Του Δημήτρη Σπυριδάκη,
Κάθε άλλο παρά πολιτική και κοινωνική σταθερότητα δεν φαίνεται να έχει φέρει στο Ισραήλ ο σχηματισμός της νέας Κυβέρνησης υπό τον Benjamin Netanyahu. Λίγες μέρες πριν, χιλιάδες διαδηλωτές ξεχύθηκαν στους δρόμους του Tel Aviv, με σκοπό να κάνουν έκδηλη τη δυσαρέσκειά τους προς το νέο κυβερνητικό σχήμα, αλλά και τις πολιτικές που πρόκειται να ακολουθήσει. Προσπαθώντας να βρούμε την άκρη του νήματος, σε αυτό το άρθρο θα αναφερθούμε στο πως προέκυψε αυτή η Κυβέρνηση, ποιες οι πολιτικές της και τέλος, πώς θα επηρεάσει τις σχέσεις με τους Άραβες σε περιφερειακό επίπεδο, αλλά και τις σχέσεις με τις Η.Π.Α.
Ο Benjamin Netanyahu κατάφερε να σχηματίσει την 37η ισραηλινή Κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου του 2022. Πρόκειται για μια Κυβέρνηση συνασπισμού, στην οποία συμμετέχει το κόμμα Likud με ηγετικό ρόλο, καθώς και άλλα μικρότερα κόμματα που τοποθετούνται στο φάσμα της δεξιάς και του θρησκευτικού φανατισμού. Συγκεκριμένα, στο Knesset, δηλαδή το Ισραηλινό Κοινοβούλιο, ο συνασπισμός του Netanyahu εξασφάλισε 64 από τις 120 θέσεις συνολικά. Αυτή πρόκειται να είναι η έκτη θητεία του στο συγκεκριμένο αξίωμα, με τον ίδιο να επιστρέφει στον πρωθυπουργικό θώκο, έχοντας περάσει λίγο παραπάνω από ενάμιση χρόνο στην αντιπολίτευση. Είναι ενδιαφέρον να αναφερθεί πως είναι ο άνθρωπος που έχει επηρεάσει σημαντικά την πολιτική ζωή του Ισραήλ, καθώς είναι και εκείνος με τα περισσότερα χρόνια στην πρωθυπουργία στην ιστορία του κράτους.
Η νέα Κυβέρνηση έχει χαρακτηριστεί ως η πιο συντηρητική και δεξιά στην ιστορία του Ισραήλ με πολλούς να προβληματίζονται για τη γραμμή που θα χαράξει και την κυβερνητική πολιτική που θα εφαρμόσει. Πολλά στελέχη έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να προσαρτήσουν εδάφη της Δυτικής Όχθης, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές τριβές τόσο με τους Παλαιστίνιους όσο και με τη διεθνή κοινότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που δείχνει την πιο επιθετική στάση της νέας Κυβέρνησης με τους Παλαιστίνιους, είναι η επίσκεψη του Υπουργού Εθνικής Ασφαλείας Itamar Ben–Gvir στο συγκρότημα του τεμένους Αλ–Άκσα στην Ιερουσαλήμ, ένα τέμενος που αποτελεί ιερό τόσο για τους μουσουλμάνους όσο και για τους Ιουδαίους, στο οποίο απαγορεύεται όμως η προσευχή στους δεύτερους. Να σημειωθεί πως θεματοφύλακας του τεμένους είναι η Ιορδανία, χώρα με την οποία γειτονεύει το Ισραήλ. Στελέχη της Κυβέρνησης έχουν, επίσης, διατυπώσει και θέσεις ενάντια στη Λ.Ο.Α.Τ.Κ.Ι.+ κοινότητα και γενικότερα σε μειονοτικές κοινωνικές ομάδες, κάνοντας έκδηλο το συντηρητικό πρόσημο της Κυβέρνησης.
Οι πολιτικές του κυβερνώντος συνασπισμού δεν φαίνεται να βρίσκουν σύμφωνους όλους τους Ισραηλίτες, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τις μεγάλες κινητοποιήσεις που λαμβάνουν χώρα τις τελευταίες μέρες. Οι διαδηλωτές κρατούσαν πανό και σημαίες με συνθήματα όπως «Η δημοκρατία κινδυνεύει» και «Ενωμένοι ενάντια στον φασισμό και το Απαρτχάιντ». Στο επίκεντρο των διαδηλώσεων είναι και οι αλλαγές στο δικαστικό σύστημα, που δρομολογούνται από τη νέα Κυβέρνηση και κατά τη γνώμη τους απειλούν τη Δημοκρατία. Παρά τις δηλώσεις του Netanyahu πως «η Κυβέρνησή του θα μεριμνά για όλους τους κατοίκους το Ισραήλ», πολλοί δεν πείθονται και θεωρούν πως οι δημοκρατικές αξίες της χώρας τους απειλούνται από τη νέα Κυβέρνηση.
Ο σχηματισμός της Κυβέρνησης Netanyahu προκαλεί ανησυχίες, τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στο σύνολο της διεθνούς κοινότητας. Οι Η.Π.Α. υπολογίζουν στο Ισραήλ με το οποίο έχουν πολύ καλές σχέσεις και ελπίζουν σε μια διατήρηση της τάξης και ειρήνης στη περιοχή. Ο Αμερικανός Πρόεδρος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ανυπομονώ να συνεργαστώ με τον Πρωθυπουργό Netanyahu, ο οποίος είναι φίλος μου εδώ και δεκαετίες, για να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις πολλές προκλήσεις και ευκαιρίες που αντιμετωπίζει το Ισραήλ και η περιοχή της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένων των απειλών από το Ιράν». Οι Η.Π.Α. ελπίζουν σε μια καλή συνεργασία με τη νέα Κυβέρνηση, που δεν θα ξεπεράσει τα όρια όσον αφορά το παλαιστινιακό ζήτημα. Αντίθετα, οι αραβικές χώρες διατηρούν μια πιο επιφυλακτική στάση με τη νέα Κυβέρνηση και τις δηλώσεις της, θεωρώντας πιθανό πως μια κλιμάκωση της έντασης είναι πιθανή, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε γενικευμένη σύρραξη.
Κλείνοντας, η νέα Κυβέρνηση του Ισραήλ αποτελεί μία από τις πιο συντηρητικές στη σύγχρονη ιστορία του. Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να εικάσουμε πώς θα κινηθούν οι συσχετισμοί, τόσο στο εσωτερικό όσο και σχετικά με τις σχέσεις με τους γείτονες. Το μόνο βέβαιο είναι πως η κατάσταση είναι εξαιρετικά έκρυθμη και μια νέα κρίση με τους Παλαιστίνιους και τον Αραβικό κόσμο δεν φαντάζει απίθανη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Thousands of Israelis protest against Netanyahu’s new government, Voa News, διαθέσιμο εδώ
- Netanyahu Announces New Israeli Government, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Netanyahu’s hard-line new government takes office in Israel, BBC, διαθέσιμο εδώ
