Της Ευστρατίας Καραμπατζάκη,
Η πειρατεία, δυστυχώς, μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα συνηθισμένο φαινόμενο στους ναυτικούς κύκλους. Παγκοσμίως, υπάρχουν περιοχές–γκέτα, όπου η διέλευση είναι επικίνδυνη και τα δρομολόγια των πλοίων πραγματοποιούνται με ιδιαίτερη προσοχή. Ένα από αυτά τα σημεία στον παγκόσμιο χάρτη είναι ο Κόλπος της Νέας Γουινέας. Η περιοχή, μάλιστα, έχει κεντρίσει το παγκόσμιο ενδιαφέρον, καθώς, πλέον, οι πειρατείες αλλάζουν μορφή και γίνονται στα πλαίσια αυτού που οι ναυτικοί ονομάζουν “oil bunkering”.
Με τον όρο “oil bunkering” εννοούμε τον ανεφοδιασμό των πλοίων με πετρέλαιο. Το καράβι που κουβαλάει το καύσιμο χαμηλώνει ταχύτητα και έρχεται δίπλα από το πλοίο που θέλει να προσεγγίσει. Χαμηλώνουν ταχύτητες, σβήνουν μηχανές και τότε μια τεράστια μάνικα εμφανίζεται για να γεμίσει τις δεξαμενές. Είναι μια αρκετά ευάλωτη στιγμή για το πλήρωμα, καθώς είναι από τις λίγες στιγμές που όλοι βρίσκονται στα πόστα τους και οι μηχανές, αν λειτουργούν, λειτουργούν με πολύ μικρή ισχύ. Αυτή η «ευάλωτη στιγμή» είναι γνωστή στους πειρατικούς κύκλους, οι οποίοι δράττονται της ευκαιρίας και επιτίθενται στα πληρώματα.
Βάσει μιας έρευνας που δημοσίευσε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, αναφέρει πως είναι άξιο λόγου το πώς έχει αλλάξει η δυναμική μεταξύ της πειρατείας και του “oil bunkering” στο Δέλτα του Νίγηρα. Αναφέρει συγκεκριμένα, πως ενώ οι πειρατικές επιθέσεις έχουν μειωθεί δραματικά από το 2021, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι επιθέσεις κατά τη διάρκεια του ανεφοδιασμού, καθώς, επίσης και οι βανδαλισμοί των αγωγών. Πλέον, οι πειρατείες ανοιχτής θαλάσσης, που μάστιζαν την κίνηση των πλοίων, είναι παρελθόν, καθώς το “oil bunkering” συνεπάγεται λιγότερο κίνδυνο και υψηλότερες αμοιβές.
Ένας άλλος παράγοντας που έχει αναδείξει το φαινόμενο αυτό είναι η ολοένα και πιο έντονη παρουσία διεθνών και περιφερειακών ναυτικών στον Κόλπο της Γουινέας, η οποία έχει καταστήσει την πειρατεία επικίνδυνη επιχείρηση. Από το 2021, λόγω της συχνότερης περιφρούρησης από πλοία του πολεμικού ναυτικού, αλλά και της πιο αποτελεσματικής καταστολής, παρατηρείται ένα συνεχές μπαράζ αποτυχημένων επιθέσεων, καθιστώντας πλέον πιο δύσκολο για τις πειρατικές ομάδες να απαγάγουν ναυτικούς από πλοία βαθιά ανοιχτά. Συνολικά, οι ενδείξεις μιλούν για μείωση κατά 60% των καταγεγραμμένων περιστατικών σε σύγκριση με το 2020. Από την άλλη, αν θέλουμε να προσεγγίσουμε την πειρατεία από μία «κερδοσκοπική οπτική», επηρεάζει το μοντέλο απαγωγής για λύτρα, καθώς οι πειρατικές ομάδες επιστρέφουν όχι μόνο με άδεια χέρια, αλλά και χρεωμένες στον χορηγό που πλήρωσε για τα καύσιμα, τα χρήματα δωροδοκίας και άλλα έξοδα που προέκυψαν σε περίπτωση αποτυχίας αποστολής. Η λύση, λοιπόν, είναι να καταφύγουν σε πιο ανώδυνες επιθέσεις, αλλά παρόλα αυτά αρκετά κερδοφόρες, ούτως ώστε να καλύψουν ενδεχομένως τα χρήματα που έχουν χάσει μέχρι τώρα. Η λύση αυτή ακούει στο όνομα “oil bunkering”.
Συμπληρωματικά, στην προσπάθειά μας να εξηγήσουμε γιατί υπάρχει μειωμένη πειρατική επιθετικότητα στον Κόλπο της Νέας Γουινέας, δεν πρέπει να ξεχνάμε την ανακατανομή της κατάταξης και τη μετάβαση της Νιγηρίας πίσω από την Αγκόλα, ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου της Αφρικής, τον Ιούλιο του 2022. Πλέον, το διεθνές ενδιαφέρον στρέφεται στην περιοχή της Αγκόλας, δίχως αυτό, βέβαια, να εφησυχάζει πλήρως τον Νίγηρα.
Στο τέλος της ημέρας, ο παράνομος ανεφοδιασμός πετρελαίου είναι μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, ενώ η πειρατεία και η απαγωγή τείνουν να φθίνουν, καθώς τα συνολικά λύτρα τους δεν ξεπέρασαν συνολικά τα περίπου $4 εκατ., σύμφωνα με τις ενδείξεις του 2021. Όπως βλέπουμε, οι εγκληματικές δράσεις δεν παύουν να λαμβάνουν, παρά μόνο αλλάζουν πρόσωπο. Οι διεθνείς οργανισμοί οφείλουν να προβάλλουν σθεναρή αντίσταση στα κακώς κείμενα της θάλασσας, έναν τομέα τόσο ευαίσθητο και τόσο δύσκολο να ελεγχθεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Piracy trends and hotspots, Gard, διαθέσιμο εδώ
- Why Are Gulf of Guinea Pirates Shifting to Illegal Oil Bunkering?, The Maritime Executive, διαθέσιμο εδώ
