Του Γιώργου Κοσματόπουλου,
Το σκάνδαλο των παράνομων χρηματοδοτήσεων αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το Κατάρ δε λέει να κοπάσει. Αντιθέτως, κάθε μέρα αποκαλύπτονται νέα στοιχεία της υπόθεσης. Στο μάτι του κυκλώνα εξακολουθεί να βρίσκεται –μεταξύ άλλων– η πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου και πρώην ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ., Εύα Καϊλή. Η όλη κατάσταση προκαλεί φθορά στο μέχρι πρότινος κόμμα της, το μέγεθος της οποία μεγαλώνει εξαιτίας λαθών στην επικοινωνιακή διαχείριση του ζητήματος.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. χειρίστηκε αρχικά το θέμα με τον δέοντα τρόπο. Την έθεσε άμεσα εκτός κόμματος με απόφαση του Προέδρου του Νίκου Ανδρουλάκη και της ζήτησε να παραδώσει την έδρα της. Αν η δημόσια αντιμετώπιση του ζητήματος έμενε σε αυτό το πλαίσιο, τότε το Κίνημα και ο Πρόεδρός του θα περιόριζαν στο ελάχιστο την έκταση του πλήγματος, που αναπόφευκτα θα δέχονταν, με την εμπλοκή ενός κορυφαίου στελέχους σε υπόθεση διαφθοράς. Σε κάθε περίπτωση, θα διεκδικούσαν με αξιώσεις την αναγνώριση της θεσμικής τους στάσης και της επίδειξης μηδενικής ανοχής σε φαινόμενα που αμαυρώνουν την εικόνα της Δημοκρατικής Παράταξης. Αν, μάλιστα, ο Ανδρουλάκης αναγνώριζε ως λάθος του το γεγονός, ότι η Καϊλή δεν διεγράφη νωρίτερα, θ’ αποκτούσε ένα ιδιαιτέρως σημαντικό πολιτικό, επικοινωνιακό και ηθικό κεφάλαιο, χρήσιμο για το παρόν, αλλά ιδίως για το μέλλον.
Δυστυχώς, όμως, φαίνεται πως επικράτησε ο πανικός. Προφανώς, οι έχοντες κορυφαίες θέσεις στη χάραξη της πολιτικής γραμμής θεώρησαν ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. κινδυνεύει να βρεθεί αντιμέτωπο με συνέπειες ανάλογες με αυτές της υπόθεσης Τσοχατζόπουλου. Έτσι, λοιπόν, ξεκίνησε η οικοδόμηση ενός αφηγήματος, το οποίο κινούταν στη σφαίρα του παραλογισμού. Επιχειρήθηκε να χρεωθεί η Εύα Καϊλή στη Ν.Δ., χαρακτηριζόμενη, μάλιστα, ως «Δούρειος Ίππος» της εντός του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ως ήταν φυσικό, όχι μόνο δε λύθηκε το πρόβλημα, αλλά μετετράπη σε «Λερναία Ύδρα». Κόβοντας το ένα κεφάλι, δημιουργήθηκαν δύο. Πρώτον, αν η Καϊλή ήταν σε εντεταλμένη αποστολή με στόχο την «άλωση» του ΠΑ.ΣΟ.Κ., τότε γιατί ο Ανδρουλάκης δεν τη διέγραφε νωρίτερα; Ήδη είχε διαφοροποιηθεί ηχηρά από την κεντρική γραμμή στο ζήτημα των υποκλοπών, ενώ λίαν προσφάτως προέβη και σε διθυραμβικά σχόλια για την πρόοδο του Κατάρ στον τομέα των εργασιακών δικαιωμάτων, όταν οι νεκροί από τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας στο Εμιράτο ανέρχονται σε χιλιάδες. Δεύτερον, είναι γνωστό ότι ο «Δούρειος Ίππος» ήταν κούφιος, προκειμένου να κρυφτούν σε αυτόν οι εχθροί της Τροίας, που θα την έριχναν εκ των έσω. Εν άλλοις λόγοις, η Καϊλή δεν θα μπορούσε μόνη της να «αλώσει» το ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Πόσους και ποιους χωρούσε ο «Δούρειος Ίππος» και γιατί εξακολουθούν να παραμένουν στο κόμμα;
