Tης Αριάδνης–Παναγιώτας Φατσή,
Με τα Χριστούγεννα να έρχονται, πολλοί έχουν ήδη ξεκινήσει την αναζήτηση για τα εορταστικά τους τραπέζια, τη νυχτερινή διασκέδαση, αλλά και το χριστουγεννιάτικο έλατο. Ξοδεύουμε πολύ χρόνο μιλώντας για τα οφέλη των δέντρων και γιατί δεν πρέπει να κόβουμε δέντρα χωρίς λόγο, αλλά ίσως αναρωτιέται κανείς (και εύλογα!), τι γίνεται με τα χριστουγεννιάτικα δέντρα που μας περιβάλλουν στολισμένα καθ’ όλη την εορταστική περίοδο; Είναι τα χριστουγεννιάτικα δέντρα φιλικά προς το περιβάλλον; Είναι τα αληθινά χριστουγεννιάτικα δέντρα καλύτερα για περιβαλλοντικά υπεύθυνους εορτασμούς; Ή μήπως είναι καλύτερο να αγοράσετε ένα ψεύτικο χριστουγεννιάτικο δέντρο για να σώσετε τα αληθινά δέντρα από την κοπή;
Πολλές φορές ακούγεται ότι ένα τεχνητό δέντρο είναι πιο βιώσιμο, καθώς χρησιμοποιείται πολλά χρόνια εάν κανείς τα φροντίσει καλά. Αυτό φαίνεται να τα καθιστά την προφανή βιώσιμη επιλογή, αλλά έχουν μειονεκτήματα. Επειδή τα περισσότερα είναι κατασκευασμένα με πλαστικά και μεταλλικά υλικά, απαιτούν πολλούς πόρους για να δημιουργηθούν και τα πλαστικά τους συστατικά θα υπάρχουν για χιλιάδες χρόνια, μολύνοντας τους ωκεανούς μας και γεμίζοντας τις κοιλιές των θαλάσσιων ζώων, τα οποία συχνά καταναλώνουν πλαστικό νομίζοντας ότι είναι τροφή. Συχνά τα δέντρα αυτά παράγονται και αποστέλλονται από την Κίνα και έχουν επίσης έντονο αποτύπωμα άνθρακα, έως και 88 λίβρες CO2 ανά τεχνητό δέντρο, που είναι πάνω από 10 φορές μεγαλύτερο από αυτό ενός αληθινού χριστουγεννιάτικου δέντρου που έχει αναπτυχθεί με τις βιώσιμες μεθόδους.
Στην πραγματικότητα, θα πρέπει να κρατήσετε το τεχνητό χριστουγεννιάτικο δέντρο σας για τουλάχιστον 10 χρόνια, για να έχει τον ίδιο αντίκτυπο άνθρακα με τη χρήση ενός πραγματικού δέντρου κάθε χρόνο και αυτό δεν λαμβάνει καν υπόψη την περιβαλλοντική ζημιά που προκαλούν τα τεχνητά δέντρα, όταν τελικά επιτελέσουν τον σκοπό τους και πεταχτούν σε κάποια χωματερή. Ιδιαίτερα όταν είναι χαμηλή η ποιότητα κατασκευής τους, τα περισσότερα δέντρα μπορεί να μην διαρκέσουν καν για αυτή τη δεκαετία.
Τι συμβαίνει, όμως, με τα αληθινά δέντρα; Ναι ναι, εννοώ εκείνα ακριβώς τα δέντρα που θέλουν να γίνουν Χριστουγεννιάτικα στα παραμύθια του Andersen και μετά καταλαβαίνουν ότι η εφήμερη δόξα τους οδηγεί στην ανυπαρξία. Όχι, εντάξει, δεν είναι ανάγκη να μελαγχολήσετε –οι σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι η υποστήριξη βιώσιμων επιχειρήσεων που φυτεύουν δέντρα για να τα πωλήσουν τα Χριστούγεννα, τελικά, προάγει την επιβίωσή τους και ενισχύει την παρουσία πρασίνου στις περιοχές αυτές, καθώς, για κάθε δέντρο που κόβεται, φυτεύονται τουλάχιστον άλλα δύο. Παρόλα αυτά, θα πει κανείς ότι δεν είναι και τόσο οικονομικά προσιτό να αγοράζει κάθε χρόνο ένα αληθινό δέντρο. Γιατί, λοιπόν, να μη φυτέψετε ένα;
Τα δέντρα που καλλιεργούνται σε γλάστρες, τα οποία μπορούν να φυτευτούν στον κήπο όταν τελειώσουν τα Χριστούγεννα ή να μεταφυτευτούν και να χρησιμοποιούνται ξανά χρόνο με το χρόνο –αυξάνονται σε δημοτικότητα, σύμφωνα με πολλούς πωλητές. Αν έχετε κήπο, ή έστω μια μεγάλη βεράντα, σκεφτείτε το για τα ερχόμενα ή τα επόμενα Χριστούγεννα. Αγοράστε ένα δέντρο με καλά αναπτυγμένο ριζικό σύστημα σε ειδική γλάστρα (όχι αυτά που έρχονται πεπιεσμένα σε γλαστράκια), στολίστε το για τις γιορτές και όταν έρθει η ώρα να ξεστολίσετε, βάλτε το στον κήπο ή τη βεράντα σας. Έτσι, μπορείτε να έχετε το δικό σας φυσικό δέντρο κάθε χρόνο, αλλά και να απολαμβάνετε το οξυγόνο και τη δροσιά του για όλους τους υπόλοιπους μήνες.
Παρόλα αυτά, δεν είναι τα δέντρα ο μόνος λόγος που τα Χριστούγεννα αυξάνουν την κατανάλωση ενέργειας, και συνεπώς το αποτύπωμα διοξειδίου του άνθρακα του πλανήτη. Φωτάκια, στολισμένες πόλεις, μαγειρική χωρίς τέλος και επίσης ατελείωτα δώρα, όλα αυτά (παρόλο που κανείς δεν μπορεί να τους αντισταθεί) μπορούν όχι απλά να ανεβάσουν τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά και να αποτελούν μια μεγάλη σπατάλη ενέργειας. Φυσικά, κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να απολαύσει κανείς τις γιορτές –θυμηθείτε όμως να διατηρήσετε το μέτρο– άλλωστε, τα Χριστούγεννα δεν είναι για να καταναλώσουμε χωρίς όριο, αλλά για να απολαύσουμε στιγμές με τους ανθρώπους που αγαπάμε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Real vs. Fake—Which Christmas tree is better for the environment?, nature.org, διαθέσιμο εδώ
- Are real or fake Christmas trees better for the planet?, theguardian.com, διαθέσιμο εδώ
