Tης Μαριάννας Κώστα,
Σύμφωνα με τις οικονομικές εκτιμήσεις της Επιτροπής, οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. θα οδηγηθούν σε οικονομική ύφεση το τελευταίο τρίμηνο του 2022, καθώς οι τιμές ενδέχεται να παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Οι προβλέψεις ακολουθούνται από μια ζοφερή περίοδο για την οικονομία της Ε.Ε., η οποία είχε ανακάμψει μετά τα χειρότερα της πανδημίας, πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την επακόλουθη κρίση των τιμών της ενέργειας. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ένωσης, έχει πληγεί ιδιαιτέρως σκληρά λόγω της σημασίας της ενεργοβόρας βιομηχανίας της.
«Οι κραδασμοί που εξαπέλυσε ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας πλήττουν την παγκόσμια ζήτηση και ενισχύουν τις παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις», ανέφερε η Επιτροπή. «Η Ε.Ε. είναι από τις πιο εκτεθειμένες προηγμένες οικονομίες, λόγω της γεωγραφικής της εγγύτητας στον πόλεμο και της μεγάλης εξάρτησής της από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία».
Tις υψηλότερες τιμές πληθωρισμού για τον Σεπτέμβριο του 2022 σημειώνουν η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία με 24%, 22% και 22,5% αντίστοιχα. Σε χαμηλότερα επίπεδα παρατηρείται ο πληθωρισμός στην Κύπρο και στην Ισπανία με 9% και στην Γαλλία με 6%. Ωστόσο, η Επιτροπή υποστηρίζει πως οι αγορές εργασίας εντός των κρατών μελών της Ε.Ε. παραμένουν ευέλικτες και αντιδρούν στην επιβράδυνση της οικονομίας.
Το 2022 προβλέπεται η αύξηση της απασχόλησης στην Ε.Ε. σε 1,8% και με ελάχιστη άνοδο το 2024 έως και 0,4%. Επιπλέον, τα ποσοστά ανεργίας στην Ε.Ε. προβλέπεται να είναι 6,2% το 2022, 6,5% το 2023 και 6,4% το 2024. Παράλληλα, η εξέλιξη του Ακαθάριστου Εγχώριου προϊόντος ενδέχεται να σημειώσει άνοδο κατά 0,3% σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής για το 2023. Στο πλαίσιο των κρατών-μελών της Ένωσης, ο μεγαλύτερος δείκτης ανεργίας παρατηρείται στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου και ειδικότερα στην Ισπανία με 12,7%, στην Ελλάδα με 11,8% και την Κύπρο με 8%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου. Τουναντίον, παρατηρείται η μικρότερη τάση στην Γερμανία με 3,0%, στην Πολωνία και στην Τσεχία με 2,6% και 2,2% αντίστοιχα.
Ωστόσο, πολλοί Ευρωπαίοι δικαίως ανησυχούν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις που ασκεί ο πληθωρισμός στο κόστος της ζωής των νοικοκυριών και επιχειρήσεων θα μπορούσε να δώσει την αφορμή για την εμφάνιση κοινωνικών διαμαρτυριών και απεργιών. Μια έρευνα επί του θέματος διεξήχθη από το YouGov με δείγμα πληθυσμού που ξεπερνά τα 7.000 άτομα, που προέρχονται από την Γαλλία, την Γερμανία, την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Πολωνία, πάνω από το 70% συμφωνεί με την άποψη ότι το κόστος ζωής είναι πλέον το πιο σημαντικό ζήτημα που αντιμετωπίζει η χώρα τους. Στη Γαλλία, τέσσερις στους δέκα ερωτώμενοι δήλωσαν ότι ήθελαν την επιστροφή του κινήματος της διαμαρτυρίας των Κίτρινων Γιλέκων.
Η έρευνα έδειξε ακόμη πως οι πολίτες των συγκεκριμένων χωρών δεν εμπιστεύονται τις κυβερνήσεις τους για την διαχείριση της ενεργειακής κρίσης και των επιπτώσεών της. Παρόλο που θεωρείται από τους περισσότερους ερωτηθέντες ότι η Ρωσία έχει ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης, οι εθνικές κυβερνήσεις καθώς και οι εταιρείες ενέργειας κρίνονται επίσης ανεπαρκείς. Οι ερωτηθέντες δήλωσαν, επίσης, ότι οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να επιταχύνουν την μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κάτι που θα βοηθήσει στην ενεργειακή αυτάρκεια της Ευρώπης από εξωγενείς εταίρους. Θεωρείται δηλαδή αναγκαία η τήρηση του σχεδίου ανάκαμψης της Ευρώπης (Next Generation EU), καθώς και η δυνατότερη προσαρμογή της σύμφωνα με τις τρέχουσες εξελίξεις.
Εν ολίγοις, κρίνεται σημαντική η συμβολή των Ευρωπαίων πολιτών απέναντι στους θεσμούς με στοιχεία που αναλογούν με τις διαδικασίες της συμμετοχικής δημοκρατίας. Τα εκτελεστικά όργανα αφενός οφείλουν να επιταχύνουν τις διαδικασίες για την μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αφετέρου είναι σημαντικό να επενδύσουν και στην επαγγελματική απορρόφηση των ανέργων μέσω της κατάρτισής τους σε ψηφιακές δεξιότητες για να αντιμετωπίσουν την πολύπλευρη κρίση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Eurozone heading into recession at the end of this year, Brussels says, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Cost of living crisis set to prompt social unrest across Europe, poll finds, Euractiv, διαθέσιμο εδώ
- Brussels warns of EU recession as German output slides, FT, διαθέσιμο εδώ