Κόβοντας, τώρα, το πρώτο από τα δύο νέα «κεφάλια», γεννήθηκαν άλλα δύο. Στο ερώτημα γιατί η Καϊλή δεν διεγράφη νωρίτερα, η πρώτη απάντηση ήταν ότι ο Ανδρουλάκης είχε σκεφτεί να τη διαγράψει νωρίτερα και εν πάση περιπτώσει είχε ενημερώσει τους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές, ότι η συγκεκριμένη δεν θα είναι εκ νέου υποψήφια. Ούτε αυτή η απάντηση, όμως, πείθει. Αφενός, είναι φαιδρό να έχουν κάποιοι την απαίτηση να πιστωθεί σ’ έναν πολιτικό μια σκέψη, την οποία γνωστοποίησε εκ των υστέρων. Αφετέρου, απομένουν δύο ακόμη χρόνια για τις ευρωεκλογές. Δηλαδή, ο «Δούρειος Ίππος» θα παρέμενε εντός των τειχών μέχρι τότε; Η δεύτερη απάντηση ήταν η επίκληση των τεχνικών δυσκολιών μιας ενδεχόμενης διαγραφής της Καϊλή. Η θέση της ως Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συνεπαγόταν χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες απομάκρυνσης, ενώ μια τέτοια κίνηση θα φαινόταν και σαν παρέμβαση στο πόρισμα της PEGA για τις υποκλοπές, στην οποία η Καϊλή συμμετείχε.
Από πότε, όμως, η λειτουργία ενός πολιτικού κόμματος κράτους–μέλους εξαρτάται από γραφειοκρατικές διαδικασίες της Ευρωβουλής; Πόσο χρονοβόρα είναι, τέλος πάντων, αυτή η διαδικασία που δεν άξιζε τον κόπο καν να εκκινήσει; Δεν μπορούσε να διαγραφεί αρχικώς από μέλος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. κατά τα προβλεπόμενα στο καταστατικό του; Σε ό,τι αφορά την PEGA, πόθεν προκύπτει ότι η απομάκρυνση ενός μέλους της από το κόμμα, από το οποίο προέρχεται, αποτελεί παρέμβαση; Τη στιγμή, μάλιστα, που στην Καϊλή του χρεώνεται συστηματική υπονόμευση, όχι μόνο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αλλά και της ευρωομάδας της.
Η δεύτερη «καρατόμηση» γεννά άλλες δύο «κάρες». Αφ’ ης στιγμής άνοιξε ο Ανδρουλάκης θέμα εσωτερικής υπονόμευσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ., θα πρέπει να το πάει μέχρι τέλους. Να μιλήσει με ονόματα και διευθύνσεις και να προχωρήσει σε πειθαρχικά μέτρα. Αν δεν το πράξει, ρίχνει το πέπλο της καχυποψίας στο εσωτερικό του κόμματος και συμβάλει –έστω παρά τη θέλησή του– στη συνέχιση μιας φθοροποιού καταστάσεως, που θα έχει αντίκρισμα στην κάλπη. Επίσης, αν η Καϊλή ήταν «Δούρειος Ίππος» της Ν.Δ., ο βουλευτής Ξάνθης Μπουρχάν Μπαράν, που αποκάλεσε τουρκική τη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη και την προέτρεψε να συμμετάσχει στις εκλογές ψευδομουφτή, τι είναι; Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «τουρκικός Δούρειος Ίππος»; Γιατί, αντί να διαγραφεί προκρίθηκε –και στην περίπτωσή του– το μοντέλο Καϊλή, να παραμείνει, δηλαδή, στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., αλλά να μην είναι υποψήφιος στις επόμενες εκλογές; Μήπως υπάρχει ένα μοτίβο αντιμετώπισης κρίσεων, που οδήγησε στα σημερινά αποτελέσματα; Δεύτερον, ποιος είναι ο μηχανισμός βάσει του οποίου θα αποτραπεί η είσοδος και άλλων «Δούρειων Ίππων»;
