Του Μάριου Κριτίδη,
Η εκλογική αναμέτρηση της Βραζιλίας μεταξύ Lula da Silva και Jair Bolsonaro εξελίχθηκε σε πραγματικό θρίλερ. Μέχρι την τελευταία στιγμή ήταν αβέβαιο ποιος θα ήταν ο νικητής και ο επόμενος Πρόεδρος της χώρας. Χαρακτηριστικό αποτελεί το γεγονός πως μέχρι και στο 99% της καταμέτρησης των ψήφων δεν ήταν απολύτως σίγουρη η έκβαση των αποτελεσμάτων, καθώς η διαφορά μεταξύ των δύο αντιπάλων διαμορφώθηκε περίπου στο 1%.
Τελικά, όμως, η καταμέτρηση ολοκληρώθηκε και ο Lula da Silva στέφθηκε αδιαμφισβήτητος νικητής, συγκεντρώνοντας 50.9% των ψήφων, οριακό ποσοστό σε σχέση με το 49.1% που συγκέντρωσε ο εκπρόσωπος της ακροδεξιάς και απερχόμενος Πρόεδρος, Jair Bolsonaro. Μετά από την ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων, ακολούθησαν ξέφρενοι πανηγυρισμοί από μεριάς των φίλων και συμμάχων του Da Silva και της αριστεράς. Από την αντίπερα όχθη, στο στρατόπεδο του Bolsonaro, επικράτησε η απογοήτευση και ο θυμός. Για τους υποστηρικτές του Bolsonaro, η ανατροπή των εκτιμήσεων και η νίκη ήταν δεδομένη και αναμενόμενη. Η ανακοίνωση της ήττας του αρχηγού τους από τον Da Silva προκάλεσε αντιδράσεις στο κοινό του Bolsonaro, με πολλούς να διαμαρτύρονται για τις «κλεμμένες εκλογές», ρητορική η οποία μας ξυπνά κακές μνήμες με αυτές των Αμερικανικών εκλογών του 2020 και την αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων από τον Donald Trump, μία ρητορική και ένα πολιτικό κλίμα, τα οποία συνεισέφεραν ως προς την εισβολή στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου 2021.
Η στάση του Bolsonaro απέναντι στην ήττα του παραμένει μέχρι στιγμής αμφίρροπη. Αισιοδοξία προκαλεί το γεγονός πως σε δηλώσεις του την Παρασκευή πριν τις εκλογές ανέφερε το εξής: «Όποιος λάβει τις περισσότερες ψήφους θα νικήσει, είναι απλό, έτσι δουλεύει η δημοκρατία». Οι δηλώσεις αυτές ενέπνευσαν εμπιστοσύνη για την αντίδραση του Bolsonaro σε μία ενδεχόμενη ήττα του. Στην πραγματικότητα, όμως, μέχρι στιγμής, ο Bolsonaro, δεν έχει αποδεχτεί την εκλογική του ήττα. Η τελευταία δημόσια δήλωσή του στο Twitter, έγινε την Κυριακή στις 23:58, λίγα λεπτά πριν την τελική ανακοίνωση την νίκης του αντιπάλου του. Το γεγονός αυτό εγείρει ανησυχίες για τον αν θα ακολουθήσει το παράδειγμα Trump και θα προκαλέσει αναστατώσεις στη χώρα πριν την τελική αποχώρησή του ή και χειρότερα. Όπως και να εξελιχθούν τα πράγματα, πάντως, ο Lula είναι, πλέον, ο νόμιμος διάδοχος της Προεδρίας της χώρας. Τα συγχαρητήριά τους έστειλαν ηγέτες από όλον τον κόσμο, ανεξαρτήτως ιδεολογικής ταυτότητας, για τη νίκη του νέου Προέδρου της χώρας. Χαρακτηριστικά, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Joe Biden, συνεχάρη τον νέο Πρόεδρο της Βραζιλίας, κάνοντας αναφορά προς την προσδοκία του και την αισιοδοξία του για τη μελλοντική συνεργασία των δύο χωρών.
