Της Δήμητρας Βαξεβάνη,
Προτού γνωρίσουμε τον περίφημο μύθο του Ερμαφρόδιτου και της Σαλμακίδας, είναι σκόπιμο να διαλευκανθεί –από επιστημονική άποψη– η ορολογία «Ερμαφρόδιτος». Στη βιολογία, ερμαφρόδιτος οργανισμός ορίζεται εκείνος ο οργανισμός, που διαθέτει –ήδη από την αρχή της ζωής του– φυσιολογικά, ταυτόχρονα αρσενικά και θηλυκά γεννητικά όργανα.
Στον κόσμο της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, ο Ερμαφρόδιτος ήταν ο γιος του Ερμή και της Αφροδίτης, εξού και η προέλευση του ονόματός του. Ο ίδιος πήρε τα θετικά χαρακτηριστικά και των δύο γονέων του, την ευστροφία και την εξυπνάδα του πατέρα του και την ιδιαίτερα εντυπωσιακή ομορφιά της μητέρας του. Κατά την παιδική του ηλικία, την ανατροφή του Ερμαφρόδιτου ανέλαβαν οι Νύμφες. Το φαινόμενο αυτό δεν ήταν σπάνιο, καθώς οι περισσότεροι θεοί δεν ασχολούνταν με την ανατροφή και διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους.
Όταν ο Ερμαφρόδιτος μεγάλωσε δεν είχε –πλέον– ανάγκη τις φροντίδες και τις περιποιήσεις των Νυμφών. Έτσι, ο νεαρός θεϊκός γόνος ανέλαβε ο ίδιος τα ηνία της μετέπειτα ζωής του. Μια μέρα, ταξιδεύοντας στα νοτιοδυτικά παράλια της Μικράς Ασίας, βρέθηκε στην περιοχή της Καρίας. Συγκεκριμένα, στην πηγή της Σαλμακίδας, μιας εκθαμβωτικής λίμνης με κρυστάλλινα νερά, όπου ζούσε κρυμμένη η ομώνυμη νύμφη.
Ενώ η νύμφη Σαλμακίδα χτένιζε με περηφάνια τα ολόξανθα μακριά μαλλιά της, ξαφνικά στο οπτικό της πεδίο εμφανίστηκε ο Ερμαφρόδιτος. Η νύμφη μαγεύτηκε ακαριαία από τη γοητεία που εξέπεμπε ο νέος άνδρας και τον ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα. Μάλιστα, πείσμωσε σε τέτοιον βαθμό, επιθυμώντας να τον κάνει δικό της, αδιαφορώντας για το κόστος που θα είχε η συμπεριφορά της.
Ωστόσο, ο γοητευτικός Ερμαφρόδιτος, αρνούμενος να ενδώσει στα ερωτικά θέλγητρα της Σαλμακίδας, έπεσε στην παγίδα που του είχε στήσει. Η νύμφη προσποιήθηκε αδιαφορία για την απόρριψη του Ερμαφρόδιτου και απομακρύνθηκε από την πηγή. Στάθηκε, όμως, σε μια περίοπτη θέση, ώστε να μπορεί να τον παρακολουθεί, χωρίς εκείνη να γίνεται αντιληπτή από αυτόν.
Μετά από λίγη ώρα, ο Ερμαφρόδιτος αποφάσισε να κολυμπήσει στα πεντακάθαρα νερά της πηγής γυμνός. Η νεαρή νύμφη, χωρίς να χάσει την ευκαιρία, μπήκε ολόγυμνη στο νερό. Αμέσως κολύμπησε με φόρα πάνω του και άρχισε αδιάκοπα να τον σφιχταγκαλιάζει και να τον φιλάει. Ο Ερμαφρόδιτος απεγνωσμένα προσπαθούσε να γλυτώσει, καθώς δεν ήθελε σε καμία περίπτωση να πλαγιάσει μαζί της.
Η νύμφη απελπισμένη από τις άκαρπες προσπάθειές της, που δε μετέβαλαν τη στάση του Ερμαφρόδιτου, άρχισε να εκλιπαρεί τους θεούς, να την ενώσουν με τον Ερμαφρόδιτο για πάντα, κάνοντάς τους ένα. Έτσι κι έγινε! Οι θεοί του Ολύμπου δημιούργησαν ένα πλάσμα με αρρενωπά και θηλυπρεπή χαρακτηριστικά, ταυτόχρονα.
Όταν ο Ερμαφρόδιτος αντιλήφθηκε τι του είχε συμβεί, απογοητευμένος ικέτευσε τους γονείς του, όποιος άνθρωπος αρσενικού γένους έπεφτε στο μέλλον στην πηγή, να εξερχόταν από αυτή μισός άντρας και μισός γυναίκα. Αμέσως, ο Ερμής και η Αφροδίτη εισάκουσαν τις προσευχές του τέκνου τους και τις έκαναν πραγματικότητα. Στο εξής, όποιος κολυμπούσε στα καταπράσινα ύδατα της λίμνης αποκτούσε διττή φύση. Πάνω σε αυτόν τον μύθο, βασίστηκε η επιστημονική κοινότητα και ονομάζει τη γενετική αυτή ιδιαιτερότητα –έως και σήμερα– με τον όρο «Ερμαφρόδιτος».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ερμαφρόδιτοι: Διαφορετικότητα ή κατάρα, simerini.sigmalive.com, Διαθέσιμο εδώ
- Πώς ο Ερμαφρόδιτος έγινε μισός άνδρας και μισός γυναίκα. Ήταν ο όμορφος γιος του Ερμή και της Αφροδίτης που απέρριψε τον έρωτα της Σαλμακίδας. Τι συνέβη πάνω στην ερωτική πάλη, mixanitouxronou.gr, Διαθέσιμο εδώ