Προκειμένου να υπάρξει «φυγή προς τα εμπρός», επελέγη η σκληρή επίθεση στη Ν.Δ. Η δήλωση, όμως, Ανδρουλάκη, αναφορικά με τον στόχο του ΠΑ.ΣΟ.Κ. να στείλει τη ΝΔ στην αντιπολίτευση και το ΠΑ.ΣΟ.Κ. να πρωταγωνιστήσει σε μια προοδευτική Κυβέρνηση, δημιούργησε, επίσης, νέα «κεφάλια». Βάσει των μέχρι σήμερα δεδομένων, το μόνο ρεαλιστικό σενάριο, που οδηγεί τη Ν.Δ. στην αντιπολίτευση, είναι η ήττα της από τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Ο Ανδρουλάκης, επομένως, θέλει νίκη Τσίπρα; Διότι, αν δεν εννοεί αυτό, θεωρεί ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. μπορεί να είναι πρώτο κόμμα. Πόσο ρεαλιστικό είναι ένα τέτοιο σενάριο; Ο ίδιος έθεσε πρόσφατα τον πήχη σ’ ένα καλό διψήφιο ποσοστό; Ο τρόπος δε, να πρωταγωνιστήσει το ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε προοδευτική Κυβέρνηση, είναι να συνεργαστεί με άλλο κόμμα, πλην της Ν.Δ., η οποία θα βρίσκεται στην αντιπολίτευση. Το μόνο κόμμα διαθέσιμο σ’ ένα τέτοιο σενάριο είναι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Άρα, ο Ανδρουλάκης προαναγγέλλει σύμπραξη με τον Τσίπρα; Έχει τέτοια εντολή από τη βάση του κόμματος;
Κατόπιν αντιδράσεων υπήρξε και επίθεση στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ότι όσο μένει στην αξιωματική αντιπολίτευση τόσο θα μένει στην εξουσία η Ν.Δ. Άρα, στόχος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι η αξιωματική αντιπολίτευση. Εάν, όμως, είναι δεύτερο κόμμα, ποιο θα είναι το πρώτο; Τη Ν.Δ. θέλει να τη στείλει στην αντιπολίτευση. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., εφόσον δεν κάνει ούτε γι’ αξιωματική αντιπολίτευση, λογικά δεν θα κάνει για Κυβέρνηση;
Εν τέλει, έγινε και πάλι στροφή στα περί αυτόνομης πορείας, αλλά και συνεργασίας με βάση σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα και χωρίς Μητσοτάκη ή Τσίπρα επικεφαλής. Για να επιβάλει, όμως, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. το πρόγραμμά του θα πρέπει να έχει και το ανάλογο ποσοστό. Εφόσον, όμως, απορρίπτει Μητσοτάκη και Τσίπρα για τη θέση του Πρωθυπουργού αναγνωρίζει ότι μόνο αυτοί οι δύο μπορούν να διεκδικήσουν τη θέση ως επικεφαλής πρώτου κόμματος. Πώς το ΠΑ.ΣΟ.Κ., όντας ο μικρότερος εταίρος, θα κατορθώσει να επιβάλλει το πρόγραμμά του, αλλά και να στερήσει από τον επικεφαλής του μεγαλύτερου την Πρωθυπουργία;
Είναι σαφές ότι το ΠΑ.ΣΟ.Κ. βιώνει την πρώτη μεγάλη κρίση του από την ημέρα που εκλέχθηκε αρχηγός ο Νίκος Ανδρουλάκης. Μέχρι στιγμής περνάει κάτω από τον πήχη. Από τη μυθολογία γνωρίζουμε ότι για να νικήσεις τη Λερναία Ύδρα πρέπει όχι απλώς να κόβεις τα κεφάλια της, αλλά να καις και στη ρίζα τους. Ας επικρατήσει, λοιπόν, η ψυχραιμία και ας δομηθεί μια νέα στρατηγική, πριν να είναι αργά…
