Της Παναγιώτας Βέργου,
Κατά κοινή παραδοχή, το νερό αποτελεί το σημαντικότερο συστατικό για την επιβίωση, γι’ αυτό, ουκ ολίγες φορές, για όποιο πρόβλημα υγείας μας απασχολεί, έχουμε ακούσει τη συμβουλή: «Να πίνεις πολύ νερό». Πόσο νερό, όμως, είναι τελικά καλό να πίνουμε; Και τι συμβαίνει, όταν το παρακάνουμε με τις ποσότητες;
Πράγματι, το νερό έχει εφάμιλλη σημασία με αυτή του οξυγόνου για τη ζωή μας, καθώς εμπλέκεται σε όλες τις λειτουργίες του ανθρώπινου σώματος. Άλλωστε, είναι ευρέως γνωστό ότι ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει μόνο λίγες ημέρες χωρίς νερό, ενώ μπορεί να επιβιώσει για αρκετές εβδομάδες χωρίς τροφή.
Η ευεργετική δράση του νερού σχετίζεται, αρχικά, με τον συντονισμό και τη ρύθμιση όλης της διαδικασίας της πέψης των τροφών, συμβάλλοντας τελικά στην μεταφορά των θρεπτικών συστατικών και του οξυγόνου στους ιστούς και στην απομάκρυνση των άχρηστων και τοξικών ουσιών που προκύπτουν από τον μεταβολισμό τους. Επιπλέον, το νερό διατηρεί σταθερό τον όγκο αίματος, τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης, τη θερμοκρασία, αλλά και τον ρυθμό του μεταβολισμού. Αποτρέπει την αφυδάτωση του οργανισμού, η οποία συχνά προκαλεί αίσθημα κόπωσης, κεφαλαλγίες και διαταραχές στη συγκέντρωση, διατηρώντας ταυτόχρονα την επιδερμίδα ενυδατωμένη και ελαστική.
Πόσο νερό είναι απαραίτητο να καταναλώνουμε καθημερινά;
Αν και είναι αδύνατον να προσδιορίσουμε με ακρίβεια την ποσότητα του νερού που είναι επαρκής για την κάλυψη των αναγκών του εκάστοτε οργανισμού, μια κοινή σύσταση που δίνεται είναι τα 6-8 ποτήρια την ημέρα. Ωστόσο, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως: η ηλικία, το φύλο, η κατάσταση της υγείας, η φυσική δραστηριότητα, οι διατροφικές επιλογές και οι περιβαλλοντικές συνθήκες. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει η ελάχιστη ημερήσια κατανάλωση νερού να πέφτει κάτω από το 1 λίτρο. Επιπλέον, συνιστάται η κατανάλωση 1 επιπλέον λίτρου νερού για κάθε ώρα έντονης σωματικής δραστηριότητας.
Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι πάνω από το 50% των ημερήσιων αναγκών μας σε νερό καλύπτονται μέσω της τροφής. Κατά κύριο λόγο, τροφές πλούσιες σε υγρά και φτωχές σε πρωτεΐνες και άλατα προάγουν την επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού. Ένας καλός και πρακτικός δείκτης της ενυδάτωσης του οργανισμού μας είναι η σύσταση των ούρων. Ούρα πυκνά με έντονο κίτρινο χρώμα και λίγα σε όγκο υποδηλώνουν συνθήκες αφυδάτωσης. Αντίθετα, μεγάλος όγκος ούρων με διάφανο χρώμα συνήθως υποδεικνύουν την επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού μας.
Τι επιπτώσεις έχει στην υγεία μας, ωστόσο, η υπερβολική κατανάλωση νερού;
Σε γενικές γραμμές, υπερβολική χαρακτηρίζεται η ποσότητα του νερού, όταν υπερβαίνει την ποσότητα νερού που μπορούν να επεξεργαστούν και να αποβάλλουν οι νεφροί. Εξαιρετικά υγιείς νεφροί μπορούν να επεξεργαστούν έως και 0,9 λίτρα νερού την ώρα. Συνεπώς, κατανάλωση ποσότητας 2 ή και 3 φορές μεγαλύτερης της συνιστώμενης (από 1,8 έως και 2,7 λίτρα) οδηγεί στη λεγόμενη δηλητηρίαση ή υπονατριαιμία. Υπονατριαιμία ονομάζεται μια κατάσταση κατά την οποία διαταράσσεται η φυσιολογική ισορροπία των ηλεκτρολυτών και ιδίως του νατρίου, λόγω υπερβολικής κατανάλωσης ύδατος. Αρχικά, το «δηλητηριασμένο» από το νερό άτομο μπορεί να αισθάνεται έντονες κεφαλαλγίες, τάση προς έμετο, αίσθημα εξάντλησης και επιτακτική ανάγκη για ούρηση. Σε προχωρημένα στάδια «δηλητηρίασης» από νερό, παρατηρείται μυϊκή αδυναμία, αναπνευστική δυσχέρεια, διπλωπία, αυξημένη αρτηριακή πίεση, ακόμη και συσσώρευση υγρού στον εγκέφαλο, που συχνά οδηγεί σε εγκεφαλικό οίδημα και υδροκέφαλο, παθολογικές καταστάσεις που συχνά αποβαίνουν μοιραίες για τη ζωή.
Βέβαια, όπως είναι αντιληπτό, σπάνια παρατηρούνται περιπτώσεις υπερκατανάλωσης νερού από τον γενικό πληθυσμό. Τέτοια περιστατικά έχουν σημειωθεί κυρίως σε αθλητές και στρατιώτες, κατά τη διάρκεια αθλητικών οργανώσεων και στρατιωτικών εκστρατειών. Υπό τον φόβο αφυδάτωσης και σημαντικής μείωσης των αντοχών τους, οδηγούνται σε «υπερ-ενυδάτωση». Τέλος, έχει εντοπιστεί πρόσφατα και ένας συσχετισμός της υπερκατανάλωσης ύδατος με την «ψυχογενή πολυδιψία». Πρόκειται για ένα σύμπτωμα που αφορά κυρίως άτομα που υποφέρουν από σχιζοφρένεια, διαταραχή προσωπικότητας, ψυχώσεις και διαταραχές συμπεριφοράς.
Αδιαμφισβήτητα, οι ευεργετικές δράσεις του νερού είναι πολυάριθμες, τόσο για τη σωματική όσο και για την ψυχική μας υγεία. Θεωρείται, όμως, εξίσου σημαντική η ορθολογική κατανάλωσή του, χωρίς υπερβολές, ώστε να αποκομίζουμε στο μέγιστο τις ωφέλειές του, χωρίς να θέτουμε σε κίνδυνο την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πόσο σημαντικό είναι το νερό;, mednutrition.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Νερό: Μπορεί να πάθεις δηλητηρίαση από την «ποσότητα», healthview.gr,. Διαθέσιμο εδώ
