Του Δημήτρη Σπυριδάκη,
Ο θάνατος της Mahsa Amini, πριν περίπου δύο μήνες, στις 16 Σεπτεμβρίου, προκάλεσε τη θλίψη και τον εκνευρισμό σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η 22χρονη ξυλοκοπήθηκε από την «Αστυνομία Ηθών» του Ιράν μέχρι θανάτου, επειδή δεν φορούσε σωστά το χιτζάμπ. Έκτοτε, σειρά διαδηλώσεων έχει ξεσπάσει σε ολόκληρη την χώρα με τις διαμαρτυρίες να είναι αρκετά έντονες σε κάποιες περιοχές. Πρόσφατα, έγινε γνωστό πως παραπάνω από 30 διαδηλωτές βρέθηκαν στον θάνατο στο πλαίσιο διαδηλώσεων στο δυτικό Ιράν, το οποίο, μάλιστα, χαρακτηρίζεται από πλειοψηφία Κουρδικών πληθυσμών. Τι ακριβώς συμβαίνει, όμως, στο δυτικό Ιράν και πως θα εξελιχθεί η κατάσταση τους επόμενους μήνες;
Καταρχάς, ποιά είναι η αιτία που οδήγησε αυτό το κύμα οργής και αντίστασης στο ισλαμικό καθεστώς του Ιραν; Ο θάνατος της Mahsa Amini είναι μονάχα η αφορμή για να ξεσπάσει όλη αυτή η λαϊκή δυσαρέσκεια. Ο πραγματικός λόγος είναι η συσσωρευμένη ενόχληση των πολιτών του Ιραν ενάντια στο ανέλευθερο ισλαμικό καθεστώς που κυβερνάει απολυταρχικά τη χώρα και δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει βία για να επιβάλλει την συμμόρφωση των πολιτών. Στο δυτικό Ιραν η αλήθεια είναι πως οι σχέσεις ανάμεσα σε Ιρανούς και Κούρδους ήταν πάντα τεταμμένες. Οι τελευταίοι συχνά δείχνουν τη εναντίωσή τους στο καθεστώς της Τεχεράνης, ενώ προωθούν ανοιχτά τον Κουρδικό εθνικισμό με σκοπό την αυτονομία τους. Οι Κούρδοι αποτελούν μια εθνότητα η οποία καταπιέζεται χρόνια από την κεντρική κυβέρνηση του Ιράν, ακομη και δεκαετίες πριν την ισλαμική επανάσταση του 1978.
Φαίνεται πως το καθεστώς του Ιράν έχει περάσει στην «αντεπίθεση» εφαρμόζοντας μέτρα σκληρής καταστολής προκειμένου να θέσει την έκρυθμη κατάσταση των δύο προηγουμένων μηνών σε έναν έλεγχο. Εκεί βασίζεται και η στοχευμένη επίθεση έναντι των Κουρδικών πληθυσμών, οι οποίοι αντιμετωπίζονται ως «αποδιοπομπαίοι τράγοι». Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση προχώρησε σε ταύτιση των Κούρδων με αριστερές ομάδες που βρίσκονται πίσω από την πρόκληση των διαδηλώσεων. Πριν λίγες μέρες, το καθεστώς και συγκεκριμένα οι Φρουροί της Επανάστασης, η οποία είναι μια επίλεκτη ομάδα των Ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, προχώρησε στο βομβαρδισμό των εγκαταστάσεων του Δημοκρατικού του Ιρακινού Κουρδιστάν (PDKI) και της ιρανικής κουρδικής αυτονομιστικής οργάνωσης Κομάλα. «Αυτές οι τυφλές επιθέσεις έγιναν την ώρα που το ιρανικό τρομοκρατικό καθεστώς είναι ανίκανο να σταματήσει τις διαδηλώσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη στο (ιρανικό) Κουρδιστάν» ανακοίνωσε χαρακτηρηστικά το PDKI.
Είναι αρκετά σημαντικό να σταθούμε στην ανθρωπιστική διάσταση του ζητήματος. Οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το καθεστώς του Ιράν είναι πλέον καθημερινότητα. Εκατοντάδες διαδηλωτές έχουν τραυματιστεί σοβαρά ή έχουν χάσει τη ζωή τους τους τελευταίους δύο μήνες. Σύμφωνα με στοιχεία, οι θάνατοι ξεπερνάνε τους 300, μεταξύ αυτών και 14 παιδιά, ενώ οι συλλήψεις τις 14.000. Μάλιστα, αποφασίστηκε από το Συμβούλιο του ΟΗΕ η σύσταση επιτροπής η οποία θα ερευνήσει τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Ιράν.
Φτάνοντας προς το τέλος της ανάλυσης, είναι σκόπιμο να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα. Έχουμε τον θάνατο μιας νεαρής κοπέλας στον βωμό του σκοταδισμού και της τυφλής υπακοής στο καθεστώς και στη θρησκεία (στην περίπτωση του Ιράν αυτά τα δύο ταυτίζονται). Ως αντίδραση του γεγονότος αυτού, υπήρξε μια τεράστια κινητοποίηση ενός μέρους του λαού του Ιράν ενάντια στο καθεστώς. Τώρα βλέπουμε ένα καθεστώς απελπισμένο και στριμωγμένο, το οποίο δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει βία για να παραμείνει στη θέση του. Ο λαός ήταν αυτός που οδήγησε στην Ισλαμική Επανάσταση, θα είναι αυτός που θα δώσει τέλος στο ίδιο ισλαμικο καθεστώς;
Κλείνοντας, το γεγονός οτι στο Ιράν συμβαίνουν αυτή τη στιγμή ξεκάθαρες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι γεγονός. Η διεθνής κοινότητα, δυστυχώς, ελάχιστα μπορεί να κάνει για την αποτροπή των παραβιάσεων αυτών. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να ελπίζουμε, να ελπίζουμε πως ο ίδιος ο λαός του Ιράν θα προκαλέσει την ανατροπή αυτού του αυταρχικού καθεστώς και θα στραφεί προς τη δημοκρατία και τον κοσμικισμό. Ποτέ δεν είναι αργά για έναν «διαφωτισμό» που θα αφανίσει κάθε είδος σκοταδισμού.
