Της Κωνσταντίνας Στάμου,
Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι χώρες κατατάχτηκαν σε δύο μεγάλες παρατάξεις. Στη μια πλευρά ανήκαν η Σοβιετική Ένωση, οι Η.Π.Α. και η Μεγάλη Βρετανία, συσπειρωμένες σε μια ενιαία ένωση με την ονομασία οι «Συμμαχικές Δυνάμεις» και από την άλλη πλευρά, η Γερμανία, η Ιταλία κι η Ιαπωνία σχημάτιζαν την ένωση του «Άξονα». Η Γερμανία κατάφερε εν μέσω του κοσμοϊστορικού αυτού πολέμου να πατήσει σε πολλά εδάφη της Ευρώπης και να τα σφετεριστεί. Η τακτική που προτιμούσε –και σχεδόν πάντα– την έβγαζε ασπροπρόσωπη ήταν η λεγόμενη “Blitzkrieg”, που σήμαινε πόλεμος-αστραπή. Για την επίτευξη της συγκεκριμένης τακτικής απαιτούνταν ένα πλήθος αεροσκαφών και πυροβόλων.
Η οπισθοχώρηση του αντιπάλου ερχόταν μετά από μια πιεστική περικύκλωση των αεροσκαφών από την πάνω πλευρά, ενώ των πυροβόλων και του στρατού από την κάτω πλευρά. Οι χώρες που ηττήθηκαν από αυτή τη μεγάλη δύναμη είναι η Ολλανδία, η Νορβηγία, το Βέλγιο, η Δανία, η Πολωνία, το Λουξεμβούργο, η Γαλλία, η Ελλάδα και η Γιουγκοσλαβία.
Για την εισχώρηση στη Γιουγκοσλαβία, το 1941, λειτούργησαν κατασταλτικά η Ιταλία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία. Με την υποσκάπτουσα, λοιπόν, βοήθεια των τεσσάρων χωρών, οι Γερμανοί κατέλαβαν τα Βαλκάνια. Ως αντάλλαγμα τα κεκτημένα εδάφη της Γιουγκοσλαβίας μοιράστηκαν στους νικητές. Εντατικοί αγωνιστές στο πλάι των Γερμανών ήταν οι Κροάτες και δήλωναν το «παρών» σε μάχες ενάντια των ορθόδοξων χριστιανών. Πρωταγωνιστές σε αυτή τη μαχητική οδύνη που επικρατούσε στο ανεξάρτητο κράτος της Κροατίας ήταν μια ομάδα καθολικών χριστιανών, που ήρθε σε συμμαχία με τον Άξονα της Ρώμης και φρόντισε να καταδιωχθούν και να θανατωθούν όλοι οι χριστιανοί ορθόδοξοι, εκκινώντας έτσι μια γενοκτονία.
Στις 7 Φεβρουαρίου 1941, οι Σέρβοι κι οι Εβραίοι ήταν τα άτυχα θύματα μιας μαζικής και οργανωμένης επίθεσης Γερμανών και Κροατών. Την επικύρωση της ανεξαρτησίας τους τέλεσαν οι Κροάτες στις 10 Απριλίου 1941, μια ημερομηνία που συμπίπτει (με τέσσερις ημέρες καθυστέρηση) με την εισβολή των δυνάμεων του Άξονα στη Γιουγκοσλαβία. Το αίμα εκείνης της μάχης αθωώθηκε με τη δικαιολογία ότι χυνόταν στο όνομα μιας αγνής θρησκείας και φυλής ανθρώπων που την εμπόδιζε η Ανατολική Εκκλησία. Οι Σέρβοι όμηροι απαλλάχθηκαν ακούσια από τα ονόματά τους και χαρακτηρίστηκαν με το ψευδώνυμο «Ανατολικοί – Σχηματικοί». Ο Χίτλερ προασπίζονταν πρώτος τη γενοκτονία των Σέρβων, καθώς τους θεωρούσε υπαίτιους της εξόντωσης της Γερμανίας και της Αυστρίας κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέσα από αυτόν τον μαζικό μαρτυρικό θάνατο ξεπλήρωναν τα χρέη τους. Όπως σε κάθε αγωνιζόμενη χώρα που θέλει να διατηρήσει την ελευθερία της, έτσι και στη Γιουγκοσλαβία η ύπαρξη ανταρτικών ομάδων ήταν αισθητή.
Το ίδιο, όμως, αισθητή ήταν και η τιμωρία που επιβαλλόταν από το μέρος των Γερμανών για τη δραστηριότητά τους με τη δολοφονία άμαχων πολιτών. Η μονόπλευρη συμφωνία ήταν θυσία 100 άμαχων για τις πράξεις ενός στρατιώτη. Στην επιλογή των άμαχων θυμάτων η ηλικία και το φύλο ήταν δευτερεύουσας σημασίας. Αξιοσημείωτη είναι η συνεισφορά στρατού μιας ομάδας σε αυτές τις απάνθρωπες μάχες που εντάσσονταν με το μέρος των Γερμανών, ονομαζόμενη «Ουστάσε». Γίνεται λόγος για μια φασιστική, ρατσιστική και τρομοκρατική οργάνωση που λειτούργησε δυναμικά από το 1929 έως το 1945. Ήταν ο τιμωρός των αντιφρονούντων στην τότε Γερμανική Γιουγκοσλαβία και υποστήριζε τον Ρωμαιοκαθολισμό και το Ισλάμ και καταδίκαζε την Ορθοδοξία. Χρειάστηκαν μεγάλα αποθέματα υπομονής και αγώνων για να επανακτήσουν οι πενθούντες τα βασικά ή τουλάχιστον τα κειμήλια, τα οποία στερήθηκαν με τη βία. Τα περισσότερα γεγονότα έχουν χαθεί στο απέραντο παρελθόν και πολλά στοιχεία εξαφανίστηκαν για αποφυγή αναθύμησης μνημών. Και πόσα ακόμα κρύβει η ιστορία;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Εγκυκλοπαίδεια Ολοκαυτώματος: Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στην Ευρώπη, Διαθέσιμο εδώ
- ΕΘΝΟΣ, Η μεγαλύτερη σφαγή αμάχων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δεν έγινε από Ναζί: Γιατί συγκαλύφθηκε – Ποιος ήταν ο πρωταγωνιστής ιερέας, Διαθέσιμο εδώ