Της Γεωργίας Σκαμπελτζή,
Η συζήτηση σχετικά με την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών επανέρχεται συχνά στο «τραπέζι» του δημόσιου διαλόγου, κάποιες φορές με αφορμή γεγονότα της επικαιρότητας. Πριν από λίγες ημέρες, δόθηκαν στη δημοσιότητα τα αποτελέσματα της έκθεσης για την Ισότητα των Φύλων που διεξήχθη από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο (Gender Equality Index 2022: The COVID-19 pandemic and care). Οι μετρήσεις αυτές αποτελούν, αφενός, ένα μέσο παρακολούθησης της εξέλιξης της σχέσης μεταξύ των δύο φύλων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και, αφετέρου, βοηθούν στο να αναδειχθούν τα πεδία εκείνα στα οποία πρέπει να εστιάσουμε, ώστε να εκλείψουν οι διακρίσεις και να μην χαθούν όσα έχουν κατακτηθεί.
Πιο συγκεκριμένα, πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις σε διάφορα πεδία· από την οικονομία, την εργασία και την εκπαίδευση, έως την υγεία, τη βία και τη διαμόρφωση των υποχρεώσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19. Στόχος ήταν να ερευνηθεί εάν υπάρχει ισότητα μεταξύ των δύο φύλων και σε τι βαθμό σε κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε μια περίοδο κατά την οποία η κοινωνία βρέθηκε αντιμέτωπη με την πανδημία και τις συνέπειές της.
Για τη χώρα μας, η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων δεν ήταν ευχάριστη. Κι αυτό, διότι η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση μεταξύ των κρατών όσον αφορά την ισότητα των φύλων. Ειδικότερα, η χώρα μας βαθμολογείται με 53,4%, ενώ κατά το προηγούμενο έτος είχε συγκεντρώσει 52,5%. Το παραπάνω γεγονός δείχνει ότι χρειάζονται ακόμη πολλά βήματα προκειμένου να επιτευχθεί η έμφυλη ισότητα. Ο μέσος όρος σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται σε ποσοστό της τάξης του 68,6%, κάτι που σημαίνει ότι η Ελλάδα απέχει περίπου 15 μονάδες. Τις υψηλότερες θέσεις στην κατάταξη καταλαμβάνουν η Σουηδία και η Δανία, οι οποίες καταγράφουν 83,9% και 77,8% αντίστοιχα.
Αξιοσημείωτο είναι ακόμη το γεγονός ότι καταγράφηκε μείωση των δεικτών σε τομείς ισότητας, όπως στη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία. Ειδικότερα, οι γυναίκες απασχολούνται σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τους άνδρες, ενώ υπάρχουν διαφορές και στην αμοιβή τους. Μάλιστα, ο μέσος όρος της Ε.Ε. για την ισότητα των δύο φύλων στην εργασία βρίσκεται στο 71,7%, με τη χώρα μας να κατατάσσεται στην προτελευταία θέση (65,6%), ενώ ουραγός της λίστας είναι η Ιταλία με 63,2%.
Αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης, κι εκεί η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλά —πέντε θέσεις πριν από το τέλος— συγκεντρώνοντας ποσοστό 55,8%. Όσον αφορά την υγεία, η χώρα μας καταγράφει αρκετά υψηλά ποσοστά, ήτοι 85,8%. Εντούτοις, το 13% των γυναικών δεν είναι σε θέση να καλύψει ανάγκες ιατρικής φύσης.
Επιπλέον, πριν από την έναρξη της πανδημίας, 1 στις 3 γυναίκες υπήρξε θύμα βίας οποιασδήποτε μορφής, ενώ κατά τη διάρκεια αυτής και με την επιβολή των lockdown, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε. Τέλος, μελετώντας τα δεδομένα σχετικά με τη φροντίδα των παιδιών της οικογένειας, και πάλι οι γυναίκες αφιερώνουν περισσότερο χρόνο σε σχέση με τους άνδρες.
Αν μελετήσει κανείς τις ετήσιες εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου από το 2010 —όταν, δηλαδή, ξεκίνησαν να διενεργούνται—, θα παρατηρήσει ότι στη χώρα μας υπάρχει μεν πρόοδος όσον αφορά την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, κινείται δε με αργούς ρυθμούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να υφίστανται ακόμα διακρίσεις και αδικίες σε κοινωνικό, εκπαιδευτικό και επαγγελματικό επίπεδο. Το βέβαιο είναι ότι τέτοιου είδους εκθέσεις πρέπει να μας προβληματίσουν, καθώς διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία υποθέσεις κακοποιήσεων και γυναικοκτονιών συνεχώς πληθαίνουν, αλλά και να αποτελέσουν ένα κίνητρο, ώστε να εξαλειφθούν οι όποιες ανισότητες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Gender Equality Index 2022: The COVID-19 pandemic and care, europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- Gender Equality Index, europa.eu, διαθέσιμο εδώ