Του Μάριου Κριτίδη,
Έχουν περάσει λιγότερο από δύο μήνες μετά το πέρασμα του Twitter υπό τον απόλυτο έλεγχο του τεχνολογικού μεγιστάνα Elon Musk. Η αλλαγή ιδιοκτησίας ήταν γεμάτη νομικά προβλήματα και ανατροπές ήδη πριν την τελική συμφωνία αγοράς του κοινωνικού δικτύου, και όπως φαίνεται, μετά την ολοκλήρωση της αγοράς ύψους 44 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο Elon Musk ήρθε για να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η συγκεκριμένη εταιρεία, τόσο στη δομή και τον τρόπο λειτουργείας της όσο και στους στόχους και τη φιλοσοφία που θα ακολουθήσει το προσωπικό στο μέλλον. Επιπλέον, ο νέος διευθυντής του Twitter δε διστάζει να «βγάλει στη φόρα» όλα τα σκοτεινά μυστικά της εταιρείας πριν αναλάβει εκείνος.
Αν υπάρχει κάτι που θα χαρακτήριζε τον πρώτο μήνα λειτουργίας του Twitter υπό τον Elon Musk, θα ήταν οι μαζικές απολύσεις προσωπικού. Μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι έχουν απολυθεί περίπου 4.400 εξωτερικοί συνεργάτες, νούμερο που αντιστοιχεί στο 80%(!) του συνόλου των contractors του site. Οι τομείς οι οποίοι αποτέλεσαν τους μεγαλύτερους «στόχους» αυτών των περικοπών προσωπικού ήταν από τα τμήματα του marketing, του real estate και του ελέγχου περιεχομένου στο site (moderation). Οι περισσότερες από αυτές τις απολύσεις έγιναν χωρίς καμία ειδοποίηση των εργαζομένων, ενώ δεν έλειψαν απολύσεις, οι οποίες έγιναν καθαρά λόγω αντιδράσεων των εργαζομένων στην αλλαγή ιδιοκτησίας του Twitter. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι οι απολύσεις αυτές δεν έγιναν μόνο για περικοπές των δαπανών της εταιρείας, αλλά αποτελούν μία συνέπεια της μεταβολής των τίτλων ιδιοκτησίας στο αμφιλεγόμενο πρόσωπό του, καθώς και του οράματός του για την εταιρεία, ενός κοινωνικού δικτύου με λιγότερο αυστηρό έλεγχο περιεχομένου και περισσότερη διαφάνεια σε σχέση με το παρελθόν.
Στο όνομα της διαφάνειας, ο Elon Musk είχε δεσμευτεί, ενώ ακόμα «έτρεχαν» οι διαπραγματεύσεις για την αγορά του Twitter, ότι θα αποκαλύψει όλα τα μυστικά της λειτουργίας των αλγορίθμων του δικτύου, καθώς και αποφάσεις και έγγραφα της διοίκησης πάνω σε αμφιλεγόμενες αποφάσεις του site στο παρελθόν, οι οποίες έχουν στο επίκεντρό τους την παραπληροφόρηση, την πολιτική ενημέρωση, καθώς και ζητήματα διάδοσης πληροφοριών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όπου και αυστηροποιήθηκε τότε ο έλεγχος του περιεχομένου που κυκλοφορούσε στο site. Τελικά, οι πρώτες μεγάλες αποκαλύψεις για τις υπόγειες ενέργειες του Twitter κυκλοφόρησαν στις 3 Δεκεμβρίου.
Twitter Files Part 1: Το σκάνδαλο του υπολογιστή του Hunter Biden
Στις 3 Δεκεμβρίου του 2022, ο πρώην δημοσιογράφος του Rolling Stone και πλέον ανεξάρτητος ρεπόρτερ Matt Taibbi δημοσίευσε σειρά 33ων tweets, στα οποία αποκαλυπτόταν όλο το υπόβαθρο της απόφασης του Twitter να περιορίσει με πρωτοφανές και μοναδικό τρόπο την ιστορία του New York Post για το γεμάτο παράνομο υλικό στο laptop του Hunter Biden.
