Του Οδυσσέα Παπαγιάννη,
Ελλάδα και κρίση: δύο λέξεις που φαίνεται πως δυστυχώς δεν μπορούν να αποχωριστούν η μία την άλλη. Η χώρα μας πριν από δώδεκα χρόνια έμπαινε σε μια φάση που ελάχιστοι θέλουν να θυμούνται και πολλοί επλήγησαν από αυτή. Ήταν η ισχυρότατη οικονομική κρίση η οποία λύγισε την ελληνική οικονομία και κοινωνία και οδήγησε αρκετά νοικοκυριά και συμπολίτες μας από τη λιτότητα έως και την εξαθλίωση. Η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα που πέρασε από τόσα μέτρα και μνημόνια, αναγκάστηκε πολλές φορές να μειώσει την αξιοπρέπειά της και να σκύψει το κεφάλι στις μεγάλες δυνάμεις και τους δανειστές. Ο λαός άλλοτε εξαγριωνόταν και άλλοτε πίστευε τους πολιτικούς φορείς και τις υποσχέσεις, έχοντας μια κρυφή ελπίδα πως όλα θα αλλάξουν προς το καλύτερο. Ο διχασμός και η ένταση κυριαρχούσαν, η φτώχεια και η ανεργία κάλπαζαν και η χώρα μετρούσε πληγές. Τα όνειρα της νέας γενιάς γκρεμίστηκαν, ενώ και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες είδαν κόπους ζωής να κάνουν φτερά και τα μαγαζιά τους να κατεβάζουν ρολά. Στο επενδυτικό πεδίο, φυσικά, κανείς δεν ήθελε να επενδύσει σε μια οικονομία που ρήμαζε.
Η χώρα βρίσκονταν σε διαρκές φλερτ με την έξοδό της από το Ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ και οι ευρωπαίοι συμπολίτες μας αντιμετώπιζαν τους Έλληνες υποτιμητικά με την εικόνα και την αξιοπιστία της χώρας μας να έχουν υποστεί σοβαρή φθορά. Η συνολική κατάσταση ευνόησε την άνοδο του λαϊκισμού και της πόλωσης, γεγονός που επιβάρυνε αρνητικά την κοινωνία, και ο ορίζοντας φαινόταν όλο και πιο μακριά. Ακόμη, κλονίστηκε και η εικόνα της Ε.Ε. για τους Έλληνες οι οποίοι ήθελαν να πετάξουν αυτή την ταυτότητα από πάνω τους αφού ένιωθαν υποτέλεια προς τον θεσμό και συχνά έριπταν την ευθύνη για τη συγκυρία στην οποία ζούσαν σε αυτόν, θεωρώντας πως τα μέτρα είχαν τιμωρητικό χαρακτήρα.
Παρά όμως όλες αυτές τις δυσκολίες και με την παραδοχή πλέον από τους δανειστές και την Ευρώπη πως τα μέτρα ήταν αυστηρά και σε περιπτώσεις εξουθενωτικά, ο ελληνικός λαός κατάφερε, μετά από μεγάλο αγώνα, στερήσεις και πίεση να ορθοποδήσει και να συμβάλει εκ νέου στην ανοικοδόμηση της οικονομίας της χώρας. Δεν επέτρεψε στον εαυτό του να φτάσει στην εξαθλίωση, αλλά με μεγάλη υπομονή, θάρρος και πείσμα έδειξε σε όλη την Ευρώπη πως έχει στοιχεία αγωνιστή και δεν λυγίζει εύκολα, κάνοντας μια αυτοκριτική για τα λάθη του παρελθόντος και έχοντας το βλέμμα στραμμένο προς τα εμπρός. Μιλάμε λοιπόν για μια θυσία του ελληνικού λαού που φαίνεται, όμως, πως δεν πήγε χαμένη καθώς μετά από μια δύσκολη δεκαετία ήρθε και πάλι το φως.
Σήμερα, μετά από σχεδόν δώδεκα χρόνια από την αρχή της κρίσης, η Ελλάδα φαίνεται πως έχει αφήσει για τα καλά αυτές τις ημέρες πίσω, έχοντας κλείσει αυτό το κεφάλαιο και βγαίνοντας εντέλει από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας. Διεθνείς και αξιόπιστοι οίκοι μιλούν για την πρόοδο της χώρας με τα καλύτερα λόγια, ενώ διαθέτει άλλο πρόσωπο στη διεθνή και ευρωπαϊκή σκηνή. Η εικόνα της έχει βελτιωθεί και πλέον υπάρχει σεβασμός και όχι περιθωριοποίηση, ενώ χαίρει και αναγνώρισης ως ισότιμου μέλους και παίκτη με προοπτικές. Εμφανής είναι και η διαφορά στο κοινωνικό επίπεδο, καθώς οι πολίτες πλέον αισθάνονται την αλλαγή και έχουν βελτιωμένη ψυχολογία και οι νέοι μπορούν να χτίσουν βάσεις με μεγαλύτερη βεβαιότητα, να σπουδάσουν και να επενδύσουν. Επιπρόσθετα, η χώρα έχει σημειώσει επιτυχίες σε διπλωματικό επίπεδο και έχει βελτιώσει αισθητά την εικόνα της συγκριτικά με το πώς την έβλεπαν την περίοδο της κρίσης, ενώ οι Έλληνες επιχειρηματίες άρχισαν και πάλι να διαπρέπουν εντός και εκτός συνόρων με τις ιδέες και τα project τους.
