Ποια είναι η πολιτική ταυτότητα της Αμερικανικής Gen Z;

Του Μάριου Κριτίδη,

Όπως έχει αναφερθεί πολλάκις περί των ενδιάμεσων εκλογών του 2022, το σενάριο του λεγόμενου “red wave”, το οποίο θα έφερνε τους Ρεπουμπλικάνους να σαρώνουν στις εκλογικές αναμετρήσεις του Κογκρέσου, δεν υλοποιήθηκε. Πολλοί είναι οι παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν στην απρόσμενα φτωχή απόδοση των Ρεπουμπλικάνων υποψηφίων, από την επιλογή κακών υποψηφίων, των επιπτώσεων της ανατροπής της απόφασης Roe vs Wade, καθώς και το ξεθώριασμα της επιρροής του πρώην Προέδρου Donald Trump στο κόμμα. Όμως, ένας παράγοντας στον οποίο δεν έχουμε αναφερθεί αρκετά είναι ο ρόλος της ψήφου των νέων στις εκλογές αυτές.

Αρχικά, με τον όρο “Gen Z/Generation Z” ή στα ελληνικά «γενιά Ζ» εννοούμε τα άτομα που έχουν γεννηθεί από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2010. Ο καθορισμός του πλαισίου αυτού δεν έχει κάποια επισήμως αναγνωρισμένη αρχή και τέλος, όμως για τα αμερικανικά δεδομένα θεωρείται η πρώτη γενιά η οποία δεν έζησε τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001 ή ήταν σε πολύ νεαρή ηλικία, οπότε έχει ελάχιστες μνήμες από τα γεγονότα αυτού του συμβάντος. Στο παρόν άρθρο, όταν αναφερόμαστε στην ψήφο της γενιάς Ζ, λοιπόν, εννοούμε την ηλικιακή ομάδα του εκλογικού σώματος από 30 χρονών και κάτω.

Τα exit polls και, σε μεγαλύτερο βαθμό, τα τελικά αποτελέσματα έδειξαν μία νίκη κατά κράτος (ένα blue wave θα λέγαμε) για τους δημοκρατικούς στην ψήφο των νέων. Στην ηλικιακή ομάδα 18-30, το 65% των ψηφοφόρων ψήφισε για Δημοκρατικούς υποψηφίους και μόλις 35% για Ρεπουμπλικάνους. Το γεγονός αυτό αποτυπώνει μία τάση, όπου όσο μεγαλύτερη είναι η ηλικία του ψηφοφόρου, όλο και μεγαλύτερη η πιθανότητα να ψηφίσει Ρεπουμπλικάνους. Η νεότερη ηλικιακή ομάδα του εκλογικού σώματος ήταν και η ομάδα στην οποία μάζεψαν το μεγαλύτερο ποσοστό οι Δημοκρατικοί και αντίστοιχα η ηλικιακή ομάδα 65+ αποτελούσε την ηλικιακή ομάδα στην οποία συγκέντρωσαν τα μεγαλύτερα ποσοστά οι Ρεπουμπλικάνοι (55%).

Αυτό, για όσους παρατηρούσαν τη στάση των νέων πάνω σε κοινωνικοπολιτικά θέματα, δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη. Μέσω πολλών ερευνών και δημοσκοπήσεων πάνω στον σχολιασμό της επικαιρότητας, οι νεότερες γενιές είχαν κατά πολύ μεγαλύτερα ποσοστά και σταθερά σε όλα τα θέματα προοδευτικές στάσεις. Αυτό το φαινόμενο έχει οδηγήσει πολλούς πολιτικούς σχολιαστές να χαρακτηρίζουν την Αμερικανική Gen Z ως την προοδευτικότερη γενιά που έχει περάσει τις τελευταίες δεκαετίες από το εκλογικό σώμα.

Όπως αναφέρουν τα περισσότερα μέσα και οι περισσότερες αναλύσεις για τις πολιτικές στάσεις της αμερικανικής νεολαίας, η γενιά Ζ δεν είναι απαραιτήτως ευθυγραμμισμένη με το Δημοκρατικό κόμμα και με κομματικές τάσεις γενικότερα. Η ψήφος τους το 2020 και το 2022 ήταν κυρίως επικεντρωμένη σε καίρια ζητήματα κοινωνικής φύσης και όχι σε κομματικοποιημένα συμφέροντα. Όπως το ’20 ήταν τα ζητήματα περί δημοκρατίας και πανδημίας, έτσι και το 2022 το ενδιαφέρον των νέων επικεντρώθηκε στα ζητήματα των εκτρώσεων και του ελέγχου της οπλοκατοχής. Τα συγκεκριμένα δύο ζητήματα ήταν αυτά τα οποία κινητοποίησαν περισσότερο τους νέους και τους οδήγησαν στις κάλπες.

Η κινητοποίηση των νέων μετά την κατάργηση του καθολικού δικαιώματος στις αμβλώσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο παρουσιάστηκε εντυπωσιακή για τα δεδομένα της χώρας, ενώ οι μαζικές διαδηλώσεις του Black Lives Matter το 2020, οι οποίες για πολλούς έκριναν τις προεδρικές εκλογές εκείνης της χρονιάς, επίσης κινητοποιήθηκαν από τις νεότερες ηλικίες της αμερικάνικης πολιτικής ζωής.

Πλέον, η νεότερη ηλικιακή ομάδα του εκλογικού σώματος των Η.Π.Α. έχει και δική της εκπροσώπηση στο Κογκρέσο. Ο 25χρονος Maxwell Frost, νεοεκλεγείς βουλευτής της 10ης κομητείας της Φλόριντα, αποτελεί τον πρώτο εκπρόσωπο της γενιάς Ζ στη νομοθετική εξουσία. Μόλις πάνω απ’ το κατώτατο όριο ηλικίας για τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ο Maxwell Frost αποτελεί έναν άκρως προοδευτικό πολιτικό ακτιβιστή, ο οποίος κινητοποιήθηκε ιδιαίτερα σε ζητήματα οπλοκατοχής και αποτροπής της μαζικής βίας που πλήττει όλο και πιο συχνά τις αμερικανικές πόλεις με πολύνεκρα αποτελέσματα.

Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι η γενιά Ζ διαφέρει σημαντικά από την προηγούμενή της και πολλοί μιλάνε για μία σημαντική μεταβολή από τη μία γενιά στην άλλη (generational shift). Τα διαφορετικά βιώματα της νέας γενιάς, στον απόηχο των δίδυμων πύργων, της κρίσης του 2008 και των εκλογών του 2016, αποτελούν βασικά ιστορικά γεγονότα που διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό τη στάση των Gen Z στο σήμερα.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