Της Μαρίας Κελεπούρη,
«Έθελήσω τοῖσιν ἐξ ἀρχᾶς ἀπό Τλαπολέμου
ξυνόν ἀγγέλλων διορθῶσαι λόγον
Ἡρακλέος εὐρυσθενεῖ γένναι».
«Θέλω να πιάσω απ᾽ την αρχή γι᾽ αυτούς
και να ιστορήσω το καθετί από τον Τληπόλεμο αρχινώντας,
του Ηρακλή
τη γέννα τη λεοντόκαρδη».
Πίνδαρος, Έβδομος Ολυμπιόνικος
ΔΙΑΓΟΡΑΙ ΡΟΔΙΩΙ ΠΥΚΤΗΙ
Από τη φιγούρα του Τληπόλεμου, γιου του πιο ρωμαλέου ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, Ηρακλή, ο οποίος έκτισε τρεις πόλεις στο νησί της Ρόδου, τη Λίνδο, την Ιαλυσό και την Κάμειρο, επιλέγει να ξεκινήσει ο Πίνδαρος στον έβδομο Ολυμπιόνικο ύμνο του, αφιερωμένο στον γνωστό παλαιστή της αρχαιότητας, Διαγόρα. Φαίνεται πως ο λυρικός ποιητής γνωρίζει πολύ καλά τις μυθικές ιστορίες, τις οποίες αξιοποιεί για να αποδώσει την πυγμή και την απήχηση του αθλητή.
Εξίσου καλά αποδεικνύεται πως γνωρίζει και ο Γιάννης Παρασκευάς το μυθολογικό παρελθόν του τόπου του, αφού στο βιβλίο του Τληπόλεμος: Ροδίων Αρχηγέτης, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μπαρμπουνάκη, αναλαμβάνει να διηγηθεί ιστορίες της προφορικής παράδοσης που άφησαν το στίγμα της απήχησής τους στην αρχαία ελληνική γραμματεία ή να αναδιηγηθεί φήμες που ταξίδεψαν στον χρόνο, προσδίδοντάς τους μια σύγχρονη πνοή και σίγουρα μια ανεπιτήδευτη ροή.
Το εξώφυλλο του βιβλίου κοσμεί η λαξευμένη σε πέτρα τριημιολία, το ανάγλυφο που παρουσιάζει έναν τύπο πολεμικού πλοίου της εποχής στη Ρόδο, έργο το οποίο συναντά κανείς επισκεπτόμενος την Ακρόπολη της Λίνδου. Κι αν η πρώτη σκέψη του αναγνώστη θα ήταν να αναρωτηθεί τον βαθμό συνάφειας αυτής της εικόνας με το περιεχόμενο του βιβλίου, αναμφισβήτητα διαβάζοντάς το θα ανακαλύψει τη σύνδεσή τους. Φυσικά και πρόκειται για ένα σήμα κατατεθέν της Ρόδου που αποδεικνύει, μεταξύ άλλων, την πλούσια ιστορία και τέχνη του νησιού. Ταυτόχρονα, όμως, αποτελεί και ένα στοιχείο προοικονομίας για τα όσα ο συγγραφέας υπόσχεται να εξιστορήσει.
Ένας φόνος, ένας χρησμός και η φήμη ενός ανίκητου ήρωα ήταν αυτά που προκάλεσαν την απόφαση, τη φυγή και, τελικά, την καθιέρωση. Ο Τληπόλεμος κατέφυγε στο νησί της Ρόδου, όπου και βασίλεψε. Όμως, η ανταπόδοση της μοίρας τον οδήγησε εκ νέου σε περιπέτειες. Όντας μνηστήρας της Ωραίας Ελένης, κλήθηκε να τηρήσει τον όρκο που έδωσε και να συμμετάσχει στον Τρωικό Πόλεμο, αφήνοντας πίσω του τη σύζυγό του, Πολυξώ, η οποία σαν τραγική ηρωίδα αγνοούσε τη σχέση του Τληπόλεμου με την Ελένη.
Ένας ήρωας μπλεγμένος μεταξύ των πράξεών του, υπόλογος απέναντι στον κώδικα αξιών της εποχής και αναγκασμένος ασυνείδητα να φανεί αντάξιος της αρετής της ανδρείας, που τόσο σημαντική θέση κατείχε στην αρχαία ελληνική κοινωνία. Μήπως είναι ο ίδιος ο τραγικός ήρωας, τελικά; Η συνάντηση Πολυξώς-Ελένης ακολουθεί πιστά τη δομή και τις ανατροπές ενός έπους, φέρνοντας τον Τληπόλεμο αντιμέτωπο με το απροσδόκητο της μοίρας. Ένας μυθολογικός κόσμος με κέντρο του την έννοια της προσωπικής τιμής, που έχει, ωστόσο, μια τεράστια κοινωνική δυναμική. Μια δυναμική που επιστρέφει ξανά στον ίδιο και απαιτεί να ελέγχει τις αποφάσεις του.
Αυτό είναι το αρχαίο μυθοπλαστικό σύμπαν. Ένα πλέγμα ανθρώπων και θεϊκών επιταγών με θνητή υπόσταση που σκιάζουν τις κινήσεις τους και αξιώνουν από εκείνους να μένουν πιστοί στο πεπρωμένο τους. Κι αν παρεκκλίνουν από αυτό, τότε εμπλέκονται ανάμεσα στα ίδια τους τα πάθη, προσδοκώντας μια σωτήρια λύση. Αρχαία κληροδοτήματα, που, όμως, παραμένουν διαχρονικά και αναζητούν τη θέση τους στον σύγχρονο κόσμο. Η μορφή του Τληπόλεμου περιγράφηκε μέσα στο πλαίσιο της Ιλιάδας και σε συνάρτηση με τις πράξεις και το θυμικό άλλων μυθικών προσώπων. Ταυτόχρονα, μπορεί να ερμηνευθεί με τις σκέψεις του σήμερα και με άξονα έναν αιώνιο φιλοσοφικό στοχασμό.
Το βιβλίο αυτό φέρει τη λογοτεχνική υφή του διαλόγου των ηρώων σε μια αρχαία τραγωδία, καταφέρνοντας, πέρα από την πλοκή του, να μεταφέρει τον αναγνώστη σε έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης και κατανόησης του κειμένου, αλλά και συνεχίζοντας το αισθητικό και υφολογικό ταξίδι του συγγραφέα με το επόμενο έργο Ροδίων Μυθιστορία: Ελληνιστικό Έπος – Η Ελληνιστική Ακμή της Πόλης.
