Της Μαρίας Βέργου,
Η κρίση της εξάπλωσης της πανδημίας του κορονοϊού έχει φέρει πολλαπλές αλλαγές και έχει επηρεάσει ιδιαίτερα την καθημερινότητα του σύγχρονου ανθρώπου ανά τον κόσμο. Τα μέτρα που πάρθηκαν για την προστασία των πολιτών από τον ιό, τα οποία επιβλήθηκαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, και βέβαια η καραντίνα —κατά την οποία οι άνθρωποι ήταν υποχρεωμένοι να απομονωθούν από το κοινωνικό σύνολο– έχουν βλάψει σε ιδιαίτερα μεγάλο και αισθητό βαθμό την ανθρώπινη κοινωνικοποίηση. Συνάμα, υπάρχει έξαρση κοινωνικών φαινομένων που πλήττουν τον κοινωνικό ιστό, όπως η κοινωνική απομόνωση, η αποξένωση του ατόμου, η αποστασιοποίηση και ο αυτοπεριορισμός, τα οποία πολλές φορές σχετίζονται άμεσα με τα ψυχολογικά προβλήματα που εντάθηκαν ή αναπτύχθηκαν κατά την περίοδο της πανδημίας.
Η εμφάνιση του κορωνοϊού και οι συνέπειες που ακολούθησαν είχαν αντίκτυπο σε όλες τις ομάδες ανθρώπων, ανεξαρτήτως ηλικίας, χώρας, κοινωνικής ή οικονομικής κατάστασης. Η κοινωνική ατροφία και τα μεγάλα χρονικά διαστήματα στα οποία οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να υπομείνουν τον περιορισμό στα σπίτια τους οδήγησαν παιδιά, ενήλικες και ηλικιωμένους στην ψυχική εξαθλίωση με πολλά και ποικίλα προβλήματα, όπως η παθολογική αύξηση των επιπέδων του άγχους, η μη διαχείριση θυμού, οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού, η κατάθλιψη και το έντονο αίσθημα μοναξιάς. Μάλιστα, τα παιδιά, λόγω της απομάκρυνσης από το σχολικό περιβάλλον και της απόστασης από συνομηλίκους τους, στράφηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ αφιέρωναν αμέτρητες ώρες στα βιντεοπαιχνίδια. Αυτό έχει επηρεάσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τόσο τον τρόπο που φέρονται, όσο και τον τρόπο που σκέφτονται.
Ακόμα, λόγω της σοβαρότητας της πανδημίας και της έντονης εξάπλωσης του ιού, ο κόσμος απέκτησε έντονο φόβο νόσησης, με απόρροια να έχουν περιοριστεί πλέον αισθητά οι αυθόρμητες εκδηλώσεις συναισθημάτων που εκφράζονται πολύ συχνά με αγκαλιές, χειραψίες και γενικότερα μέσω της ανθρώπινης φυσικής επαφής. Αυτό έχει οδηγήσει σε μία «κοινωνική αναπηρία» και πολλές φορές στον περιορισμό ή ακόμη και στην εκμηδένιση των κοινωνικών δεξιοτήτων.
Πώς, λοιπόν, θα μπορέσουμε τώρα, ύστερα από τόσο καιρό φόβου και απομόνωσης, να αντιμετωπίσουμε τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας στην κοινωνικοποίηση του ατόμου; Αρχικά, η ατομική προσπάθεια και η αναζήτηση της ουσιαστικής επαφής με ανθρώπους είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό. Και αυτό διότι, εάν εμείς δεν επιχειρήσουμε από μόνοι μας να αντιμετωπίσουμε την αποτελμάτωση και την κατάρρευση των κοινωνικών μας δεξιοτήτων, τότε κανένας δε θα το κάνει για εμάς. Στην προσπάθειά μας αυτή θα ήταν πολύ βοηθητικό να απευθυνθούμε και σε κάποιον ειδικό που θα μπορούσε να μας συμβουλεύσει και να μας βοηθήσει στην επανένταξή μας στην κοινωνική πραγματικότητα και στην κοινωνικοποίησή μας με νέα άτομα.
Ακόμη, μπορούμε εύκολα να εκμεταλλευτούμε το περιβάλλον στο οποίο βρισκόμαστε, είτε αυτό είναι η δουλειά μας, είτε το σχολείο, είτε το πανεπιστήμιο, είτε ακόμη και το γυμναστήριο, προκειμένου να γνωρίσουμε νέο κόσμο και να καταπολεμήσουμε όσο είναι δυνατό και σταδιακά τον φόβο μας, που μπορεί να είναι είτε κοινωνικός, είτε να συνδέεται με την πιθανότητα να νοσήσουμε από τον ιό. Γενικά, είναι μείζονος σημασίας να βγούμε από το «καβούκι» μας και να προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε νέα χόμπι, δραστηριότητες, ενδιαφέροντα και ασχολίες, με κύριο στόχο να αποστασιοποιηθούμε από τη μονοτονία του σπιτιού και να νιώσουμε πιο δυνατοί, ελεύθεροι και δημιουργικοί. Ιδιαίτερα τα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση για να αρχίσουν ομαλά την κοινωνικοποίησή τους, υπομονή, κατανόηση και στήριξη από το οικογενειακό, το σχολικό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.
Συνοψίζοντας, ο άνθρωπος είναι ένα κοινωνικό ον. Είναι κρίμα, λοιπόν, να βάζουμε μόνοι μας προσκόμματα στη ζωή μας. Η περίοδος της πανδημίας ήταν δύσκολη και προκάλεσε πολλά προβλήματα, τα περισσότερα από τα οποία φαντάζουν άλυτα. Αλλά είμαστε πάντα εδώ για να παλεύουμε, και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ στη ζωή μας όσες δυσκολίες και αν έχουμε να διαχειριστούμε. Για αυτό ακριβώς πρέπει να βγούμε έξω να μιλήσουμε, να χαμογελάσουμε, και φυσικά, να αγαπήσουμε ξανά τον εαυτό μας και τους άλλους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Οι συνέπειες του κορονοϊού στο ψυχικό πεδίο, apsych.med.uoa.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κορονοϊός: Εγκλεισμός και επιπτώσεις στην Ψυχολογία και τις Διατροφικές Διαταραχές, mednutrition.gr, διαθέσιμο εδώ
- Everyone Included: Social Impact of COVID-19, un.org, διαθέσιμο εδώ