Ο Luiz Inacio Lula Da Silva γεννήθηκε το 1945, σε εργατική και φτωχή οικογένεια στο Caetes της Πολιτείας Pernambuco. Η οικογενειακή του κατάσταση δεν τον βοήθησε να λάβει έγκαιρα την απαραίτητη παιδεία και εκπαίδευση. Μέχρι τα 10 του δεν είχε τη δυνατότητα να διαβάζει, ενώ οι διακρίσεις και η ανισότητα αποτέλεσαν βιώματα, τα οποία και έγιναν κινητήριος δύναμη για την ενασχόλησή του με την πολιτική. Σύμφωνα με τον ίδιο, η περιορισμένη πολιτική εκπροσώπηση των κατώτερων εργατικών τάξεων ήταν η αφορμή για να ξεκινήσει να ασχολείται με την πολιτική. Διέγραψε μία πορεία, η οποία τον οδήγησε από τα εργατικά συνδικάτα να αναλαμβάνει εις διπλούν καθήκοντα Προέδρου την περίοδο 2003-2011, καθιστώντας τον, έτσι, αυτήν την περίοδο τον πιο δημοφιλή πολιτικό αρχηγό της Ιστορίας της χώρας. Μετά το τέλος της Προεδρίας του, οι περιπέτειές του συνεχίστηκαν. Το 2017, καταδικάστηκε με ποινή φυλάκισης για κατηγορίες περί διαφθοράς και ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Ο Lula θα παραμείνει στη φυλακή για πάνω από έναν χρόνο (περίπου 500 μέρες), μέχρι η υπόθεση να επανεξεταστεί και να αποσυρθούν οι κατηγορίες του, λόγω νομικών προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στον τρόπο που πραγματοποιήθηκε η δίκη και αποφασίστηκε η συγκεκριμένη καταδίκη για τον Lula.
Η αποφυλάκισή του του επέτρεψε να διεκδικήσει ξανά τη θέση της Προεδρίας, με ένα προοδευτικό πρόγραμμα που ευνοεί τα συμφέροντα των κατώτερων κοινωνικά στρωμάτων, μία συνταγή η οποία του εξασφάλισε και στο παρελθόν την υψηλή δημοτικότητά του. Η προεκλογική του καμπάνια στη φετινή εκλογική αναμέτρηση δεν ήταν απλώς μία εκστρατεία κατά του Bolsonaro, αλλά μία προσπάθεια επανένωσης με το κέντρο, αλλά και τους αντί-Bolsonaro ψηφοφόρους της δεξιάς (χαρακτηριστικό είναι ότι η κεντροδεξιά φιλελεύθερη, Simone Tebet, υποστήριξε τον Lula και κατέκρινε την ακραία ρητορική του Bolsonaro).
Μετά από μία άκρως ανταγωνιστική εκλογική διαμάχη, το έργο του Lula για το μέλλον δεν είναι καθόλου εύκολο. Αν απέδειξε κάτι η συγκεκριμένη εκλογική αναμέτρηση είναι η απουσία ενότητας μεταξύ του Βραζιλιάνικου λαού και ο διαχωρισμός της πολιτικής ζωής σε «δύο στρατόπεδα». Πιθανότατα ο Lula, ως έμπειρος πολιτικός με εμπειρία πολλών ετών, να αναγνωρίζει τη συγκεκριμένη κατάσταση και να τον τοποθετεί σε ένα δίλλημα ως προς το ποια κατεύθυνση θα πρέπει να λάβει, ώστε να ικανοποιήσει τον διχασμένο βραζιλιάνικο λαό. Οι ισορροπίες πάνω στις οποίες θα πρέπει να ακροβατήσει είναι λεπτές, αλλά η ελπίδα που γεννάται στον βραζιλιάνικο λαό μέσω της νίκης του είναι μεγάλη, ώστε να αναιρέσει τη ζημιά που προκάλεσε η τετραετία Bolsonaro στη χώρα. Ο Lula θα ορκιστεί και θα αναλάβει επίσημα τον ρόλο του Προέδρου την πρώτη Ιανουαρίου του 2023.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Lula defeats Bolsonaro to win third term as Brazil’s president, The Washinghton Post, Διαθέσιμο εδώ
- Lula Narrowly Defeats Bolsonaro, Foreign Policy, Διαθέσιμο εδώ
- Brazil election: Lula makes stunning comeback, BBC, Διαθέσιμο εδώ