Σε μία σύντομη ανασκόπηση στο παρελθόν, τρεις βδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές του 2020, η New York Post δημοσίευσε στο Twitter άρθρο-ρεπορτάζ, το οποίο αποκάλυπτε υλικό από το laptop του γιου του υποψήφιου τότε και πλέον νυν Προέδρου Joe Biden, του Hunter Biden. Το υλικό αυτού του laptop αποτελείται από διάφορα σκανδαλώδη βίντεο και φωτογραφίες όπου, πέρα από το ακατάλληλο περιεχόμενό τους, δείχνουν τον Hunter Biden να έχει στην κατοχή του και να καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών ουσιών. Πέρα από αυτό το υλικό, στα email βρέθηκαν επικοινωνίες του 52χρονου επιχειρηματία με την ουκρανική εταιρεία πετρελαίου Burisma, στην οποία άνηκε στο διοικητικό συμβούλιο, καθώς και με άλλες μεγάλες κινεζικές εταιρείες. Εκτός από το κατηγορητήριο που μπορεί να προκύψει από τα βίντεο (έτσι κι αλλιώς η προβληματική προσωπική ζωή του Hunter έχει απασχολήσει ξανά τον Τύπο), εγείρονται υποψίες για διαφθορά μέσω των συζητήσεων του Hunter Biden με τις συγκεκριμένες εταιρείες του εξωτερικού, ενώ πολλοί πιστεύουν ότι όλη η οικογένεια Biden, καθώς και ο νυν Πρόεδρος, είναι ένοχοι για μεγάλη επιχείρηση διαφθοράς και χρηματισμού από ξένες εταιρείες. Στις επικοινωνίες του με την Burisma, συγκεκριμένα κάνει πολλές φορές αναφορά στις πολιτικές του διασυνδέσεις με άτομα του πολιτικού χώρου των Ηνωμένων Πολιτειών.
Το σημαντικό της υπόθεσης αυτής, όμως, δεν ήταν τόσο η φύση και το περιεχόμενο του laptop του Hunter Biden, όσο η διαχείριση της ιστορίας αυτής από το Twitter. Όταν το ρεπορτάζ της New York Post κυκλοφόρησε και άρχισε να διαδίδεται ραγδαία στο site και εκτός, το Twitter μέσα σε λίγες ώρες αποφάσισε να κατεβάσει τη δημοσίευση του ρεπορτάζ αυτού από το site, καθώς και σε μία απόφαση δίχως προηγούμενου για μία ειδησεογραφική ιστορία να απαγορεύσει πλήρως τη διάδοση του συνδέσμου του ρεπορτάζ σε ολόκληρο το site. Αιτιολογία αποτελούσε ο κανόνας του Twitter περί απαγόρευσης διαδόσεως χακαρισμένου υλικού στο site.
Σύμφωνα με την New York Post, τα έγγραφα του προσωπικού υπολογιστή του Hunter Biden δεν άνηκαν στην κατηγορία χακαρισμένου υλικού, καθώς το laptop είχε έρθει στην κυριότητα τεχνικού υπολογιστών από τον ίδιο τον Hunter Biden, το οποίο ο τεχνικός παρέδωσε αργότερα στο FBI, λόγω του υλικού που βρήκε και λόγω του γεγονότος ότι ο Biden δεν ήρθε ποτέ για να παραλάβει. Αντίγραφο των αρχείων αυτών ήρθαν και στην κυριότητα του δικηγόρου του πρώην Προέδρου Trump, Rudy Giuliani, ο οποίος παρέδωσε το υλικό αυτό στη New York Post.
