Του Στάθη Αποστόλου,
Λαϊκή κυριαρχία, εθνική ανεξαρτησία και πρόοδος. Mε τρεις απλές λέξεις το ΠΑΣΟΚ και ο Ανδρέας Παπανδρέου το 1981 συνόψισαν όλο το νόημα μιας σύγχρονης δυτικού τύπου δημοκρατίας, την οποία ποθούσαν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες. Πολλές απόψεις έχουν διατυπωθεί, αλλά κανείς δεν ξέρει ποιος είναι ο καταλληλότερος ορισμός της δημοκρατίας. Για τις σύγχρονες κοινωνίες, δημοκρατία σημαίνει όχι ο καθένας να κάνει ό,τι θέλει, γιατί τότε οδηγούμαστε στο δόγμα της αναρχίας, αλλά η μειοψηφία να υποτάσσεται στις αποφάσεις τις πλειοψηφίας στο πλαίσιο των κανόνων δικαίου.
Το Σύνταγμά μας προβλέπει ρητά πως εθνικές εκλογές θα διενεργούνται κάθε 4 χρόνια, με τη λήξη, δηλαδή, της θητείας της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου. Παρόλα αυτά, από τα πρώτα κιόλας χρόνια εφαρμογής του νέου –τότε– Συντάγματος του 1975, η διάταξη αυτή καταργήθηκε –άτυπα– στην πράξη από την πολιτική ηγεσία, καθώς δεν την υπάκουσε ποτέ. Η πολιτική ηγεσία κάθε φορά που έκρινε πως οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές για εκείνη προκαλούσε πρόωρες εκλογές αναιτίως, επικαλούμενη ένα ζήτημα υψίστης σημασίας ως αιτία της πράξης της.
Το βασικό θέμα μια προεκλογικής περιόδου, που κατά κανόνα κρίνει και την έκβαση του αποτελέσματος, είναι η οικονομία. Από τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009 μέχρι και αυτές που θα διεξαχθούν εντός του 2023, κύρια θεματική των εκλογών είναι η οικονομία και όλα τα θέματα, τα οποία την κυκλώνουν, όπως το συνταξιοδοτικό, το ασφαλιστικό και η ανεργία.
Η χώρα μας θα κληθεί, όπως όλα δείχνουν, να προσφύγει στην κάλπη εκ νέου σε λίγους μήνες. Όλοι ανέμεναν πως για άλλη μια φορά η οικονομία θα έκρινε το αποτέλεσμα, αλλά και τις τοποθετήσεις μέχρι τις κάλπες και μπορεί, μάλιστα, να είχαν δίκιο. Αυτό που επιχειρείται έντονα το τελευταίο διάστημα είναι: πρώτον, η συσπείρωση των πολιτικών αντιπάλων της Νέας Δημοκρατίας και, δεύτερον, –μέσω αυτής– η επιβολή μιας εμπλουτισμένης ατζέντας στον δρόμο προς τις εκλογές, που –ίσως– προσπαθεί να αποπροσανατολίσει τον λαό.
Οι εκλογές αυτές θα έχουν ένα πολύ διαφορετικό μείγμα, συνδυασμός πανδημίας, πληθωρισμού, ενεργειακής κρίσης, εθνικών θεμάτων, αλλά και της υπόθεσης των παράνομων παρακολουθήσεων. Κατά γενική ομολογία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσωπικά, αλλά και η κυβέρνησή του, κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν δυσανάλογα μεγάλες ευθύνες από αυτές που μπορούσαν να αντέξουν. Θα αναρωτηθεί εύλογα κάποιος αν τα κατάφεραν σωστά σε όλα. Σίγουρα όχι, αλλά αυτό που μετράει είναι πως έμειναν και το πολέμησαν και τα πολεμούν ακόμη, ενώ δεν επέλεξαν τον εύκολο δρόμο της φυγής και της ανευθυνότητας. Για μια φιλελεύθερη κυβέρνηση, η διάθεση άνω των 50 δισ. ευρώ στην κοινωνία με τη μορφή στήριξης και το λουκέτο –αρχικά 2 μήνες και στη συνέχεια για 8– στη λειτουργία της αγοράς ήταν πράγματι μία εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Ωστόσο, η κυβέρνηση στήριξε αποφασιστικά μεν με αρκετές τυμπανοκρουσίες και γνωστές παλινωδίες δε από τους κόλπους της την κοινωνία και ξεπέρασε τα ιδεολογικά συμπλέγματά της, εν αντιθέσει, με άλλες κυβερνήσεις στην Ευρώπη. Η στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη να μην γίνει αρεστός στους απείθαρχους και στους συνωμοσιολόγους της πανδημίας, του επέφερε κύρος και τον χαρακτηρισμό του θεσμικού πολιτικού, που πάνω από όλα είναι η δημόσια ζωή και για αυτό πράγματι η Ελλάδα έγινε παράδειγμα προς μίμηση στο 1ο κύμα της πανδημίας, εν αντιθέσει με τις παλινωδίες και τις γελοιότητες που διαδραματίστηκαν στο 2ο κύμα, αλλά και στην άρτια οργάνωση και λειτουργία του εμβολιαστικού προγράμματος.
