Του Θάνου Αβαρικιώτη,
Το γνωστό σε όλους Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) θεωρείται ένας από τα βασικότερα μακροοικονομικά μεγέθη, καθώς αποτελεί τον κύριο τρόπο μέτρησης του οικονομικού μεγέθους μιας χώρας. Είναι, όμως, απαραίτητο να διασαφηνιστεί ακριβώς η έννοια του.
Το Α.Ε.Π. ορίζεται ως το σύνολο των τελικών αγαθών –δηλαδή αγαθών έτοιμα προς κατανάλωση– και υπηρεσιών που παράγονται σε μια χώρα για μια ορισμένη περίοδο, συνήθως κάθε έτος. Για παράδειγμα, οι τιμές όλης της παραγωγής ελαιόλαδου, όλων των λογιστικών υπηρεσιών που προσφέρθηκαν και γενικότερα ό,τι παράχθηκε στην Ελλάδα και ήταν έτοιμο για κατανάλωση σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα προστίθενται, ώστε να βρεθεί το Α.Ε.Π. της χώρας, σε όποια χώρα και αν τελικά καταναλώθηκαν. Συνεπώς, όσα περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες παράγει μια χώρα τόσο μεγαλύτερο το Α.Ε.Π., και όσο μεγαλύτερο το Α.Ε.Π. τόσο πιο πλούσια είναι θεωρητικά η χώρα. Επίσης, συγκρίνοντάς το με αυτό των προηγούμενων ετών, μπορούμε να εξάγουμε κάποια συμπεράσματα για την εξέλιξη της οικονομίας του κράτους.
Γίνεται αντιληπτό πως κάθε χώρα στοχεύει σε αύξηση του Α.Ε.Π. της, ώστε να δείχνει οικονομικά ισχυρή στους πολίτες της, σε άλλες χώρες, αλλά και σε επενδυτές, καθώς αυτό το μέγεθος είναι ένα δείγμα ευημερίας. Έτσι, πολλές χώρες προσπαθούν να φουσκώσουν όσο το δυνατόν πιο πολύ το Α.Ε.Π. τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα θεωρείται η τακτική της Ελλάδας το 2006. Η τότε κυβέρνηση, προσπαθώντας να αυξήσει το Α.Ε.Π. της οικονομίας, προσμέτρησε σε αυτό και κάποιες δραστηριότητες της παραοικονομίας, όπως την πορνεία, με αποτέλεσμα τη διόγκωση του Α.Ε.Π. κατά 25%. Με αυτόν τον τρόπο προσπάθησε να πιέσει προς τα κάτω τον λόγο του ελληνικού χρέους προς Α.Ε.Π., να πείσει τις αγορές πως όλα βαίνουν καλώς, αλλά και να δημιουργήσει μια αίσθηση ανάπτυξης στη χώρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, βέβαια, εκείνη την εποχή δεν ήταν σύμφωνη με αυτή την τακτική και έτσι η Ελλάδα επανεκτίμησε το Α.Ε.Π. της, χωρίς να τις λάβει υπόψιν της. Το αποτέλεσμα του νέου Α.Ε.Π. ήταν σαφώς μικρότερο, με την αύξηση να αγγίζει το ποσοστό του 9,6%.
Το 2014, όμως, η ίδια Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν εκείνη που ψήφισε μια νέα οδηγία για τον υπολογισμό του Α.Ε.Π., στην οποία είχε δοθεί η εντολή να συμπεριλαμβάνονται σε αυτό και οικονομικοί τομείς, όπως αυτοί της πορνείας και τα ναρκωτικά, αλλά και οι επενδύσεις στην ανάπτυξη. Μια απόφαση που θα έφερνε τα πάνω κάτω στον υπολογισμό του. Οι κλάδοι αυτοί δημιουργούν έσοδα τεραστίων διαστάσεων, καθώς τα ποσά που καταναλώνονται είναι υπέρογκα. Για παράδειγμα, η εισαγωγή της πορνείας μεταβάλλει κατά πολύ το Α.Ε.Π. στις σύγχρονες οικονομίες. Τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Στη Γερμανία είχε υπολογιστεί το 2013 ότι τα έσοδα από αυτόν τον κλάδο ανέρχονται στα €14,6 δις, ενώ αν αφαιρέσουμε τα έξοδα λειτουργίας των επιχειρήσεων αυτών, το καθαρό κέρδος φτάνει τα €7,3 δις. Στην Ολλανδία έχει υπολογιστεί πως η πορνεία και τα ναρκωτικά έχουν την ίδια συνεισφορά στο Α.Ε.Π. όσο αυτή της κατανάλωσης των τυριών. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, την επίδραση που έχουν αυτοί οι τομείς στο συγκεκριμένα οικονομικό μέγεθος, αφού κάθε άλλο παρά αμελητέα μπορούν να θεωρηθούν τα ποσά αυτά.
Προφανώς η απόφαση αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης μόνο τυχαία δεν είναι, αφού με την καινούργια οδηγία η Ευρώπη παρουσιάζει μια συνολική βελτίωση του Α.Ε.Π. της, καθώς αυτό αυξάνεται κατά 2,4%. Αποτέλεσμα αυτού είναι η μείωση του χρέους ως ποσοστό του Α.Ε.Π. κατά περίπου 2,3%. Έτσι, παρουσιάζεται η Ευρώπη ως μια πιο υγιής αγορά, δημιουργώντας ευνοϊκό κλίμα προς εκείνη, καθώς θα προσελκύει περισσότερους επενδυτές.
Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως το νόμισμα έχει πάντα δύο όψεις. Από την άλλη πλευρά, η παραπάνω απόφαση έχει αρνητικό αντίκτυπο σε χώρες όπως η Σουηδία, όπου η εθνική συμμετοχή στον κοινοτικό προϋπολογισμό γίνεται με γνώμονα το αναθεωρημένο προς τα πάνω Α.Ε.Π. Έτσι, τέτοιες χώρες αναγκάστηκαν να πολλαπλασιάσουν την οικονομική συμβολή τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σεξ, ναρκωτικά και όπλα για το ΑΕΠ, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ο υψηλός τζίρος από την πορνεία και τα ναρκωτικά ενισχύει το ΑΕΠ, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- ΕΕ: Θα μετρά ναρκωτικά και πορνεία στο ΑΕΠ για να ρίξει το δημόσιο χρέος, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
