Του Κωνσταντίνου Γκότση,
Την προηγούμενη εβδομάδα, η ανακοίνωση των στοιχείων για τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή στις Η.Π.Α. δημιούργησε μεγάλη αισιοδοξία στο επενδυτικό κοινό διεθνώς. Ειδικότερα, ο πληθωρισμός για τον μήνα Οκτώβριο στις Η.Π.Α. εκτιμήθηκε στο 7,7%, ενώ προβλεπόταν ότι θα διαμορφωνόταν στο 8%. Αυτή η θετική εξέλιξη για τον πληθωρισμό στην αμερικάνικη οικονομία δίνει ελπίδες στις αγορές παγκοσμίως για επιβράδυνση της επιθετικής ανόδου των επιτοκίων από τη FED στις επόμενες συνεδριάσεις της. Πολύ πιθανόν, ο πληθωρισμός να βρίσκεται σε σημείο καμπής, με την κατάσταση στο γενικό επίπεδο τιμών να τείνει επιτέλους να σταθεροποιείται. Αν επιβεβαιωθεί η παραπάνω άποψη, αναμένεται να υπάρξουν σημαντικές μεταβολές στην αγορά ομολόγων.
Περίπου τα τελευταία 40 χρόνια, έπειτα, δηλαδή, από την ύφεση στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και τη ρύθμιση του πληθωρισμού, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων έχουν υποστεί τεράστια πτώση. Ενδεικτικά, πριν δύο χρόνια, τα αμερικανικά ομόλογα (US Treasury Bonds) είχαν παρουσιάσει μία από τις χαμηλότερες αποδόσεις στην ιστορία τους. Οι αποδόσεις των αμερικανικών ομολόγων 10ετούς διάρκειας τον 20ο αιώνα είχαν καταγράψει ως χαμηλό ρεκόρ το 2,0048% τον Αύγουστο του 1941. Παρόμοια απόδοση σημείωσε ξανά στα τέλη του 2011, ενώ από εκείνη την περίοδο και έπειτα έχει βρεθεί και σε χαμηλότερα επίπεδα. Συγκεκριμένα, το καλοκαίρι του 2020 η απόδοση έφτασε στο 0,55%. Παρόμοιες μεταβολές παρατηρήθηκαν και σε κρατικά ομόλογα άλλων ανεπτυγμένων χωρών.
Αυτές οι πολύ χαμηλές αποδόσεις στις αγορές κρατικών (και εμπορικών) ομολόγων προκλήθηκαν από την αντισυμβατική νομισματική επέκταση που άσκησαν οι Κεντρικές Τράπεζες, που σκοπό είχε τη στήριξη των οικονομιών κατά τη διάρκεια των lockdown. Η αγορά ομολόγων έγινε ένας ασφαλής επενδυτικός πόλος με μεγάλη ρευστότητα. Ωστόσο, η τεράστια πτώση των αποδόσεών τους τα έκαναν μη ελκυστικούς τίτλους. Σύμφωνα με το Investment Company Institute, από την αρχή του έτους, έχει πραγματοποιηθεί εκροή $450 δις από αμοιβαία κεφάλαια σταθερού εισοδήματος στις Η.Π.Α., με πολλούς επενδυτές και διαχειριστές να έχουν ρίξει τη στάθμιση σε ομόλογα στα χαρτοφυλάκιά τους.
Σε αυτό το σημείο κρίνεται σημαντικό να επισημανθεί ο ρόλος των ομολόγων σε ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Πρώτον, παρέχoυν διαφοροποίηση, διότι σε περιόδους αβεβαιότητας με τις μετοχές να θεωρούνται περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου, τα ομόλογα αποτελούν μία ασφαλής εναλλακτική. Συνεπώς, η αξία τους ενισχύεται και αντισταθμίζεται η πτώση στις μετοχές. Όμως, οι συσταλτικές νομισματικές πολιτικές των Κεντρικών Τραπεζών τους τελευταίου μήνες υπονόμευσαν αυτόν τον παραδοσιακό τους ρόλο στα χαρτοφυλάκια. Δεύτερον, χαρακτηρίζονται από σταθερότητα, καθώς η αστάθειά τους σε σχέση με τις μετοχές και τίτλους υψηλού κινδύνου είναι πιο χαμηλή και αρκετά προβλέψιμη. Συνεπώς, τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα, μπορούν να μειώσουν τη μεταβλητότητα σε ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκιο. Τρίτον, καθώς οι αποδόσεις τους αυξάνονται, τείνουν να αποτελέσουν μια ευκαιρία απόκτησης παθητικού εισοδήματος (εκτός από περιπτώσεις υπερπληθωρισμού και χρεοκοπίας). Τέταρτον, μπορεί να παράσχουν αντιστάθμιση σε περίπτωση αποπληθωρισμού.
Τις τελευταίες εβδομάδες έχει παρατηρηθεί επενδυτικό ενδιαφέρον στις αγορές ομολόγων των ανεπτυγμένων οικονομιών. Αυτό οφείλεται στις θετικότερες προβλέψεις για τον πληθωρισμό, καθώς μεταδίδεται αποτελεσματικά η νομισματική πολιτική εντός των οικονομιών, με συνέπεια να σηματοδοτείται πιθανή χαλάρωση των Κεντρικών Τραπεζών στις αυξήσεις των επιτοκίων. Ωστόσο, το επόμενο διάστημα θα φανεί κατά πόσο πραγματοποιείται σημαντική αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, αλλά και αν θα υπάρξουν μικρότερες αυξήσεις στα βασικά επιτόκια. Ενώ οι αγορές έχουν ήδη υποχωρήσει απότομα μέχρι στιγμής φέτος, εξακολουθούμε να βλέπουμε αυξημένα επίπεδα κινδύνου και αβεβαιότητας σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη πορεία του πληθωρισμού.
Επίσης, η κορύφωση του πληθωρισμού, άρα και της επιθετικής αύξησης των επιτοκίων, δεν σηματοδοτεί απαραίτητα και στιγμή για εξισορρόπηση στις τιμές των κρατικών ομολόγων. Σημαντική παράμετρος είναι και η χαλάρωση του Q.E., που συχνά αποκαλείται και «ποσοτική σύσφιξη». Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει προειδοποιήσει για τα πιθανά ζητήματα που προκύπτουν από μια τέτοιου είδους σύσφιξη, όμως, σύμφωνα με διάφορους αναλυτές της αγοράς θα μπορούσαν επίσης να υπάρξουν ελκυστικά σημεία εισόδου για τους επενδυτές σε εταιρικά και κρατικά ομόλογα.
Εντός του 2023, από πολλούς διαχειριστές επενδυτικών κεφαλαίων αναμένεται επανεπένδυση στην αγορά κρατικών ομολόγων, η οποία θα φέρει την αγορά ξανά σε τιμές ισορροπίας. Η χρονική στιγμή που το επίπεδο των αποδόσεων των κρατικών και εταιρικών ομολόγων θα είναι αρκετά ελκυστικό για μαζική είσοδο επενδυτών στην αγορά θα κριθεί από τις επόμενες συνεδριάσεις των Κεντρικών Τραπεζών των ανεπτυγμένων οικονομιών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Will investors return to bonds?, mercer.com, διαθέσιμο εδώ
- Fund managers position to woo investors back to bonds, ft.com, διαθέσιμο εδώ
- BofA: 250 χρόνια ιστορίας καλούν τους επενδυτές να «ποντάρουν» σε ομόλογα, ot.gr, διαθέσιμο εδώ
