Της Δήμητρας Αργυρού,
Ο ευνουχισμός έχει χρησιμοποιηθεί ανά καιρούς για την τιμωρία των σεξουαλικών παραβατών. Πίσω στο 1776, ο Thomas Jefferson προώθησε τον χειρουργικό ευνουχισμό για παραβάτες που καταδικάστηκαν για σοδομισμό, βιασμό ή πολυγαμία. Μάλιστα, το κίνημα της ευγονικής του 20ου αιώνα ενέκρινε τόσο τον ευνουχισμό όσο και τη στείρωση ως τιμωρία.
Με βάση πιο τωρινά δεδομένα, στις Ηνωμένες Πολιτείες τα περιστατικά σεξουαλικής επίθεσης και βιασμού συμβαίνουν με εξωφρενική συχνότητα. Σύμφωνα με μελέτη του Υπουργείου Δικαιοσύνης των Η.Π.Α, μια γυναίκα βιάζεται κάθε δύο λεπτά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μόνο το 1996, 307.000 γυναίκες έπεσαν θύματα βιασμού, απόπειρας βιασμού ή γενικότερα σεξουαλικής επίθεσης. Ακόμη και η σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκων εμφανίζεται συχνά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκτιμήσεις αναφέρουν τη σεξουαλική κακοποίηση 100.000 έως 500.000 παιδιών κάθε χρόνο!
Οι καταδίκες για τα εγκλήματα αυτά και η σοβαρότητα των προβλημάτων που εμφάνιζαν τα θύματα είχαν ωθήσει τις έρευνες για εξεύρεση καινοτόμων μεθόδων προς την καταπολέμηση των σεξουαλικών εγκλημάτων. Χαρακτηριστικός είναι ο υποχρεωτικός χημικός ευνουχισμός, μια εναλλακτική προσέγγιση ποινής.
Αν και ο ευνουχισμός μπορεί να φαίνεται μίλια μακριά από τις σύγχρονες έννοιες της ανταπόδοσης και της αποκατάστασης, το νομοθετικό σώμα της Πολιτείας του Όρεγκον το καλοκαίρι του 1999, ψήφισε το ‘ORS 144.625: Oregon’s Chemical Castration Pilot Program’ που εξουσιοδοτούσε το ‘Department of Corrections’ να θεσπίσει ένα εποπτευόμενο πιλοτικό πρόγραμμα θεραπείας για ορισμένους καταδικασμένους σεξουαλικούς παραβάτες, οι οποίοι θεωρούνταν ιδιαιτέρως επικίνδυνοι. Η θεραπεία ήταν υποχρεωτική για τα άτομα που επιλέχθηκαν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, το οποίο περιλάμβανε την ένεση ορμονών που μειώνουν τη σεξουαλική παρόρμηση. Ο σκοπός ήταν να μειωθεί ο κίνδυνος επανάληψης του αδικήματος μετά την αποφυλάκιση των παραβατών. Περαιτέρω, το Τμήμα ήταν εξουσιοδοτημένο να χορηγεί ορμόνες σε καταδικασμένους σεξουαλικούς παραβάτες ή αντιανδρογόνα, όπως η οξική μεδροξυπρογεστερόνη (MPA). Η τελευταία βρίσκεται σε ενέσιμη μορφή και πωλείται με την επωνυμία Depo-Provera. Μεταξύ άλλων, είναι ένα ορμονικό φάρμακο του τύπου προγεστερόνης.
Ο χημικός ευνουχισμός εγείρει αρκετά σημαντικά συνταγματικά ζητήματα που πρέπει να εξεταστούν. Ίσως τα μεγαλύτερα συνταγματικό εμπόδια που αντιμετωπίζει η χρήση του χημικού ευνουχισμού στους σεξουαλικούς παραβάτες στις Η.Π.Α είναι τόσο η Όγδοη Τροποποίηση του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και το Σύνταγμα του Όρεγκον, που προστατεύουν τα άτομα ενάντια στη σκληρή και ασυνήθιστη τιμωρία.
Προκειμένου ο χημικός ευνουχισμός να μπορέσει να επιβιώσει κάτω από μια ανάλυση της Όγδοης Τροποποίησης, πρέπει πρώτα να καθοριστεί εάν πρόκειται για θεραπεία ή τιμωρία. Αν πρόκειται για τιμωρία, εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Όγδοης Τροποποίησης, ενώ, αντιθέτως, εάν ληφθεί υπόψιν ως θεραπεία, κείται εκτός του πεδίου εφαρμογής της. Δεδομένης της μακράς λίστας παρενεργειών και των δυσμενών επιπτώσεων που έχει στην ανδρική σεξουαλική ορμή και την υγεία, η χορήγηση της Depo-Provera θεωρήθηκε από πολλούς αντισυνταγματική.
Ακόμη, σύμφωνα με μελέτες που έγιναν, ο χημικός ευνουχισμός συνιστά μη αναγκαίο μέσο, καθώς το αποτέλεσμα μπορούσε να επιτευχθεί και με ηπιότερο τρόπο, όπως η συμπεριφορική θεραπεία ή ψυχοθεραπεία, κάτι το οποίο δεν πραγματοποιούνταν σε συνδυασμό με το πρόγραμμα του Όρεγκον. Παράλληλα, ο νόμος ενείχε, επίσης, διπλό κίνδυνο. Καθώς τόσο το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και του Όρεγκον προστατεύουν, επίσης, το δικαίωμα ενός ατόμου να είναι ελεύθερο, το πρόγραμμα αυτό ουσιαστικά αποτελούσε μια δεύτερη δίωξη, μια δεύτερη καταδίκη και πολλαπλή ποινή για το ίδιο αδίκημα!
Τελικά, η υποχρεωτική χρήση χημικού ευνουχισμού σε δράστες σεξουαλικών παραβάσεων ως προϋπόθεση της υπό όρους αποφυλάκισής τους ή της μετέπειτα φυλάκισής τους κατακρίθηκε ευρέως. Αυτό είχε ως συνέπεια, ο χημικός ευνουχισμός που επέβαλε το ORS 144.625 να καταργηθεί το 2011 μετά από έντονο κύμα κριτικών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- A FLAWED SOLUTION TO THE SEX OFFENDER SITUATION IN THE UNITED STATES: THE LEGALITY OF CHEMICAL CASTRATION FOR SEX OFFENDERS, διαθέσιμο εδώ