Αυτά που μας αποκαλύπτει ο δημοσιογράφος Matt Taibbi είναι επικοινωνίες μεταξύ των εργαζομένων την περίοδο περιορισμού του άρθρου της New York Post. Όπως φαίνεται, η απόφαση αυτή δε λήφθηκε από την τότε διοίκηση του τεχνολογικού κολλωσού, ενώ ο Διευθύνων Σύμβουλος Jack Dorsey δε γνώριζε το παραμικρό για το χάος το οποίο λάμβανε χώρα στα γραφεία του Twitter εκείνη την ημέρα. Η απόφαση για τον περιορισμό του άρθρου της New York Post λήφθηκε από μία μικρή χαμηλόβαθμη ομάδα του τμήματος διαχείρισης περιεχομένου, ενώ υπήρξαν αμέσως αντιδράσεις από τους υπόλοιπους υπαλλήλους για την απόφαση αυτή. Το συγκεκριμένο καθεστώς περιορισμού διάδοσης στο οποίο «καταδικάστηκε» το ρεπορτάζ για τον Hunter Biden ίσχυε και ισχύει μέχρι σήμερα μόνο για άκρως επικίνδυνο και παράνομο περιεχόμενο χείριστης φύσεως, κυρίως παιδική πορνογραφία. Αυτή η άκρως εσφαλμένη απόφαση έγινε εμφανής σε όλους τους υπαλλήλους, όμως, όπως αποκαλύπτει ο Taibbi, κανείς δεν ήταν διατεθειμένος να αναλάβει την ευθύνη της απόφασης αυτής, ούτε κάποιος μερίμνησε να επιστρέψει τη διάδοση του ρεπορτάζ υπό το κανονικό καθεστώς και να διορθώσει το λάθος αυτό.
Twitter Files Part 2: Οι «μαύρες λίστες» του Twitter
Σε παρόμοιο στυλ δημοσιεύσεων, η δημοσιογράφος της Wall Street Journal, Bari Weiss, αποκάλυψε το δεύτερο μέρος των Twitter Files. Σε αυτό το 30-μερές thread, πιο συνοπτικό αλλά το ίδιο περιεχτικό με τις αποκαλύψεις του Taibbi, η Weiss αποκαλύπτει όλα όσα ίσχυαν στο παρασκήνιο περί μαύρων λιστών και “shadow banning” στο Twitter και κυρίως τα άκρως αυθαίρετα κριτήρια με τα οποία η ομάδα του Twitter περιόριζε κρυφά τους λογαριασμούς και τη διάδοση των δημοσιεύσεών τους βάσει πολιτικών και ιδεολογικών κριτηρίων.
Με τον όρο «μαύρη λίστα», όταν αναφερόμαστε σε ένα κοινωνικό δίκτυο, εννοούμε ένα ειδικό καθεστώς περιορισμών και «τιμωριών» χρηστών που παραβιάζουν τους κανόνες και τους όρους χρήσης του ιστότοπου. Ένας χρήστης που έχει μπει σε μαύρη λίστα ή, όπως λέγεται, να είναι υπό καθεστώς “Shadow Ban”, μπορεί να δημοσιεύει και να περιηγείται κανονικά στον ιστότοπο, όμως τα σχόλια, οι δημοσιεύσεις και οι δηλώσεις του εσκεμμένα δεν εμφανίζονται στα feed των υπόλοιπων χρηστών, περιορίζοντας σημαντικά τη διάδοση των ιδεών του. Σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο χρήστης δεν έχει ποτέ την παραμικρή ιδέα αν βρίσκεται υπό αυτό το καθεστώς ή όχι. Αυτό για έναν καθημερινό χρήστη μπορεί να μην είναι κάτι το ιδιαίτερα σημαντικό, αλλά για ένα δημόσιο πρόσωπο, εταιρεία ή φορέα ενημέρωσης είναι ζωτικής σημασίας, καθώς είναι απαραίτητο να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απήχηση και να εμφανίζεται σε όσα περισσότερα feed γίνεται για να επιβιώσει, και το Twitter είναι ένα από τα μεγαλύτερα κοινωνικά δίκτυα του internet.
Οι μαύρες λίστες είναι φαινόμενο που υπάρχει κρυφά σε όλα τα μεγάλα κοινωνικά δίκτυα και έχει στόχο να περιοριστεί η διάδοση παράνομου ή επικίνδυνου περιεχομένου, ενώ για άλλες περιπτώσεις αποτελεί ένα πρώτο βήμα ποινών σε λογαριασμούς που παραβιάζουν τους κανόνες του site. Το πρόβλημα το οποίο εμφανιζόταν στο Twitter, όμως, ήταν ότι στη μαύρη λίστα έμπαιναν υψηλού επιπέδου προσωπικότητες και λογαριασμοί εταιρειών και οργανισμών, οι οποίοι δεν είχαν απαραίτητα παραβιάσει κανόνες ή όρους χρήσης του Twitter.
