Του Θοδωρή Μπουλούμπαση,
Ο κλάδος του Real Estate χαρακτηρίζεται από πολλούς ειδικούς ως τον τομέα της ελληνικής οικονομίας με τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα. Οι δυσοίωνες προβλέψεις κατά την περίοδο της πανδημίας σχετικά με τον κλάδο δεν επιβεβαιώθηκαν και πλέον η μελλοντική πορεία του ελληνικού Real Estate προβλέπεται αισιόδοξη.
Συγκεκριμένες εξελίξεις και νομοθετικές παρεμβάσεις από την Κυβέρνηση δημιουργούν ένα ευνοϊκό πλαίσιο στην αγορά ακίνητων για το νέο έτος. Αναλυτικότερα, εντός του 2023 θα έχουμε την έναρξη της εφαρμογής του νέου προγράμματος στέγασης για νέα ζευγάρια και νέους έως 39 ετών. Το πρόγραμμα θα διαθέσει συνολικά €375 εκατ. κρατικούς πόρους μέσω του Ο.Α.Ε.Δ. και €125 εκατ. χαμηλότοκα τραπεζικά δάνεια με επιτόκιο της τάξης του 1%. Παράλληλα, εκκινείται το 9ο πρόγραμμα του Εξοικονομώ, με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, γεγονός το οποίο αναμένεται να αυξήσει την κινητικότητα στον κλάδο του Real Estate. Οι επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν από την Ελλάδα 2.0 αφορούν, επίσης, και τη διαφοροποίηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, με αποτέλεσμα το Real Estate στη βαριά μας Εθνική «Βιομηχανία» να έχει έναν ακόμα λόγο να αισιοδοξεί.
Απεναντίας, δεν λείπουν και ορισμένες εστίες αβεβαιότητας στον χώρο. Η αύξηση των επιτοκίων, στην οποία έχει προχωρήσει η Ε.Κ.Τ., με σκοπό να συγκρατήσει τις πληθωριστικές πιέσεις, καθιστά δύσκολη την απόκτηση στεγαστικών δανείων και την εν γένει χρηματοδότηση του κλάδου. Επιπροσθέτως, οι αυξημένες τιμές στις πρώτες ύλες των οικοδομικών υλικών, σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση, ενδέχεται να αποτελέσουν τροχοπέδη στην οικοδομική δραστηριότητα. Τέλος, στους παράγοντες απαισιοδοξίας θα μπορούσε να προστεθεί και το ότι το 2023 είναι έτος παρατεταμένων εκλογών –με αβέβαιο αποτέλεσμα– για τη χώρα, ελέω απλής αναλογικής.
Δυναμικά στην εγχώρια αγορά του Real Estate έχει εισέλθει και η Εκκλησία της Ελλάδος. Συγκεκριμένα, το οικονομικό επιτελείο της Μονής Πετράκη προχωρά τις απαραίτητες διαδικασίες για να ξεκαθαριστεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς σε αρκετές εκτάσεις ανά την επικράτεια. Αναμφισβήτητα, ξεχωρίζει το Project του “Green Sxisto” ύψους €800 εκατ. με το έργο να οδεύει όπως όλα δείχνουν σε τροχιά υλοποίησης εντός του έτους. Η μεγάλη επένδυση στο μέτωπο Σχιστού–Σκαραμαγκά προβλέπει τη δημιουργία ξενοδοχείου, εγκαταστάσεις γραφείων, φωτοβολταϊκό πάρκο και κατοικίες, ενώ το όλο project είναι μελετημένο να έχει ισχυρό οικολογικό αποτύπωμα.
Επιπλέον, σύμφωνα με την Greece Sotheby’s, η αγορά πολυτελών κατοικιών αναμένεται να καταγράψει άνοδο, καθώς παρουσιάζει αυξημένη δυναμική, βελτιώνοντας διαρκώς τα ποιοτικά της στοιχεία. Μεταξύ των δημοφιλέστερων προορισμών εντάσσονται τα νότια προάστια, η Κέρκυρα, η Μύκονος, ενώ, παράλληλα, η πλειοψηφία των ενδιαφερόμενων προέρχονται από Η.Π.Α. και Ηνωμένο Βασίλειο.
Από την άλλη, στην προσπάθεια αξιοποίησης ακινήτων του Δημοσίου εντάσσεται –μέσα στο έτος– η δημιουργία της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού του Ε.Φ.Κ.Α. Στο πρώτο τρίμηνο του 2023 αναμένεται η λειτουργία της εν λόγω εταιρείας, μετά το πέρας των απαιτούμενων γραφειοκρατικών διαδικασιών. Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι στο χαρτοφυλάκιο του Ε.Φ.Κ.Α. υπάρχουν περίπου 400 ακίνητα ανά την επικράτεια, με το σύνολο της αντικειμενικής τους αξίας να υπολογίζεται πάνω από €1 δις. Στόχος της εταιρείας είναι η βέλτιστη οικονομική αξιοποίηση των διαθέσιμων ακινήτων, έτσι ώστε να δημιουργηθούν πρόσθετα έσοδα στον οργανισμό. Εκτός αυτού στο πλάνο βρίσκεται και η μετεγκατάσταση των υπηρεσιών σε ιδιόκτητα κτήρια, κίνηση ιδιαιτέρως σημαντική για τη μείωση των λειτουργικών του εξόδων, αφού τα ενοίκια του οργανισμού υπολογίζονται σε €12 εκατ. ετησίως.
Συνοψίζοντας, το αποτέλεσμα που εκρέει είναι πως παρά τον στραγγαλισμό της διεθνούς οικονομίας από τις αυξήσεις των επιτοκίων και την αύξηση των πρώτων υλών, το ελληνικό Real Estate έχει λόγους να αισιοδοξεί. Συγκεκριμένες νομοθετικές παρεμβάσεις δημιουργούν ένα φιλικό περιβάλλον για τον κλάδο, ενώ το «βαρύ χαρτί» του ελληνικού Α.Ε.Π., ο τουρισμός, θα συνεχίσει να αποτελεί μαγνήτη επενδυτικών κινήσεων από το εγχώριο και διεθνές κοινό.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Βάζει μπρος» η εταιρεία ακινήτων του ΕΦΚA – Πώς θα αξιοποιηθούν κτίρια 1 δισ. ευρώ, moneyreview.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τι φέρνει το 2023 στην αγορά ακινήτων, liberal.gr, διαθέσιμο εδώ
- Εκκλησία: Ετοιμη για… μπίζνες στο real estate το 2023, eleftherostypos.gr, διαθέσιμο εδώ