Η Ελλάδα έπρεπε να υπερπηδήσει εμπόδια και να νικήσει τον κακό της εαυτό, να αλλάξει νοοτροπία και να συμμορφωθεί σε κανόνες. Και τα κατάφερε, βρισκόμενη πλέον σε ένα νέο πλαίσιο. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., μέσα από τη διακυβέρνηση του από το 2015, πετυχαίνει συμβιβασμούς με τους δανειστές, εφαρμόζει (σκληρά) μέτρα, μα καταφέρνει να βγάλει την κοινωνία και την οικονομία όρθια από την κρίση με ένα νέο κλίμα και μια νέα προοπτική. Οι πολίτες βγήκαν από αυτό κουρασμένοι από τα συνεχή μέτρα όλα αυτά τα χρόνια και αποζητούσαν μια ανάσα μετά από όλες τις θυσίες τους, μα περήφανοι για την εξέλιξη αυτή. Η τότε κυβέρνηση κατάφερε εντέλει να ρυθμίσει τις συντάξεις, να μειώσει τον ΕΝΦΙΑ και τον ΦΠΑ στην εστίαση, επήλθε δημοσιονομική σταθερότητα και ρύθμιση του χρέους, ενώ αναπτύχθηκε σταδιακά η οικονομία με καλύτερους μισθούς και προοπτικές για μικρές και νέες επιχειρήσεις. Ακόμη, το τραπεζικό σύστημα άρχισε να σταθεροποιείται, όπως και το ασφαλιστικό. Η γενικότερη αυτή συνθήκη, τόνωσε σε κάποιο βαθμό την αυτοπεποίθηση του κουρασμένου μέσου Έλληνα.
Το 2019, η Νέα Δημοκρατία έρχεται και λαμβάνει τη σκυτάλη και συνεχίζει. Κάνει ένα άνοιγμα και προσελκύει επενδυτές οι οποίοι ανταποκρίνονται στο κάλεσμα και έρχονται στη χώρα μεγάλες εταιρίες και οίκοι οι οποίοι παρέχουν νέες θέσεις εργασίας στην αγορά και έσοδα στο κράτος. Γίνονται μεγάλες επενδύσεις σε λιμάνια, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τουρισμό και ακίνητα αλλά και σε τομείς της τεχνολογίας. Πραγματοποιήθηκε αύξηση στον κατώτατο μισθό, παροχή επιδομάτων σε ευάλωτες ομάδες αλλά και επενδύσεις της ίδιας της χώρας στην αμυντική βιομηχανία, πράγμα που φανερώνει μια υγεία στην οικονομία. Υπάρχει αύξηση πωλήσεων στη λιανική, άνοδος των καταθέσεων και οικονομική αυτονομία, μεγάλα έσοδα από τον τουρισμό και σημαντικά ποσοστά εξαγωγών, γεγονός που αναδεικνύει πως το χρήμα κινείται στην αγορά. Βλέποντας την κατάσταση και τις προοπτικές της χώρας, οι ξένοι οίκοι και επενδυτές επιλέγουν την Ελλάδα ως κατάλληλο τόπο και πυλώνα σταθερότητας για να επενδύσουν τα κεφάλαιά τους και να επεκτείνουν τις επιχειρήσεις τους.
Μπορεί η χώρα να αδιαφόρησε για τα χρέη, τις οφειλές και τον προϋπολογισμό και να οδηγήθηκε σε σκοτεινά χρόνια με χρέη, ανεργία και ακραία λιτότητα, όμως, μέσα από τους αγώνες και τις θυσίες των πολιτών της, κατόρθωσε και γύρισε σελίδα αφήνοντας αυτό το κεφάλαιο στο χρονοντούλαπο της ιστορίας ως πικρή ανάμνηση. Πλέον η ανεργία έχει μειωθεί, η κοινωνία έχει αλλάξει ψυχολογία, υιοθετούνται νέα project και προγράμματα και το μέλλον φαίνεται διαφορετικό. Ο κόσμος, όμως, βρίσκεται αντιμέτωπος με μια νέα κρίση η οποία επηρεάζει και την Ελλάδα. Υπάρχει ο κίνδυνος να γυρίσουμε στην αβεβαιότητα και σε δύσκολα μονοπάτια. Απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί και ψυχραιμία και όχι επιπολαιότητα. Οφείλει ο πολιτικός κόσμος να υιοθετήσει τη λύση των συνεργασιών, αφού η αστάθεια δεν βοηθά στο πολιτικό και οικονομικό τοπίο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η Ελλάδα βγήκε από τη χαμένη δεκαετία: Αισιόδοξη παρά τις αβεβαιότητες η JP Morgan, moneyreview.gr, διαθέσιμο εδώ
- 2010-2019: Η δεκαετία των ανατροπών σε οικονομία και πολιτική, naftemporiki.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ελλάδα: Από την εποχή των μνημονίων στο τέλος της ενισχυμένης εποπτείας, gr.euronews.com, διαθέσιμο εδώ
- Τα τρία σημεία που διαχωρίζουν την Ελλάδα του σήμερα από την κρίση του 2010, gobhma.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τώρα ξεμπερδέψαμε με τα μνημόνια: Τίτλοι τέλους στην κρίση μετά από 12 χρόνια -Εκτός ενισχυμένης εποπτείας η Ελλάδα, iefimerida.gr, διαθέσιμο εδώ