Η μείωση της ανεργίας με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat δείχνει πως κάτι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση σε αυτόν τον τομέα, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει πως είναι αρκετό. Η δημιουργία του 1555, ενός τηλεφωνικού πρωτοπόρου κέντρου 24ώρου βάσεως για την εξυπηρέτηση των πολιτών σε θέματα του ενοποιημένου φορέα ΕΦΚΑ, του ΟΑΕΔ και άλλων οργανισμών και οι πάνω από 3.800.000 απαντημένες κλήσεις που δέχτηκε αποδεικνύουν πως κάτι φιλικότερο προς τον πολίτη δημιουργήθηκε. Η ταχύτερη απονομή συντάξεων, που αποτελούσε εθνική υπόθεση για δεκαετίες, τώρα πραγματοποιείται. Ο ΕΝΦΙΑ έχει μειωθεί σταδιακά πάνω από 30% και υπάρχει τη δεδομένη στιγμή πρόγραμμα πρόσληψης στο δημόσιο, τόσο μόνιμων όσο και αναπληρωτών καθηγητών.
Φυσικά, οι παραπάνω περιπτώσεις –όσο ιδανικές και αν φαίνονται– απέχουν από το να τις νιώσει ο απλός άνθρωπος. Ένα χρόνιο αίτημα της πανεπιστημιακής κοινότητας ήταν η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και η φύλαξη της πανεπιστημιακής περιουσίας και φυσικά της ίδιας της ζωής τόσο των καθηγητών όσο και των φοιτητών. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο χαιρετίστηκε από αρκετούς στην ακαδημαϊκή κοινότητα, όμως η στάση του τότε Υπουργού Δημοσίας Τάξης Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, ο οποίος είτε έμμεσα είτε άμεσα χαρακτήριζε τους φοιτητές αναρχικούς, ταραξίες και στοιχεία που δεν επιδιώκουν τη σταθερότητα, δε βοήθησε και πολύ την εικόνα της κυβέρνησης.
Φυσικά, ούτε η εικόνα της αντιπολίτευσης ευνοήθηκε, όταν στηρίζει τους ανθρώπους που πράγματι δημιουργούν έκτροπα και συνθήκες βίας και στέκεται δίπλα τους σε συλλαλητήρια. Όμως, δεν είναι η πρώτη φορά που υπάρχει τόσο μεγάλο χάσμα στον Πρωθυπουργό και τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Για το θέμα των ελληνοτουρκικών διαφορών, η κυβέρνηση προτείνει την προσφυγή στη Χάγη, με μόνη διαφορά το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ, δια των στελεχών του, προτείνει μια πιο περιπετειώδη κατάσταση με την Τουρκία, που εμπεριέχει στοιχεία αποδοχής των αιτιάσεών της, καθώς και ρίσκο. Επίσης, οι ανακηρύξεις ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο για τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν εθνική ήττα, καθότι έμεναν ακάλυπτα ελληνικά εδάφη. Επιπλέον, η απόκτηση νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων και η ρήτρα αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής με τη Γαλλία χαρακτηρίστηκε –απλώς– ως ένα έγγραφο, το οποίο δεν πρόκειται να τηρηθεί ποτέ.
Τέλος, το θέμα των παρακολουθήσεων, το οποίο επέφερε τις παραιτήσεις δύο στενών συνεργατών του Πρωθυπουργού, προκαλεί ακόμη τριγμούς στη δημόσια ζωή. Λάθος και θεσμικά ανεύθυνη και επικίνδυνη η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού από το βήμα της Βουλής για το ότι μια υπηρεσία που υπάγεται και λογοδοτεί απευθείας σε εκείνον δεν τον είχε ενημερώσει για τις ενέργειές της. Λάθος, όμως, και καθαρά λαϊκίστικη η τοποθέτηση του Αλέξη Τσίπρα, πως όλες οι επισυνδέσεις που έγιναν επί των ημερών του ήταν νόμιμες. Μέγα ψέμα, καθώς επί των ημέρων του απλοποιήθηκε στον μέγιστο βαθμό η διαδικασία έγκρισης των παρακολουθήσεων από την ΕΥΠ από δύο σε έναν εισαγγελέα.
Στον δρόμο προς τις κάλπες θα εκτεθούν όλα τα πεπραγμένα της κυβέρνησης Μητσοτάκη αναλυτικότερα. Προφανώς, όμως, δεν πρέπει να σταθούμε μόνο στα λάθη, αλλά στη συνολική εικόνα. Ας μου επιτραπεί πως το διακύβευμα των εκλογών πρέπει να είναι σταθερότητα ή περιπέτεια, σεισμικότητα ή γελοιότητα και φυσικά το δόγμα μια καθαρής πολιτικής με προτάσεις και όραμα έναντι στην άκρως λαϊκίστικη άρνηση των πάντων ως πολιτική έκφραση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Mπαλάφας: Να μειώσουμε τους εξοπλισμούς και ας το ρισκάρουμε με την Τουρκία, ieidiseis.gr, διαθέσιμο εδώ
- 1555: Έφθασαν τα 3,5 εκατομμύρια οι απαντημένες κλήσεις πολιτών, ypergasias.gov.gr, διαθέσιμο εδώ
