Της Παναγιώτας Βέργου,
Ήταν το 1930, όταν οι επιστήμονες Wolff, Parkinson και White ανακάλυψαν την ύπαρξη χαρακτηριστικής «προδιέγερσης» στο ηλεκτροκαρδιογράφημα ορισμένων ασθενών που παρουσίαζαν συχνά ταχυκαρδίες. Οι ίδιοι τότε άνοιξαν τον δρόμο για την τεκμηρίωση μιας νέας, συγγενούς καρδιολογικής διαταραχής που ονομάστηκε Wolff-Parkinson-White Σύνδρομο(WPW) ή αλλιώς Σύνδρομο Προδιέγερσης. Το ανωτέρω σύνδρομο οφείλεται στην ύπαρξη μιας επιπρόσθετης, μη φυσιολογικής ηλεκτρικής διόδου μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών, που μπορεί να διαταράξει τον καρδιακό ρυθμό, προκαλώντας ταχυκαρδίες στους ασθενείς.
Ας εξηγήσουμε, όμως, αρχικά τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχάνεται η φυσιολογική ηλεκτρική αγωγιμότητα της καρδιάς.
Η καρδιά απαρτίζεται από 2 άνω κοιλότητες, τους κόλπους και 2 κάτω κοιλότητες, τις κοιλίες, ενώ ο βασικός της ρόλος είναι η μεταφορά του αίματος σε ολόκληρο τον οργανισμό. Απαραίτητη προϋπόθεση για να επιτευχθεί η βασική της αυτή λειτουργία είναι η σύσπασή της. Η σύσπαση αυτή επιτυγχάνεται μέσω του φλεβοκόμβου (ο φυσικός βηματοδότης της καρδιάς), ο οποίος εντοπίζεται στον δεξιό κόλπο. Με βάση τα ερεθίσματα που δέχεται, ο φλεβόκομβος παράγει ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο αρχικά διοχετεύεται στον αριστερό κόλπο και έπειτα μέσω του κολποκοιλιακού κόμβου μεταδίδεται στις κοιλίες, καθώς οι κολποκοιλιακές αύλακες που συνδέουν τους κόλπους με τις κοιλίες είναι αδιαπέραστες από το ηλεκτρικό ρεύμα.
Κατά την εμβρυογένεση ορισμένων ατόμων, διαμορφώνονται ορισμένες παθολογικές ασυνέχειες στο «μονωτικό υλικό» των κολποκοιλιακών αυλάκων, με αποτέλεσμα να προκύπτει επιπρόσθετη ηλεκτρική σύνδεση μεταξύ των κόλπων και των κοιλιών –τα παραπληρωματικά δεμάτια–, τα οποία παρακάμπτουν τον κολποκοιλιακό κόμβο, διεγείροντας πρόωρα τις κοιλίες. Το ηλεκτροκαρδιογράφημα αυτής της παθολογικής κατάστασης παίρνει χαρακτηριστική εικόνα «προδιέγερσης».
Το σύνδρομο θεωρείται σπάνιο, καθώς εντοπίζεται σε ποσοστό 0,15-0,25% του γενικού πληθυσμού. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί και θα ανακαλύψουν το σύνδρομο ως τυχαίο εύρημα στο πλαίσιο τυπικού καρδιολογικού ελέγχου με διενέργεια ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Ωστόσο, 1 στους 5 ασθενείς θα εμφανίσει ταχυκαρδίες κάποια στιγμή στη ζωή του, οι οποίες γίνονται αντιληπτές ως αίσθημα παλμών, ζάλη και κόπωση, με αποτέλεσμα να συγχέονται συχνά με κρίσεις άγχους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί ακόμη και αιφνίδιος θάνατος λόγω ανακοπής της καρδιάς.
Παρά τη σπανιότητα και δεδομένων των επιπλοκών του συνδρόμου, η ζωή των ασθενών διακυβεύεται, για αυτό συνήθως οι καρδιολόγοι προβαίνουν σε θεραπευτική αντιμετώπιση του συνδρόμου μετά τη διάγνωσή του. Σε πρώτο επίπεδο, η θεραπεία ξεκινά συντηρητικά με τη συνταγογράφηση αντιαρρυθμικών φαρμάκων, όπως η αμιωδαρόνη και η προκαϊναμίδη, προκειμένου να εξαλειφθούν οι ταχυκαρδίες. Ωστόσο, αν έπειτα από σχετική ιατρική παρακολούθηση, δεν επανέλθει ο καρδιακός ρυθμός σε φυσιολογικά επίπεδα, ο καρδιολόγος μπορεί να προβεί σε πιο επεμβατικές μεθόδους, όπως είναι η καρδιοανάταξη με ηλεκτρικό σοκ.
Οριστική αντιμετώπιση του ανώμαλου καρδιακού ρυθμού είναι η καταστροφή του επιπρόσθετου παθολογικού δεματίου. Η διαδικασία περιλαμβάνει την εισαγωγή ειδικού καθετήρα μέσω φλέβας στην περιοχή της καρδιάς που εντοπίζεται το παραπληρωματικό δεμάτιο και την καταστροφή του είτε με ραδιοσυχνότητα (θερμική) είτε με εφαρμογή πολύ χαμηλής θερμοκρασίας (ψύχος). Σε περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η διεξαγωγή και άλλων καρδιολογικών επεμβάσεων, υπάρχει και η δυνατότητα ανοιχτού χειρουργείου καρδιάς.
Συμπερασματικά, το Wolff-Parkinson-White είναι ένα σύνδρομο που δεν χρειάζεται να προκαλεί πανικό στον γενικό πληθυσμό, καθώς εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να αποφευχθεί. Εφόσον, όμως διαγνωσθεί, θεωρούνται απαραίτητες η ιατρική παρακολούθηση και η εφαρμογή των κατευθυντήριων οδηγιών του ειδικού καρδιολόγου. Ειδικότερα, συνιστάται η τήρηση ενός υγιεινού διαιτολογίου, η διατήρηση φυσιολογικού βάρους, η παρακολούθηση της αρτηριακής πίεσης και φυσικά ο περιορισμός του καπνίσματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Wolff-Parkinson-White (WPW) syndrome, mayoclinic.org. Διαθέσιμο εδώ
- Wolff-Parkinson-White Syndrome, hopkinsmedicine.org. Διαθέσιμο εδώ