Οι αποκαλύψεις της Bari Weiss μας δείχνουν ότι οι αποφάσεις για τον περιορισμό λογαριασμών δημοσίων προσώπων υψηλού κύρους δε γίνονταν με κάποια αυστηρότερη διαδικασία, αλλά με απόφαση της ομάδας ελέγχου περιεχομένου του Twitter, πολλές φορές χωρίς τη γνώση ή την άδεια του ανώτερου διοικητικού προσωπικού του site. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις, λογαριασμοί να μπαίνουν στη μαύρη λίστα του Twitter όχι με βάση την παραβίαση των κανόνων του κοινωνικού δικτύου, αλλά με βάση πολιτικά και ιδεολογικά κίνητρα, ή στην καλύτερη περίπτωση ως επιβολή τιμωρίας για μικρότερα παραπτώματα των συγκεκριμένων χρηστών ή για δηλώσεις τους στη δημόσια σφαίρα. Όπως δείχνουν οι αποκαλύψεις, μεγάλο πλήθος Ρεπουμπλικανών ή συντηρητικών χρηστών στο Twitter είχαν μπει υπό αυτό το καθεστώς, παρόλο που η ίδια η διοίκηση του Twitter παραδέχεται πλέον ότι οι περισσότερες από αυτές τις τιμωρίες δεν έπρεπε να είχαν ληφθεί, καθώς οι περισσότεροι από αυτούς τους χρήστες δεν παραβίασαν ποτέ τους όρους χρήσης του site.
Συμπεράσματα: Θα υπάρξει τρίτο μέρος των αποκαλύψεων;
Όπως φαίνεται, αυτή είναι μόνο η αρχή των αποκαλύψεων για τα μυστικά του Twitter. Αναφορές ήδη κάνουν λόγο ότι οι επόμενες αποκαλύψεις θα αφορούν το υπόβαθρο της απόφασης εκδίωξης του τότε Προέδρου Donald Trump από το Twitter και από όλα τα μεγάλα κοινωνικά δίκτυα, ως αποτέλεσμα της εισβολής στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου του 2021. Οι αποκαλύψεις αυτές αποδεικνύουν τις κατηγορίες και τις υποψίες για τον μη αντικειμενικό έλεγχο του site εις βάρος των Ρεπουμπλικάνων ή γενικότερα ατόμων ενάντια στο Δημοκρατικό κόμμα. Όπως φαίνεται, ο Elon Musk, ο οποίος πρόσφατα δήλωσε την πιθανή μελλοντική στήριξή του στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, καθώς και στον κυβερνήτη της Φλόριντα Ron De Santis, θέλει να προσπαθήσει να επαναφέρει μία σχετική ισορροπία στο κοινωνικό δίκτυο, επιτρέποντας μεγαλύτερο πλαίσιο έκφρασης απόψεων.
Η επιστροφή του Donald Trump στο Twitter, καθώς και άλλων προσωπικοτήτων της δεξιάς αλλά και της ακροδεξιάς που είχαν αποκλειστεί επ’ αόριστον από το Twitter, αποτελεί μία αμφιλεγόμενη προσπάθεια του νέου διευθυντή του κοινωνικού δικτύου προς αυτήν την κατεύθυνση. Μένει να φανεί πλέον αν θα πετύχει αυτός ο στόχος και το Twitter να αποτελεί έναν πιο ελεύθερο διαδικτυακό χώρο έκφρασης απόψεων ή αν θα καταλήξει να γίνει το Twitter του παρελθόντος, αλλά πλέον με φιλο-Ρεπουμπλικανικό χαρακτήρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Matt Taibbi, Thread: THE TWITTER FILES, Twitter, Διαθέσιμο εδώ
- Bari Weiss, THREAD: THE TWITTER FILES PART TWO., Twitter, Διαθέσιμο εδώ
- The mass unbanning of suspended Twitter users is underway, CNN, Διαθέσιμο εδώ