Του Στάθη Αποστόλου,
Η φράση «η Ελλάς ανήκει εις την Δύσιν», η οποία ειπώθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή το 1977, αποτέλεσε ουσιαστικά την –εδώ και σχεδόν 50 έτη– προμετωπίδα του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας. Στην σχεδόν 50χρόνη πορεία της, όμως, δεν ενδιαφέρονταν όλοι οι αρχηγοί της με την ίδια ζέση να διαδραματίσει η Ελλάδα –αλλά και η Νέα Δημοκρατία– σημαντικό ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα.
Ο αείμνηστος Μιλτιάδης Έβερτ, ο οποίος διέθετε έναν απλό, κατανοητό και πατριωτικό λόγο, δεν αναφερόταν σχεδόν ποτέ στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα, και όταν το έκανε, το καταδίκαζε ως ημιτελή κατασκευή. Την εποχή της Προεδρίας του (1993-1997), η Ευρώπη ήταν ακόμη εν εξελίξει και τότε έμπαιναν τα θεμέλια της δημιουργίας του κοινού νομίσματος. Αργότερα, ο Πρωθυπουργός της χώρας και ηγέτης της Νέας Δημοκρατίας, Κώστας Καραμανλής, έχει μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που αγνοούσε επιδεικτικότατα τις ευρωπαϊκές οδηγίες και ιδίως, εκείνες που αφορούσαν τα οικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματα, μένοντας στην ιστορία ως ο δεύτερος Έλληνας πολιτικός μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου, που καταδίκασε πολλές φορές το λεγόμενο διευθυντήριο της Ευρώπης και που δεν επιθυμούσε καμία συνύπαρξη μαζί του.
Η στάση της παράταξης μεταβλήθηκε αστραπιαία, όταν η χώρα βρέθηκε στη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και των μνημονίων. Ο Πρόεδρος της παράταξης, Αντώνης Σαμαράς, μόλις εξελέγη, καταδίκασε το μείγμα του μνημονίου και μάλιστα το χαρακτήρισε ως τραγικό λάθος και αχρείαστη συνθήκη. Ο Σαμαράς, όμως, μπορεί μεν να εξαπέλυε δριμύτατη κριτική για τους χειρισμούς των Ευρωπαίων ηγετών και των ευρωπαϊκών οργάνων απέναντι στη χώρα μας, αλλά, παράλληλα, έχτιζε σταθερά ένα ξεκάθαρο ευρωπαϊκό προφίλ, που φυσικά ο δρόμος προς αυτό δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα, αλλά με πολλά αγκάθια. Η Νέα Δημοκρατία ανήκει στην ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, της μεγαλύτερης κοινοβουλευτικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στο κόμμα αυτό άνηκε στο διάστημα της κρίσης η πλειοψηφία των ευρωπαίων ηγετών που μετείχαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Επομένως, είναι αδύνατο να πατάς ταυτόχρονα σε δυο βάρκες, δηλαδή τη μια να καταδικάζεις το ίδιο πρόσωπο και την επόμενη στιγμή να είσαι μαζί του στην ίδια αίθουσα και να πρεσβεύετε τα ίδια πράγματα.
Ο Αντώνης Σαμαράς, όμως, δημιούργησε ερείσματα στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, δημιουργώντας καλές σχέσεις με τους τότε Πρωθυπουργούς της Ισπανίας, Μαρίανο Ραχόι, και της Πορτογαλίας, Πέδρο Κοέλιο, καθώς οι χώρες και των δυο δοκιμάζονταν σκληρά και, μάλιστα, η δεύτερη βρισκόταν κι εκείνη σε πρόγραμμα στήριξης. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι πως κέρδισε τη μεγάλη στήριξη –όσο παράδοξο και αν είναι– του σοσιαλιστή Γάλλου Προέδρου Φρανσούα Ολάντ, αλλά δημιούργησε δίοδο επικοινωνίας με την Καγκελάριο Μέρκελ, γεγονός που δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την πολύτιμη βοήθεια του φιλέλληνα, τότε ηγέτη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Βίλφριντ Μάρτενς, και του επικεφαλής του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Η σκυτάλη της παράταξης και του ευρωπαϊκού οράματος πέρασε από τον Αντώνη Σαμάρα στον Κυριάκο Μητσοτάκη το 2016. Επτά χρόνια σχεδόν μετά την εκλογή του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζεται για την πέμπτη εκλογική μάχη του με τη Νέα Δημοκρατία, αυτή τη φορά ως Πρωθυπουργός και στο κέντρο της πολιτικής του, φυσικά, η Ευρώπη.
