Της Ιωάννας Λυμιώτη,
Τα τελευταία χρόνια, λόγω της παγκόσμιας περιβαλλοντικής αλλά και οικονομικής κρίσης, εμφανίζονται όλο και περισσότερες τάσεις για υιοθέτηση πιο βιώσιμων επίλογων κατά τη διαμόρφωση της γκαρνταρόμπας μας. Οι συγκεκριμένες τάσεις ξεκινούν συνήθως από τα social media και τους influencers, οι οποίοι επιδιώκουν να προσεγγίσουν το ευρύτερο κοινό προβάλλοντας έξυπνες και οικονομικές λύσεις για τη δημιουργία προσωπικού στυλ. Η μεγάλη απήχηση των συγκεκριμένων “trends” όμως στο κοινό έχει οδηγήσει την ίδια τη βιομηχανία της μόδας, καθώς και τους celebrities που την εκπροσωπούν, στην αποδοχή και συμπερίληψη των παραπάνω τάσεων στη μαζικά προωθούμενη κουλτούρα μόδας.
Ανάμεσα στις τάσεις αυτές, υπάρχουν κάποιες που ξεχώρισαν και καθιερωθήκαν όπως το thrifting, η αγορά δηλαδή μεταχειρισμένων ρούχων καθώς και η λεγομένη capsule wardrobe, δηλαδή η κατοχή λίγων ρούχων που συνδυάζονται μεταξύ τους και δίνουν διαφορετικά σύνολα. Ίσως, όμως, η πιο εύκολα εφαρμόσιμη αλλά και οικονομική πρακτική είναι το upcycling ή στα ελληνικά, η δημιουργική ανακύκλωση ρούχων. Ο όρος αυτός στην ουσία περιγράφει τη διαδικασία μεταποίησης και αναδιαμόρφωσης ρούχων που ήδη έχουμε σε κάτι διαφορετικό. Δεν πρόκειται για μια νέα ανακάλυψη, καθώς το upcycling είναι μια πρακτική που εφαρμοζόταν για δεκαετίες προτού την επικράτηση της fast fashion και αποτελούσε μάλλον τον κανόνα και όχι την εξαίρεση.
Πράγματι, πριν την επικράτηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων και τη διείσδυση της μόδας σε οικονομικά μαγαζιά, η αξία των ρούχων ήταν πολύ μεγαλύτερη και η χρήση τους δεν εξαντλούνταν μέσα σε 1-2 χρόνια. Όταν κάποιο ρούχο φθειρόταν ή πάλιωνε, η πρώτη λύση ήταν η επιδιόρθωση και όχι η αντικατάστασή του. Για τον λόγο αυτόν, μάλιστα, μέσα στο σπίτι υπήρχε σχεδόν πάντα κάποιος που γνώριζε έστω τα βασικά για τέτοιου είδους διορθώσεις, ενώ τα σχετικά επαγγέλματα άνθιζαν σε σχέση με τη σημερινή εποχή. Φυσικά, δεν ήταν συνήθεις μόνο οι διορθώσεις αλλά και οι μεταποιήσεις ρούχων, τόσο προκειμένου να εκσυγχρονιστεί ένα κομμάτι όσο και για να δοθεί σε κάποιον άλλον, περνώντας έτσι από γενιά σε γενιά.
Σήμερα, καθώς η μόδα έχει γίνει προσβάσιμη σε όλους και μέσω των οικονομικών επίλογων που προσφέρουν οι fast-fashion επιχειρήσεις, η ανά τακτά διαστήματα ανανέωση της γκαρνταρόμπας μας είναι δυνατή· δεν συνηθίζεται να επιδιορθώνουμε ή να μεταποιούμε τα υπάρχοντα ρούχα μας. Ωστόσο, τόσο οι περιβαλλοντικές ανάγκες, όπως προαναφέρθηκε, αλλά και η οικονομική ύφεση, επιβάλλουν να αναθεωρήσουμε την καταναλωτική μας συμπεριφορά. Εφαρμόζοντας την πρακτική του upcycling, μπορούμε να ανανεώνουμε κατά καιρούς την γκαρνταρόμπα μας χωρίς να προβαίνουμε σε συνεχή και μη απαραίτητα έξοδα. Ταυτόχρονα, αδειάζουμε την ντουλάπα από ρούχα παλιά που δεν φοράμε πια και πιάνουν απλώς χώρο, δίχως όμως να χρειαστεί και να τα αποχωριστούμε – διαδικασία που για πολλούς μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη.
Ακόμα, με αυτόν τον τρόπο αποφεύγουμε την οικονομική ενίσχυση fast-fashion επιχειρήσεων, αλλά και ορισμένων thrift μαγαζιών που εκμεταλλεύονται την κουλτούρα της επαναχρησιμοποίησης ρούχων και ανεβάζουν υψηλά τις τιμές επιδιώκοντας το κέρδος. Υιοθετώντας, μάλιστα, την πρακτική της δημιουργικής επαναχρησιμοποίησης ρούχων, μπορούμε να επενδύσουμε σε προϊόντα καλύτερης ποιότητας, στηρίζοντας και τοπικές επιχειρήσεις, τα οποία, παρ’ ότι μπορεί να είναι πιο ανεβασμένα σε τιμή, προσφέρονται για πολλαπλή χρήση και μεταποίηση.
Σε πρώτη ανάγνωση, η μεταποίηση ενός ρούχου φαίνεται να απαιτεί ορισμένες γνώσεις και τεχνικές δεξιότητες, κι επομένως να μην είναι για τον καθένα. Με ένα απλό, όμως, search στο YouTube ή στο TikTok, εμφανίζονται αμέτρητα βίντεο με έξυπνα hacks, προσβάσιμα από τον καθένα μας και χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία στην εκτέλεση. Για παράδειγμα, μπορούμε ξεκινώντας με ένα απλό λαστιχάκι μαλλιών ή ένα ψαλίδι και μια μεζούρα να αλλάξουμε το μήκος και την εφαρμογή σε παλιά μας μπλουζάκια. Ταυτόχρονα, αν είμαστε του πιο καλλιτεχνικού, μπορούμε να δοκιμάσουμε να χρωματίσουμε παλιά μας T-shirt, τσάντες και αθλητικά παπούτσια. Χρησιμοποιώντας ζώνες αλλά και άλλα αξεσουάρ, μπορούμε να μετατρέψουμε παλιά φορέματα σε μπλουζάκια και σε μίνι φούστες. Αν κάποιοι έχουν μάλιστα γνώσεις ραπτικής ή διαθέτουν ραπτομηχανή, οι επιλογές πολλαπλασιάζονται και πληθαίνουν, έχοντας μοναδικό όριο τη φαντασία του καθένα.
Είναι πάντως βέβαιο, πως αποφασίζοντας να ακολουθήσουμε την κουλτούρα του upcycling είτε λόγω δημιουργικής ανησυχίας, είτε ηθικής αντίληψης, είτε απλώς λόγω μόδας, δεν στηρίζουμε μόνο την «τσέπη» μας αλλά και το περιβάλλον. Kαι καθώς η ανάγκη για ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης είναι πιο επιτακτική από ποτέ, οφείλουμε έστω να δοκιμάσουμε μια από τις πολλές βιώσιμες προτάσεις που μας προσφέρονται απλόχερα μέσα από τα social media.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πώς να κάνετε upcycling τα ρούχα σας: Η τεχνική μεταποίησης ενός ρούχου κερδίζει έδαφος στον κόσμο της μόδας, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- 10 Ways to Upcycle Old Clothes, rd.com, διαθέσιμο εδώ
