Της Αγγελικής Μανωλάκη,
Στη διάρκεια της παραμονής μου στην Πολωνία, ως εθελόντρια σε ένα πρόγραμμα του European Solidarity Corps, είχα την τύχη να τοποθετηθώ στο δημοτικό σχολείο “Galileo” στην πόλη Wrocław. Πρόκειται για ένα ιδιωτικό δημοτικό σχολείο, το οποίο όμως διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα, καθώς χαρακτηρίζεται ως δημοκρατικό και μέσα στον έναν μήνα που είμαι ήδη εκεί το έχω διαπιστώσει.
Κάθε παιδί αντιμετωπίζεται με σεβασμό ως προς τη διαφορετικότητα και τη μοναδικότητά του, χωρίς να υιοθετείται σε καμία περίπτωση η έννοια της ομοιογένειας, καθώς βασική αρχή του σχολείου είναι πως κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός με τα δικά του ξεχωριστά δυνατά και αδύνατα σημεία. Οι βαθμοί προόδου και τα πάσης φύσεως τεστ δεν έχουν θέση στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα, ενώ χρησιμοποιούνται σύγχρονες μέθοδοι διδασκαλίας της ύλης που πρέπει να καλυφθεί, με την αξιοποίηση ηλεκτρονικών μέσων, παιχνιδιών και γρίφων και σε αρκετές περιπτώσεις τα παιδιά ορίζουν την ύλη του μαθήματος, επιλέγοντας τι θέλουν και με ποιον τρόπο θέλουν να το διδαχθούν.
Μια συνηθισμένη μέρα στο σχολείο “Galileo” δεν θυμίζει καθόλου μια μέρα δημόσιου σχολείου, σας διαβεβαιώνω. Τα παιδιά μέσα στη διάρκεια της σχολικής μέρας θα περάσουν μία ώρα έξω στο πάρκο, δίπλα ακριβώς από το σχολείο, απολαμβάνοντας τον καθαρό αέρα, παίζοντας παιχνίδια και τρέχοντας πάνω κάτω. Όλα τα παιδιά είναι μαζί, δεν υπάρχει κάποιος ηλικιακός διαχωρισμός σε τάξεις και συχνά παιδιά 8 μέχρι 10 ετών είναι μαζί στις τάξεις και έχουν κοινά μαθήματα, ενώ οι δραστηριότητες είναι είτε ατομικές είτε ομαδικές. Το ζητούμενο είναι να προσαρμοστεί η διδασκαλία στις ανάγκες και τον χαρακτήρα του κάθε παιδιού. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες με βάση θέματα προς διερεύνηση, ενδιαφέροντα, ή το επίπεδο επάρκειας σε ένα συγκεκριμένο θέμα. Κάθε παιδί έχει επίσης έναν δάσκαλο τον οποίο επιλέγει το ίδιο ανάμεσα στους ενήλικες του σχολείου.
Η επικοινωνία και η αποδοχή αποτελούν βασικούς πυλώνες του σχολείου και όλοι τους ενστερνίζονται· δεν υπάρχουν θέματα ταμπού, όλοι έχουν δικαίωμα σε ερωτήσεις και διαφορετικές απόψεις, και, φυσικά, κυριαρχεί η εμπιστοσύνη προς τους μαθητές, εφόσον αντιμετωπίζονται ως συνεργάτες και έχουν το δικαίωμα να αποφασίζουν για το ημερήσιο πρόγραμμα και τις δραστηριότητές τους. Οι δεξιότητες που καλλιεργούνται, όπως εκείνες της υπευθυνότητας, της ενσυναίσθησης και της συνθετικής σκέψης, αποτελούν σίγουρα εφόδια χρήσιμα για έναν ενήλικα.
Η αλήθεια είναι ότι το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα έχει κατηγορηθεί πολλάκις για την ομοιογένεια που επιβάλλει στους μαθητές του, απαιτώντας τα ίδια πράγματα και χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η μοναδικότητα κάθε μαθητή και τα ιδιαίτερα ταλέντα του. Αυτό οδηγεί σε απογοητευμένους μαθητές, οι οποίοι νιώθουν ότι δεν είναι επαρκείς σε κάποιο τομέα και αισθάνονται χαμένοι σε έναν κόσμο προσδοκιών που απλά δεν τους ταιριάζει. Ίσως, λοιπόν, χρειάζεται να αναρωτηθούμε τι αλλαγές χρειάζονται να γίνουν σε αυτό το σύστημα προς όφελος πάντα των παιδιών. Άλλωστε, τα παιδιά είναι το μέλλον και για αυτό ακριβώς τους αξίζει μια ευτυχισμένη και ολοκληρωμένη ζωή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Szkoła, w której każdy może poczuć się jak u siebie (Ένα σχολείο όπου όλοι μπορούν να νιώσουν σαν στο σπίτι τους), galileo.edu.pl, διαθέσιμο εδώ
