μονόπρακτων. Η πρώτη της εμφάνιση στα ελληνικά γράμματα έγινε με την ποιητική συλλογή Αγγελική ποίηση, ενώ ο εκδοτικός οίκος Μπαρμπουνάκη φιλοξενεί το δεύτερο πόνημά της. Το συγκεκριμένο βιβλίο Τι απέγιναν οι ήρωες των παραμυθιών; αναφέρεται σε ξεχασμένους/ες, αλλά πάντα κλασικούς/ες ήρωες/ίδες της δυτικής αναγνωστικής παράδοσης, όπως ο Πινόκιο και η Χιονάτη και τους ξαναζωντανεύει μπροστά στα μάτια μας σε μια κοινή συνάντηση.
Με έμμετρο στίχο που απευθύνεται πράγματι σε μικρούς και μεγάλους, ξαναζωντανεύει και διαπλέκει μεταξύ τους ιστορίες, δίνοντας νέα νοήματα και αφηγηματική πλοκή. Τα αθώα παιδικά χρόνια επανέρχονται στο προσκήνιο όχι με έναν παραδοσιακό τρόπο που ίσως και να έμοιαζε με μια πολυφορεμένη ματιά, αλλά με σύγχρονο, θεατρικό και παιχνιδιάρικο αέρα που καταφέρνει να πνεύσει μεταξύ της κλασικής ιστορίας, προσδίδοντάς της παράλληλα χρώμα και νήμα για να ξετυλίξουν μικροί/ες και μεγάλοι/ες αναγνώστες/τριες.
Χαρακτηριστική είναι η εμφάνιση της Χιονάτης, η οποία προσωπικά μου τράβηξε παραπάνω την προσοχή. Η πριγκίπισσα του παραμυθιού δεν παρουσιάζεται ως η υπέρτατη μορφή αλληλέγγυας γυναίκας που υπηρετούσε επτά εργατικούς νάνους, αλλά ως μια γυναίκα γεμάτη πονηριά και σκέρτσο που προσποιείται ότι βοηθά τους νάνους, ενώ στην πραγματικότητα ενδιαφέρεται κυρίως για τον εαυτό της και τη δική της καλοπέραση. Η συγγραφέας, με την αναδόμηση αυτή σε ένα καθαρά στερεοτυπικό ρόλο, όπως οι περισσότεροι των πριγκιπισσών που υπηρετούν κάποιο ανδρικό πρόσωπο, έρχεται να ταράξει τα ήρεμα νερά όχι μόνο της πριγκίπισσας Χιονάτης, αλλά και τα δικά μας. Καταφέρνει με μεγάλη επιτυχία να αναστρέψει έναν κλασικό ρόλο και να του δώσει διαφορετικές διαστάσεις, περνώντας ταυτόχρονα διάφορα μηνύματα για τους συμβολισμούς κάθε πρωταγωνιστή/τριας.
Πρόκειται για μια διαφορετική λογοτεχνική και θεατρική προσέγγιση, η οποία θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον να μεταφερθεί ως σενάριο στη σκηνή κάποιου θεάτρου, προξενώντας τις παιδικές μας μνήμες να επανέλθουν στο φως και φυσικά, να αναδιαμορφωθούν μέσα από το συνολικό παιχνίδι όλων των ηρώων μεταξύ τους.
