Της Νικολίνας Μάνη,
Σε μια προσπάθεια να βρεθούν και να αναγνωριστούν νέοι καλλιτέχνες όλων των μουσικών φασμάτων, προσφάτως υπέπεσε στην αντίληψή μου ένας καλλιτέχνης μιας κατηγορίας αδυνάτου συντελεστή σύγκρισης. Ο Monozim, ή αλλιώς ονόματι Ορέστης Μπαρσάκης, μας φέρει τους γνώριμους ήχους της 70’s φανκ μουσικής, τους οποίους εντάσσει σε εναλλακτικά πλαίσια και τους συσσωματώνει με σύγχρονα μέσα μουσικής παραγωγής. Φάνκυ ρυθμοί, ποπ αισθητική και ως επί το πλείστον απαισιόδοξοι στίχοι συναποτελούν τα τραγουδιστά του κομμάτια, που ενδέχεται να επιφέρουν μεγάλη επιτυχία λόγω της διαφορετικότητας που τα διέπει στο σύνολό τους. Ο Ορέστης, μεγαλωμένος στην Εύβοια, σπούδασε Design στη Σύρο και είναι λάτρης του groove, δηλαδή της δυνατότητας μιας μουσικής να δημιουργεί αυθόρμητη χορευτική τάση.
Αρχικά, θέλω να ευχαριστήσω τον Ορέστη που καλοπροαίρετα μοιράστηκε πληροφορίες γύρω από το έναυσμα για τη μουσική του. Το καλλιτεχνικό όνομα ‘’Monozim’’, όπως δήλωσε, πρόκειται για ένα γλωσσικό εκφραστικό ιδίωμα προερχόμενο από τη Νέα Αρτάκη Εύβοιας, από όπου και κατάγεται. Μόνοζιμ, όπως κι ορθώς τονίζεται, σημαίνει «μόνος μου». Πρόκειται για την αποκαλούμενη κατά τον ίδιο καλλιτεχνοποίηση ενός «χωριάτικου» στοιχείου, που προσιδιάζει άριστα στην περίπτωσή του, αφού μόνος του γράφει και ενορχηστρώνει τα κομμάτια του.
Σημείο έναρξης ή μάλλον καλύτερα απήχησης της μουσικής του καριέρας αποτέλεσε το πρώτο του EP ‘’Fake it forever’’ (2020) που περιέχει τα τέσσερα καλογραμμένα τραγούδια: «Τσάμπα», «Τρελός», «Σαν Καπνός», «Περασμένα Ξεχασμένα». Συνακόλουθα, την καλλιτεχνική του πορεία ήρθε να εικονίσει το άλμπουμ Λάθη με επτά κομμάτια που δεν νοείται να μην ακούσεις. Γενικά, όλα τα τραγούδια, όπως συμπληρώνεται από τον μουσικό, προκύπτουν από βιώματα και αναφέρονται συνήθως σε ανθρώπινες συμπεριφορές, κοινωνικές, δυναμικές και φαινόμενα. Το κάθε τραγούδι αφορά κάτι, συγκεκριμένα και εξατομικευμένα. Ο ίδιος δε, επισημαίνει ότι δεν ανακύπτει διαχωρισμός θεματολογίας βάσει άλμπουμ, αλλά η διάκριση των άλμπουμ έγινε βάσει χρονικής προτεραιότητας κατά την οποία τα τραγούδια ολοκληρώθηκαν σε θέμα ενορχήστρωσης, ηχογραφήσεων κ.λπ. Η έμπνευσή του δηλαδή, διοχετεύεται σε μεμονωμένα τραγούδια, που μοιραία μετά, προστίθενται σε άλμπουμ.
