Του Δημήτρη Σπυριδάκη,
Η συμφωνία για εκεχειρία και τερματισμό των εχθροπραξιών ανάμεσα στην κυβέρνηση της Αιθιοπίας και τους αντάρτες της επαρχίας Tigray ήρθε για να ταράξει τα νερά στο Κέρας της Αφρικής. Πρόκειται για μια πολύ θετική εξέλιξη που αποτελεί ορόσημο για μια σύγκρουση που λαμβάνει χώρα για περισσότερο από δύο χρόνια. Μια σύγκρουση με τεράστιο αντίκτυπο, έχοντας προκαλέσει τεράστιες καταστροφές και τρομακτικές απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Είναι, όμως, αυτή η κατάπαυση του πυρός πραγματικά ένας προάγγελος του τερματισμού της σύγκρουσης στη περιοχή του Tigray και της αποκατάστασης της ειρήνης στη περιοχή;
Καταρχάς, ας κάνουμε μια συνοπτική ανασκόπηση των γεγονότων που έλαβαν χώρα σε αυτή τη διετή σύγκρουση. Ο πόλεμος ξεκίνησε στις 3 Νοεμβρίου του 2020 στην περιοχή Tigray της Αιθιοπίας. Οι δυο πλευρές που αντιπαρατίθενται είναι η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Αιθιοπίας και το Λαϊκό Μέτωπο Απελευθέρωσης του Tigray, αντάρτες, δηλαδή, που στοχεύουν στην επίτευξη της ανεξαρτησίας της περιοχής. Έκτοτε, η σύγκρουση ανάμεσα στις δύο πλευρές έχει περάσει διάφορες φάσεις με την ένταση κατά περιόδους να κλιμακώνεται. Ο πόλεμος έχει χαρακτηριστεί ως ένας από τους πιο αιματηρούς των τελευταίων χρόνων με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και επίσης χιλιάδες τραυματίες και εκτοπισμένους. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι μια καθημερινότητα για τους κατοίκους της περιοχής, με τους εκτοπισμένους, σύμφωνα με εκτιμήσεις, να έχουν περάσει τα 2 εκατομμύρια. Επίσης, πολλές είναι οι καταγγελίες για βιασμούς, εμπόριο ανθρώπων και καταπάτηση κάθε ελευθερίας.
Ερχόμενοι στο σήμερα, στην πρωτεύουσα της Νοτίου Αφρικής, Πρετόρια, εκπρόσωποι των δύο πλευρών υπέγραψαν λίγες μέρες πριν τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός και λήξη των εχθροπραξιών. Η συμφωνία έγινε πραγματικότητα με τη διαμεσολάβηση της Αφρικανικής Ένωσης, η οποία έχει αναλάβει και τη διαδικασία εποπτείας της εφαρμογής της. Η κίνηση αυτή χαιρετήθηκε από αρκετά κράτη και διεθνείς οργανισμούς με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να αναφέρει χαρακτηριστικά ότι είναι «ένα πραγματικά καλοδεχούμενο πρώτο βήμα». Πολλοί, βέβαια, είναι και αυτοί που παραμένουν δύσπιστοι. Να σημειωθεί πως είχε προηγηθεί κατάπαυση του πυρός την Άνοιξη η οποία εν τέλει ακολουθήθηκε από συνέχιση των εχθροπραξιών λίγους μήνες μετά. Μένει να δούμε αν η προσπάθεια για εκεχειρία θα τελεσφορήσει και αν θα βρεθεί τρόπος να αποκατασταθεί μόνιμα στη περιοχή η ειρήνη.
Η συμφωνία αυτή έρχεται σε μια χρονική συγκυρία κατά την οποία ο στρατός της Αιθιοπίας φαίνεται να έχει το πάνω χέρι στη σύγκρουση. Πρόσφατα πέτυχε να ανακαταλάβει ένα σημαντικό αριθμό πόλεων στη περιοχή. Έτσι, η κυβέρνηση φαίνεται να είχε το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις και να πέτυχε μια ευνοϊκή συμφωνία. Στην Αιθιοπία, ο Πρωθυπουργός της χώρας, Abiy Ahmed, σε ανακοίνωσή του δήλωσε πως πρόκειται για μια ιστορική νίκη για τη χώρα του, ένα γεγονός που χαράζει το δρόμο για οριστική ειρήνη και μεταρρυθμίσεις στην τόσο καταπονημένη χώρα.
Ο δρόμος για την αποκατάσταση της ειρήνης είναι μεγάλος και δύσβατος όπως επίσης και το έργο ανασυγκρότησης της περιοχής. Αναφερθήκαμε ήδη στις κακουχίες και στις δύσκολες συνθήκες που κλήθηκαν να επιβιώσουν οι κάτοικοι. Παρά τις προσπάθειες αρκετών ανθρωπιστικών οργανώσεων τόσο καιρό να προσφέρουν βοήθεια στη περιοχή και στους ανθρώπους, το έργο τους παρεμποδίζονταν από τους εμπόλεμους. Η επίτευξη της συμφωνίας είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα πως θα γίνει δυνατή η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους πληγέντες.
Κλείνοντας, κρίνεται σκόπιμο και χρήσιμο να κάνουμε κάποια σχόλια και να εξάγουμε συμπεράσματα τα οποία μπορεί να είναι ενδιαφέροντα. Έχουμε μια σύγκρουση η οποία κρατάει δύο περίπου χρόνια και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις στον πλανήτη. Η συμφωνία που υπεγράφη πρόσφατα αποτελεί πραγματικά ένα ορόσημο όχι μόνο για το Κέρας της Αφρικής, αλλά και για ολόκληρη την ήπειρο. Τίθενται τα θεμέλια για την ανασυγκρότηση της περιοχής και της ανάκαμψης της Αιθιοπίας, η οποία μαστίζεται από πληθώρα προβλημάτων. Ευελπιστούμε πως θα επέλθει ειρήνη σε μια περιοχή του πλανήτη που έχει υποφέρει τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Race against time for sick patients after Ethiopia peace deal, The Guardian, Διαθέσιμο εδώ
- Τι πραγματικά συμβαίνει στην Αιθιοπία;, Militaire.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Αιθιοπία: Οι χαμένοι και οι κερδισμένοι της ειρηνευτικής συμφωνίας, Documento News, Διαθέσιμο εδώ
- Αιθιοπία: Κυβέρνηση και αντάρτες του Τιγκράι συμφώνησαν σε εκεχειρία, Καθημερινή, Διαθέσιμο εδώ