Όσον αφορά τη στάση της Ευρώπης προς την Ελλάδα δεν παρατηρείται ενιαία στάση. Οι Γάλλοι στο ζήτημα των ελληνοτουρκικών στάθηκαν απέναντι με κάθε τρόπο στον αναθεωρητισμό τα τελευταία χρόνια. Αυτή η στάση αποτέλεσε τον οδηγό της σημαντικής στρατιωτικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας, που προβλέπει ρητά τη συνδρομή στρατιωτικής βοήθειας. Το παράδοξο, ωστόσο, είναι ότι οι ηγέτες και τα κόμματα που συνθέτουν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα είναι παραδοσιακά πιο πειθαρχημένοι και πιο αυστηροί στις ιδεολογίες τους. Εντούτοις, στην κρίσιμη ώρα της κλιμάκωσης με την Τουρκία το 2020, αλλά και το 2022 υπήρχαν Πρωθυπουργοί ευρωπαϊκών κρατών, οι οποίοι σφύριζαν αδιάφορα στο θέμα τόσο της καταδίκης όσο και της πώλησης πολεμικών όπλων στη γείτονα χώρα.
Φυσικά, δεν είναι η πρώτη φορά που τα κόμματα, κυρίως της Αριστεράς και του κέντρου, στα ευρωπαϊκά κράτη αδιαφορούν για την Ελλάδα και τους Έλληνες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν όταν μέσα στη γερμανική Βουλή το αριστερό κόμμα Die Linke φώναζε πως δεν πρέπει να εγκριθούν άλλα χρήματα για να δοθούν στην Ελλάδα, την ίδια στιγμή που ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετέπειτα Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, χαρακτήριζε το εν λόγω κόμμα ως αδελφό του ΣΥΡΙΖΑ στη Γερμανία.
Θεωρείται δεδομένο πως στις προσεχείς εκλογές μερίδα του λέοντος από την πολιτική συζήτηση θα διεκδικήσει και το ζήτημα της Ευρώπης, χωρίς, ωστόσο, να καταφέρει να επισκιάσει το μείζον θέμα της οικονομίας. Ένας αόρατος εχθρός δεν μπορεί να νικηθεί ποτέ. Ο μεγαλύτερος εχθρός και αντίπαλος της Ελλάδας είναι η εμμονική προσκόλληση στο χθες, που τη χρεοκόπησε και την πόνεσε. Η αριστερά κερδίζει πάντοτε θεωρητικά, γιατί είναι η πιο ρομαντική μορφή διακυβέρνησης, ενώ η δεξιά κερδίζει στην πράξη, γιατί είναι η αποτύπωσης της πραγματικότητας, που όσο και να μην μας αρέσει, πρέπει να την παραδεχτούμε και να την αντιμετωπίσουμε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ολάντ σε Σαμαρά: Η Ελλάδα είναι και θα παραμείνει στο ευρώ, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- Συγχαρητήρια επιστολή Μάρτενς στον Α. Σαμαρά, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Η Ελλάδα έχασε έναν πραγματικό φίλο», λέει ο Αντώνης Σαμαράς για τον θάνατο του Βίλφριντ Μαρτένς, newsbeast.gr, διαθέσιμο εδώ