Το κοινό που έχουν οι τίτλοι και των δύο άλμπουμ πάντως κατά τα λεγόμενα του καλλιτέχνη είναι ότι συνειδητά δεν είναι ξεκάθαρο αν αναφέρονται σε εκείνον ή στα πρόσωπα για τα οποία γράφει. Όπως θα καταλάβει κάποιος που έχει συνευρεθεί με τη μουσική του, τα εξώφυλλα και η κινηματογραφία των τραγουδιών πλαισιώνονται με έντονες και ζωηρές χρωματικές επιλογές. Ένα αυθόρμητο αποτέλεσμα της αισθητικής και αντίληψης που ανέπτυξε συγκυριακά με τα χρόνια. Άλλωστε, ο Μόνοζιμ αποδέχεται πια ότι στην εποχή μας η μουσική δεν έγκειται μόνο σε νότες αλλά έχει και οπτική υπόσταση, που σαφώς υποστηρίζεται μέσα από τα animation βίντεο που δημιουργεί μόνος του, επιλέγοντας χρώματα που προξενούν έλξη. Επιπρόσθετα, ως μουσικό του επίκεντρο θέτει την απομάκρυνση από το αδιάφορο.
Φανκ κάνει αν μη τι άλλο!
Το κομμάτι «Περασμένα ξεχασμένα» του πρώτου EP, είναι άξιο αναφοράς, τόσο για την κινηματογραφική του επιμέλεια όσο και για τους ιδιαίτερους στίχους του. Από τους αγαπημένους του στίχους –και δικαίως θα προσθέσω εγώ– είναι ο ακόλουθος: «έξυπνος είμαι μα δεν είμαι σοφός, νηφάλιος με εξαρτήσεις». Τα βιώματα και οι εμπειρίες που συνέλεξε από την 6χρονη διαμονή του στη Σύρο λόγω σπουδών, τον σχημάτισαν ως άνθρωπο, ενώ εστιάζει στην μίζερη μεριά των πραγμάτων ως έχουν. Στο πρώτο μισό «έξυπνος είμαι μα δεν είμαι σοφός», ο Μόνοζιμ επιζητά να διαφωτίσει την ποιοτική διαφορά που έχουν τα δύο επίθετα έξυπνος – σοφός, και πως το ένα μπορεί να μην σημαίνει τίποτα χωρίς το άλλο. Για παράδειγμα, μπορεί να θεωρεί κανείς τον εαυτό του ευφυή, δηλαδή ότι «δουλεύουν τα γρανάζια του», αλλά αυτό, αναφέρει ο μουσικός, μπορεί να μην έχει την παραμικρή χρησιμότητα κοινωνικά. Σύμφωνα με εκείνον, εκεί πρέπει να έρθει η σοφία, που αφορά το πώς διαχειρίζεται κάποιος την υπάρχουσα ευφυΐα, όχι μόνο για να προβληθεί μια όμορφη αύρα στους γύρω του, αλλά και για να μην μιζεριάσει και το ίδιο το άτομο σε ανεπανόρθωτο βαθμό. Επρόκειτο με άλλα λόγια για έναν εννοιολογικό διαχωρισμό κοινωνικής χροιάς, μέσω του οποίου ο καλλιτέχνης επιτυγχάνει να θίξει την περίσσεια ύπαρξη ευφυΐας δίχως ωστόσο ίχνος σοφίας.
Στο δεύτερο μισό «νηφάλιος με εξαρτήσεις», ο Ορέστης αν κι αποστασιοποιημένος από κάθε είδους εξάρτηση από το αλκοόλ ή ό,τι άλλο, επιθυμεί να υπονοήσει μιας άλλης μορφής εξάρτηση. Ο καλλιτέχνης δηλώνει ότι η διαμονή στο νησί τον «φυλάκισε» σε άλλες, κοινωνικές εξαρτήσεις, λόγω της μικρής κοινωνίας και των λιγοστών επιλογών. Το βίντεο κλιπ του τραγουδιού αποτυπώνει και οπτικά αρκετά από όσα εννοούν οι στίχοι. Υπονοείται εδώ το περιορισμένο φάσμα δυνατοτήτων, που σου παρέχει μια τέτοια μικρή μεσοπελάγια κοινότητα. Κάποιες φορές αυτό το μπουντρούμι που εστί μια μικρή κοινωνία, μπορεί να σε ωθήσει στα όρια της ασφυξίας για ανάγκη εκδήλωσης και συγκινησιακής απελευθέρωσης. Ίσως εν προκειμένω ο μουσικός να αναφέρεται σε μια καλλιτεχνική-δημιουργική απελευθέρωση, σε μια συναισθηματική εξιλέωση ή σε κάτι εντελώς διαφορετικό… ποιος ξέρει; Αυτή είναι άλλωστε και η ουσία της τέχνης, να αμφισβητεί και να διερωτάται κανείς γιατί ο καλλιτέχνης κάνει όσα κάνει, γράφει όσα γράφει, μοιράζεται με μας όσα μοιράζεται…
Αδιαμφισβήτητα πάντως, πέραν των αξιοσημείωτων στίχων, και η βιντεογραφική επιμέλεια είναι εξαίρετη από πλευράς τόσο αισθητικής όσο και τεχνικής, με ένα animation πολύ υψηλού επιπέδου για τα ελληνικά δεδομένα. Επιπλέον, πιθανότατα και οι σωματικές κινήσεις καθ’ αυτές της παρουσιαζόμενης γυναίκας στο βίντεο, να υποδηλώνουν αυτή την απελευθέρωση, όπου προηγουμένως αναφέρθηκα. Τα ανοιχτά χείλη, οι σπασμωδικές κινήσεις του σώματος ωσάν στην αποκορύφωση μιας συνουσιαστικής πράξης… Όλα αυτά λοιπόν ίσως να αποσκοπούν να εκφράσουν μια εξιλέωση.
Την αυτοδυναμία του ως καλλιτέχνη, ο ίδιος την εκφράζει ως αρχική αναγκαιότητα, που εν τέλει μετατράπηκε σε προαίρεσή του. Δεδομένου ότι σπούδασε στη Σύρο, είχε περιορισμένη πρόσβαση σε μουσικούς με τους οποίους θα μπορούσε να συμπράξει, αφού όσοι υπήρχαν εκεί ανέτρεχαν σε άλλα μουσικά είδη.
Ενόσω όμως η έμπνευσή του έρρεε, ο Ορέστης μάς δηλώνει ότι έπρεπε κάπως αυτή να μπορέσει να εξαργυρωθεί σε τραγούδια, ανεξάρτητα από διασυνδέσεις με άλλους μουσικούς. Συνεπώς, σιγά σιγά η κατάσταση τον «ανάγκασε» να είναι το κατά δύναμιν αυτόνομος και να μάθει να χειρίζεται ψηφιακά προγράμματα μουσικής παραγωγής, καθώς και οτιδήποτε άλλο χρειαζόταν για να παραχθεί μουσικό υλικό.
Τώρα πια κατοικεί στην Αθήνα, όπου θεωρητικά θα μπορούσε να συνθέτει με άλλους, αλλά λόγω συνήθειας εξακολουθεί μόνος του να χαράσσει το μουσικό του μονοπάτι. Εφόσον υπάρχει περιρρέουσα έμπνευση ακόμη από τον ίδιο, αποφάσισε να το διατηρήσει έτσι για όσο αυτό μπορεί να υποστηριχθεί, χωρίς φυσικά να κρατά απόλυτη στάση ως προς αυτό. Είναι πασιφανές ότι έχουμε να κάνουμε με έναν ανερχόμενο μουσικό καλλιτέχνη που παρά τη ζωηρότητα και την έντονη χορευτικότητα των άλμπουμ, τα κομμάτια από στιχουργικής άποψης θίγουν συμπεριφορικές δυναμικές με τον πιο ενδιαφέροντα τρόπο.
Συνοψίζοντας, κατ’ εμέ αυτή η βιωματικότητα, η ετερόκλητη της ρυθμικότητας, καθιστά τον Μόνοζιμ ένα φρέσκο αυτοδύναμο καλλιτεχνικό πνεύμα. Το εναλλακτικό φανκ πια έχει εισέλθει δυναμικά, αλματωδώς και πιο ουσιωδώς στον ελληνικό χώρο μουσικής –και γιατί όχι και στον διεθνή θα προσθέσω–.
Τέλος, ευχαριστώ και πάλι τον Monozim, που χρωμάτισε το άρθρο όχι με χρώματα όπως τα άλμπουμ του, αλλά με αξιοσημείωτες λεπτομέρειες σχετικά με την καλλιτεχνική του προσέγγιση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Ο Monozim, Είναι Το Φρέσκο Ελληνόφωνο Funk, texnes-plus.gr, διαθέσιμο εδώ.
